خواص کدو حلوایی و دانه آن

تاریخچه کدو

کدو اولین بار در مکزیک در حدود 1400 سال قبل از میلاد مسیح کاشته شد و یکی از گیاهان جالیزی به شمار می آمد. ذرت و لوبیا در آن زمان توسط مردمان آمریکای لاتین کاشته می شد و به عنوان غذای اصلی مورد استفاده قرار می گرفت. با گذشت زمان و پیشرفت علم کشاورزی و با استفاده از ژنتیک، بذر کدو اصلاح گردید. سپس بذر اصلاح شده در تولید انبوه مورد بهره برداری قرار گرفت.

کدو یکی از محصولات جالیزی است که برای افراد خام خوار جزء منابع اصلی غذا محسوب می شود. مردمان مایا( maya ) از کدو و تخم کدو برای درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می کردند؛ به خصوص در تهیه غذاهای مختلف از آن بهره می گرفتند. پس از گذشت چندین قرن برای اولین بار در سال 1492 میلادی کریستف کلمب در سفرنامه خود از کاشت کدو به صورت جالیزی گزارش نمود. سپس 27 سال بعد کاسپرد اسپینوز در سفرنامه به پاناما از کاشت کدو در آن کشور گزارش نمود و آن را هندوانه ایندوها نام برد که بسیار خوشمزه بوده و از آن در درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می کرده اند. بذر کدو توسط او به اروپا آورده شد و کاشت این گیاه جالیزی برای اولین بار در اروپا آغاز شد. بذر کدو را در اوایل خرداد ماه می کارند و سپس در شهریورماه برداشت می کنند. میانگین وزن هر کدو 8 کیلوگرم است که به طور متوسط هر کدو حاوی 150-200 گرم تخم کدو می باشد.

مواد مغذی کدو
کدو حلوایی دارای مقدار کمی کالری است ( 20 کالری انرژی در 100 گرم ) و مصرف آن در غذا برای کسانی که وزن خود را کنترل می کنند، مناسب است.

همچنین منبع غنی پتاسیم است و برای افراد دچار فشار خون مفید می باشد، ولی برای افراد دچار ناراحتی کلیوی مناسب نمی باشد. جذب آهن و منیزیوم آن نیز خوب است.

کدو حلوایی منبع غنی بتاکاروتن است و رنگ نارنجی آن به دلیل وجود همین ترکیب است. بتاکاروتن پیش ساز ویتامینA و یک آنتی اکسیدان مهم در بدن می باشد که بدن را از حمله رادیکال های آزاد و اثر تخریبی آنها حفظ می کند.

کدو دارای فیبر غذایی نیز می باشد؛ از فیبر موجود در مواد غذایی می توان در درمان بسیاری از بیماری ها مخصوصاً افزایش وزن ( چاقی )، یبوست، افزایش چربی خون، و دیابت استفاده نمود.WHO* ( سازمان بهداشت جهانی ) توصیه می کند هر فرد در روز به 30 گرم فیبر نیاز دارد که می تواند فیبر موردنیاز خود را از حبوبات، سبزیجات، انجیر، خرمای خشک، نان های سبوس دار و به خصوص کدو تأمین نماید.

مواد مغذی تخم کدو
از 5/2 کیلوگرم تخم کدو خشک شده می توان یک لیتر روغن استخراج نمود. از تخم کدو به روش فشردن ( پرس سرد ) روغن استخراج می شود. با استفاده از این روش کیفیت روغن یا به عبارتی خواص درمانی آن حفظ می گردد.

اسیدهای چرب اشباع نشده امگا-6 (ω6) و امگا-9 (ω9)در بدن انسان به پروستاگلاندین ها rostaglandin) و سپس به هورمون ترمبوکزان ( thromboxan ) تبدیل می گردد. این هورمون از یک طرف باعث افزایش کلسترول خوب (HDL) شده و از طرف دیگر از رسوب چربی در سرخرگ ها و ایجاد پلاکت جلوگیری می کند. به عبارتی می توان گفت که امگا- 6 و امگا-9 از انسداد عروق و رسوب چربی در شریان ( سکته قلبی ) جلوگیری می کنند. در ضمن تخم کدو حاوی فیبر و املاح، و سرشار از ویتامین های محلول در چربی ( ویتامین هایA,D,E ) می باشد. هر100 میلی لیتر روغن تخم کدو حاوی 50 میلی لیتر ویتامین است.

ویتامین های E ( توکوفرول ) و A ( رتینول ) از یک طرف آنتی اکسیدان هستند که جلوی عمل رادیکال های آزاد را می گیرند و از طرف دیگر از ایجاد پلاکت یا گرفتگی رگ ها، که می تواند از رسوب چربی در شریان به وجود آید، جلوگیری می کنند. محققان علم تغذیه گزارش کرده اند، ویتامین هایA وE جزء ویتامین های پیشگیری کننده از سرطان به خصوص سرطان پروستات هستند. تخم کدو سرشار از پتاسیم، کلسیم ، فسفر ، منیزیوم ، روی و سلنیوم می باشد. هرکدام از این ترکیبات نقش اساسی در جلوگیری از بیماری های قلبی و عروقی، کاهش فشار خون بالا، بیماری های عفونی روده ای و عفونت های مثانه دارند.
تخم کدو حاوی فیتواسترول ها و سیتواسترول ها هستند. این ترکیبات از یک طرف از رسوب چربی در سرخرگ جلوگیری می کنند و از سوی دیگر خاصیت ضد سرطانی دارند.

خواص درمانی کدو
- از کدو در درمان بیماری های روده ای مخصوصاً از بین بردن کرم و انگل های روده ای استفاده می شود.

- از کدو می توان به عنوان مسهل در درمان بیماری یبوست و بواسیر بهره گرفت.

- در درمان عفونت های مثانه ای نیز می توان از کدو استفاده نمود.

خواص درمانی تخم کدو
- از مخلوط تخم کدو به میزان 2 تا 3 قاشق غذاخوری با ماست در پیشگیری از رسوب چربی در سرخرگ ها و انسداد عروق می توان استفاده کرد.

- با استفاده از تخم کدو در تهیه نان های تیره ( نان های سبوس دار ) از پروستات در مردان و عفونت های مثانه ای در زنان جلوگیری می شود.

- تخم کدو از سرطان روده بزرگ و سرطان پروستات جلوگیری می نماید.

روش های استفاده از کدو و تخم کدو
از کدو می توان در تهیه سوپ و خورش استفاده نمود. می توان آن را به عنوان ته دیگ در ته پلو استفاده کرد. می توانید آن را چند قطعه کرده و با پوست آب پز کنید ( حفظ بهتر خواص آن ) و در صورت تمایل آن را با مقدار کمی شکر میل کنید که بسیار لذیذ است.همچنین کدو در تهیه نان های حجیم نیز استفاده می شود. در بسیاری از کشورهای اروپایی از کدو در تهیه نان استفاده می کنند.

تخم کدو را می توان در تولید نان سبوس دار مصرف کرد. در ضمن می توان از آن در تهیه شیرینی رژیمی استفاده نمود. روغن تخم کدو را می توان به عنوان روغن سالاد مصرف کرد.

بزرگ ترین کشور تولید کننده روغن تخم کدو، چین و کشورهای اروپای شرقی هستند. از نظر قیمت، روغن تخم کدو در مقایسه با روغن های گیاهی ارزان تر است.

آب‌میوه‌های تسکین‌دهنده‌ی سردرد

یکی از مزایای گرفتن آب میوه‌ها و سبزیجات این است که چون این مواد به شکل مایع وارد بدن می‌شوند، حجم زیادی از مواد مغذی آن‌ها تقریباً بلافاصله وارد جریان خون شده و ویتامین‌ها و مواد معدنی به بدن می‌رسد. مواد غذایی که به طور طبیعی حاوی کلسیم و منیزیم می‌باشند، برای آرام کردن سردردها، به خصوص میگرن، مفید هستند و موجب کاهش فشارهای عصبی، تنش‌ها و اسپاسم‌های آزاردهنده می‌شوند.

شروع روز با نوشیدن یک لیوان آب‌میوه طبیعی به هنگام صرف صبحانه، می‌تواند شما را برای تمام روز سرحال، بانشاط و آرام نگه دارد؛ زیرا شما مواد مغذی ضروری و مفید را برای بدن فراهم کرده‌اید. اگر نمی‌توانید از محصولات لبنی استفاده کنید، بهتر است از سایر شیرهای استاندارد مانند شیرسویا (Soya milk)، استفاده نمایید. شیرسویا برای سردردهای ناشی از تغییرات هورمونی مفید است. برای بعد از ظهر خود نیز می‌توانید چند عدد هویج را آب گرفته و برای تنوع و تغییر در مزه و طعم آن، با آب یک عدد سیب مخلوط و نوش جان کنید. این نوشیدنی برای آرام کردن سردردهای ناشی از پرخوری و یا مصرف بیش از حد مواد غذایی چرب و شیرین بسیار مناسب است؛ زیرا خاصیت پاک‌سازی و سم‌زدایی دارد و چند دقیقه پس از نوشیدن این آب‌میوه، احساس تازگی و نشاط خواهید کرد و سردردتان تسکین می‌یابد.

آرام‌بخش شیرین

مواد لازم برای 4 نفر

موز                                    1 عدد

شیرسویا                           200 میلی‌لیتر

تخم آفتابگردان                   1 قاشق غذاخوری

عسل                                1 قاشق چای‌خوری

روش تهیه

تمام این مواد را در مخلوط‌کن با یکدیگر مخلوط کرده و معجونی شیرین و تسکین‌دهنده به دست آورید و آن را جرعه جرعه نوش جان کنید. فراموش نکنید حتماً از شیرسویا استفاده نمایید؛ زیرا شیرهای حیوانی (شیر گاو و گوسفند) به تحریک حملات میگرنی و ایجاد سردرد کمک می‌کنند. میزان مواد این معجون می‌تواند مطابق سلیقه و ذائقه شما تغییر کند. می‌توانید در آخر دو الی سه عدد توت‌فرنگی یا کمی تمشک و یا حتی تخم آفتابگردان را که سرشار از کلسیم و منیزیم است، به این معجون اضافه کرده و دانه‌ها را زیر دندان خود حس کنید.

مواد غذایی که به طور طبیعی حاوی کلسیم و منیزیم می‌باشند، برای آرام کردن سردردها، به خصوص میگرن، مفید هستند و موجب کاهش فشارهای عصبی،

تنش‌ها و اسپاسم‌های آزاردهنده می‌شوند

آب سبزیجات (Veg. Delight)

مواد لازم برای 4 نفر

هویج                      100 گرم

کلم                         60 گرم

چغندر                     60 گرم

شاهی                   30 گرم

جعفری                   30 گرم

دانه کنجد                 1 قاشق غذاخوری

روش تهیه

تمام مواد را با یکدیگر ترکیب و نوش جان کنید. این معجون سرشار از ترکیبات انرژی‌زای طبیعی بوده و برای رفع خستگی و سردردهای ناشی از آن بسیار مفید است.

نوشیدنی مسکن و آرام‌بخش

مواد لازم

کلم بروکلی                       100 گرم

اسفناج                             100 گرم

کرفس                               100 گرم

جوانه یا آرد گندم                 1 قاشق چای‌خوری

فلفل قرمز تازه                     یک‌چهارم یک عدد

روش تهیه

تمام این مواد را در مخلوط‌کن یا آب‌میوه‌گیری بریزید و خوب با یکدیگر مخلوط کنید؛ سپس معجون به دست آمده را جرعه جرعه بنوشید تا اثربخشی بهتری داشته باشد. مصرف این معجون هنگام شروع یک سردرد عصبی، به آرام کردن آن بسیار کمک می‌کند. در صورت عدم دسترسی به فلفل قرمز تازه می‌توانید مقدار کمی پودر فلفل قرمز یا زنجبیل به آن اضافه کنید. مواد مغذی موجود در این معجون در آرامش بخشیدن به شما پس از یک روز کاری سخت بسیار مفید است. از طرفی، جوانه گندم موجود در این معجون به خاطر داشتن ویتامین‌های B، موجب آرام شدن اعصاب می‌گردد.

آب‌میوه سیب و زردآلو

مواد لازم برای 4 نفر

شیرسویا                       120 میلی‌لیتر

برگه زردآلو                      6 عدد

سیب                             1 عدد

روش تهیه

برای تهیه این آب‌میوه، برگه زردآلو را شب قبل در کمی آب سیب خیس کرده و روز بعد آن را با آب سیب و شیرسویا مخلوط کنید. ترکیب به دست آمده به علت داشتن زردآلو، حاوی آهن و به خاطر شیرسویا حاوی ویتامین و کلسیم فراوانی است. شما می‌توانید بنا به میل و سلیقه خود از سایر میوه‌ها نیز استفاده نمایید؛ به عنوان مثال انجیر خشک را که در آب سیب خیس خورده است، با موز و شیرسویا مخلوط و میل کنید. این نوشیدنی سردردهای ناشی از استرس را تسکین می‌دهد.

فواید سلامتی سبزیجات برگ سبز

از سبزیجاتی که در این دسته قرار می ‌گیرند می‌ توان به 

، کرفس، کلم‌ پیچ، اسفناج، کاسنی، برگ چغندر، آروگولا، بروکلی، کلارد و کال(نوعی کلم هستند)، برگ شلغم، برگ خردل و انواع سبزی خوردن(جعفری، گشنیز و ...) اشاره نمود.

دشمن سرطان

در مقاله ‌‌ای از سبزیجات برگ سبز تیره، با عنوان "غذاهایی که با سرطان می ‌جنگند" نام برده شده است. این سبزیجات منابع خوبی از کاروتنوئیدها مانند بتاکاروتن، گزانتین، لوتئین و نیز فولات و فیبر به همراه ساپونین‌ها و فلاوونوئیدها می ‌باشند.

کاروتنوئیدهای موجود در سبزیجات برگ سبز تیره از رشد انواع اصلی سلول ‌های سرطان سینه ، سرطان پوست ، سرطان ریه و سرطان معده جلوگیری می‌ کنند.

در تحقیق دیگری نشان داده شد که فولات موجود در این سبزیجات، خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده را کم می کند و فیبر موجود در آن ها از پیشرفت سرطان کولورکتال (روده بزرگ) جلوگیری می‌ کند.

سلامتی قلب

این سبزیجات احتمال ابتلا به بیماری‌ های قلبی عروقی را کاهش می دهند، زیرا چربی کم و فیبر بالایی دارند و غنی از اسید فولیک، ویتامین C ، پتاسیم و منیزیم هستند. علاوه بر این دارای رنگدانه های گیاهی مانند لوتئین، بتا کریپتوگزانتئین، زاگزانتین و بتا کاروتن نیز می ‌باشند.

پتاسیم یک ماده معدنی است که در تنظیم فشار خون و عملکرد سالم قلب موثر است.

یک تحقیق جدید نشان داده است که افزودن یک واحد از این سبزیجات به برنامه غذایی روزانه، 11درصد بیماری قلبی را کاهش می دهد.

تنظیم قند خون

این سبزیجات به دلیل داشتن مقدار زیادی منیزیم (منیزیم در تنظیم میزان قند خون موثر است) و داشتن اندیس گلیسمی پایین، برای بیماران دیابتی نوع 2 مفید است.

در یکی از تحقیقات نشان داده شد افزایش یک واحد از این سبزیجات به رژیم غذایی، موجب کاهش 9 درصدی خطر دیابت می شود.

بهبود عملکرد سیستم ایمنی

این سبزیجات به دلیل داشتن بتا کاروتن و تبدیل آن به ویتامین A در بدن، به بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن کمک می‌ کنند. بتا کاروتن برای تقویت سیستم ایمنی بدن خیلی مهم می ‌باشد و برای ترفیع سلامتی جنسی زنان نیز، مفید است.

کنترل وزن

این سبزیجات برای کنترل وزن بسیار مناسب هستند، زیرا کالری آن ها کم است، در نتیجه با خوردن مقدار زیادی از آن ها، هم می توانیم مواد مغذی مورد نیاز بدنمان را دریافت نماییم و هم می توانیم به پُر شدن حجم معده کمک کنیم.

شبکوری

میلیون‌ها بچه در سراسر دنیا در معرض ابتلا به شبکوری و دیگر بیماری‌ های ناشی از کمبود ویتامین A هستند. این سبزیجات به دلیل داشتن بتا کاروتن و تبدیل آن به ویتامین A در بدن، می توانند از بروز این بیماری ها پیشگیری کنند.

دیگر فواید

* علاوه بر این، سبزیجات برگ سبز تیره مملو از ویتامین‌های E, C, K و برخی از ویتامین‌ های گروه‌‌B  می ‌باشند. ویتامین K علاوه بر نقش شناخته شده‌ای که در لخته شدن خون دارد، در پیش‌گیری از بیماری‌ هایی چون 

 (پوکی استخوان)، آترواسکلروز (تصلب شرائین)، آرتریت‌ها (التهاب مفاصل) و دیابت حائز اهمیت است.

* رنگدانه های گزانیتن و لوتئین موجود در این سبزی ها، علاوه بر اینکه ضد سرطان می‌ باشند، نقش حفاظتی در برابر بیماری‌ های چشم و آب مروارید نیز دارند.

* علاوه بر اثرات ضد سرطانی آنتی اکسیدان ‌های موجود در سبزیجات برگ سبز تیره، این آنتی اکسیدان‌ها نقش مهمی در پیشگیری از علائم پیری دارند. آنتی اکسیدان ها از اثرات مخرب رادیکال های آزاد در بدن جلوگیری می کنند.

اثرات رادیکال‌های آزاد در بروز چین و چروک ‌های پوستی، به اندازه ی دیگر عوامل انحطاط سلولی مربوط به پیری است.

جدول زیر میزان کلسیم، آهن و فیبر موجود در چند سبزی برگ سبز تیره را نشان می‌دهد:

سبزی (به اندازه نصف لیوان)	کلسیم (بر حسب میلی گرم)	فیبر (بر حسب گرم)	آهن (بر حسب میلی گرم)
آرگولا	16	0/2	0/2
کاسنی دشتی	90	3/6	0/8
اسفناج	15	0/3	0/4
کلارد(نوعی کلم)	26	0/6	0
کال(نوعی کلم)	45	0/7	0/6
برگ خردل	29	0/9	0/4
برگ چغندر	9/2	0/3	0/3

 

خواص یک سبزی سفید رنگ

دو هزار سال پیش ژاپنی‌ها و چینی‌ها قارچ را کشف کردند. آنها از قارچ در طب سنتی خود بهره می‌جستند. برخی از گونه‌های قارچ، خوراکی و برخی سمّی هستند. آن دسته از قارچ‌ها که دارای کلاه قرمز با لکه‌های سیاه و سفید هستند سمّی می‌باشند. نوع خوراکی آنها به نام‌های صدفی، دکمه‌ای، چینی و ژاپنی معروف است.

60- 50 سال است که قارچ در ایران کشف‌ شده‌ و حدود صد واحد تولیدی و عمدتاً در استان تهران و اطراف آن (کرج، نظرآباد و شهریار) در حال کشت قارچ هستند.

سرانه مصرف قارچ در چین حدود 5000 گرم، در انگلستان حدود 2000گرم و در ایران کمتر از 500 گرم (یعنی حدود ده برابر کمتر از چین) است. میانگین مصرف قارچ در دنیا حدود 1500 گرم در سال است.

آیا مصرف قارچ واقعاً مفید است؟

نباید در مورد فواید مصرف قارچ افراط و تفریط کرد. قارچ جزء گروه سبزیجات است و نیاز روزانه انسان به این گروه، 5- 3 واحد است. در قارچ‌ها سخن از پروتئین به میان نمی‌آوریم، زیرا سبزیجات اصولاً دارای پروتئین کمی هستند. گوشت در حدود 20 درصد پروتئین دارد، ولی پروتئین قارچ تنها در حدود 3- 2 درصد است، یعنی10 برابر کمتر.

ترکیبات قارچ

پروتئین: در کشور فنلاند قارچ‌های خوراکی دارای 4/7 درصد پروتئین هستند، که البته قابل مقایسه با گوشت که دارای 20 درصد پروتئین است، نمی‌باشند.

ویتامین‌ها:

ویتامین B2: حدود 21 درصد از مقدار توصیه شده ریبوفلاوین را تامین می‌کند.

ویتامین B3: حدود 30 درصد از مقدار توصیه شده نیاسین را تامین می‌کند.  

ویتامین C:‌ حدود 6 درصد از مقدار توصیه شده ویتامین C را تامین می‌کند.

ویتامین B9: حدود 9 درصد از مقدار توصیه شده اسید فولیک را تامین می‌کند.

املاح:

سلنیوم: تقویت کننده سیستم ایمنی و ضد سرطان است. مصرف صد گرم قارچ 16 درصد نیاز روزانه سلنیوم را مرتفع می‌کند.

پتاسیم: برای قلب وفشار خون بالا مفید است. مصرف صد گرم قارچ، 17درصد نیاز روزانه پتاسیم را مرتفع می‌کند.

فسفر: به استحکام استخوان و دندان کمک می‌‌کند. مصرف صد گرم قارچ، 12درصد نیاز روزانه فسفر را مرتفع می‌کند. فسفر موجود در قارچ کارایی مغز را افزایش داده و برای کودکان و دانش آموزان می‌تواند در تقویت حافظه و کارایی مغز موثر باشد.

روی: تقویت کننده سیستم ایمنی وضد عفونت است. مصرف صد گرم قارچ، 6 درصد نیاز روزانه روی را مرتفع می‌کند.

مس: خونساز است. مصرف صد گرم قارچ، 30 درصد نیاز روزانه مس را مرتفع می‌کند.

آب:

صد گرم قارچ، 80 تا90 درصد آب دارد.

انرژی:

صد گرم قارچ، کمتر از 30 کیلوکالری انرژی در بدن تولید می‌کند. مصرف قارچ مثل سایر سبزیجات در رژیم‌های کاهش وزن کاربرد دارد.

فیبر: وجود فیبر موجود در آن در پیشگیری از بروز سرطان‌های دستگاه گوارش به خصوص روده بزرگ نقش مهمی دارد. همچنین می‌تواند به کاهش ‌تری گلیسیرید و قند خون کمک کند.

یکی از باورهای غلط در مورد قارچ، نام بردن از آن به عنوان منبع غنی

پروتئین است. قارچ تازه، حدود 90 درصد یا حتی بیشتر آب دارد بنابراین

میزان پروتئین، چربی و کالری آن بسیار ناچیز است

از آنجایی که قارچ تقریباً چربی در خود ندارد منبع خوبی برای افراد مبتلا به بیماری‌های قلب و عروق محسوب می‌شود.

 

هشدار

* تاریخ انقضاء در قارچ بسته بندی شده، دو هفته است. هنگام خرید به بسته بندی، تاریخ انقضاء و پروانه بهداشتی توجه فرمایید. باید کارگاه و محیط کشت قارچ استریل و تحت کنترل باشد.

* قارچ از جمله سبزیجات مفید است که ارزش املاح آن بالا می‌باشد. به جز ویتامین‌های B9(اسید فولیک) وB6  (پیریدوکسین)، تمام منابع ویتامینی و املاح قارچ در اثر طبخ خوب حفظ می‌شود.

سوخته‌اید؟ قارچ بخورید!

تاکنون تحقیقات اندکی در مورد خواص قارچ انجام شده اما بررسی‌ها، حاکی از آثار دارویی قابل‌توجه آن در تقویت سیستم ایمنی بدن و درمان عفونت‌های ویروسی و انواع سرطان‌هاست.

گفتگوی زیر با دکتر رضا راست‌منش، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در مورد ارزش غذایی این سبزی سفیدرنگ است.

با توجه به اینکه گوشت قرمز گران شده توصیه می‌کنید قارچ را جایگزین آن کنیم؟

به هیچ‌وجه. یکی از باورهای غلط در مورد قارچ، نام بردن از آن به عنوان منبع غنی پروتئین است. قارچ تازه، حدود 90 درصد یا حتی بیشتر آب دارد بنابراین میزان پروتئین، چربی و کالری آن بسیار ناچیز است. برخی خانواده‌ها با این پندار غلط، مبالغ زیادی را صرف خریدن قارچ می‌کنند و آن را جایگزین مناسبی برای گوشت می‌دانند درحالی‌که می‌توان همین هزینه را صرف تهیه منابع پروتئینی دیگر مانند تخم‌مرغ کرد.

پس با این توضیحات قارچ ماده غذایی با ارزشی نیست!

اشتباه نکنید! منافع قارچ را نمی‌توان نفی کرد چون منبع خوب ترکیب‌هایی به نام پورین و پریمیدین است و برای افرادی که دچار سوختگی‌های شدید یا سرطان هستند و لازم است سلول‌های از دست رفته‌شان سریع جایگزین شود، منبع غذایی خوبی است. از سوی دیگر، ما مواد غذایی را فقط به خاطر دریافت انرژی و پروتئین مصرف نمی‌کنیم.

اگر قارچ را با سایر مواد غذایی مصرف کنیم، ممکن است اسیدهای آمینه آن کامل شود و ارزش غذایی‌اش افزایش پیدا کند؟

بله، نه تنها قارچ بلکه انواع مختلف مواد غذایی اگر با هم خورده شوند، ریزمغذی‌هایشان کامل می‌شود. وقتی مواد غذایی مختلف مثل غلات، حبوبات، لبنیات، پروتئین و سبزی‌ها با هم مصرف می‌شوند، منابع کاملی از اسیدهای آمینه، ویتامین‌ها و مواد معدنی به بدن می‌رسد.

این موضوع حقیقت دارد که قارچ تنها منبع گیاهی ویتامین D است؟

نه! در واقع ارگوسترول نوعی استرول گیاهی است که در قارچ وجود دارد. این استرول باید وارد بدن شود و مسیر خاصی را در کبد طی کند و اگر کسی که این استرول را مصرف کرده، 20 دقیقه تا نیم ساعت در معرض نور خورشید بماند، زیر پوستش ویتامین D ساخته می‌شود. پس قارچ ویتامین D ندارد، بلکه پیش‌ساز آن را دارد.

آیا ارزش غذایی قارچ‌ها با هم متفاوت است؟

نه، خواص آن‌ها تقریباً یکسان است.

فسفر موجود در قارچ کارایی مغز را افزایش داده و برای کودکان و دانش آموزان می‌تواند در تقویت حافظه و کارایی مغز موثر باشد

مصرف قارچ ممنوعیت یا محدودیت هم دارد؟

مصرف قارچ برای افرادی که اسید اوریک بالا و نقرس دارند، مضر است. برخلاف اینکه تصور می‌شود دلیل کم‌خونی، مصرف کم پروتئین و آهن است، بالا بودن اسیداوریک نیز می‌تواند باعث کم‌خونی شود. بالا بودن اسید اوریک باعث سرکوب هورمون اریترپویتین می‌شود و کم‌خونی ایجاد می‌کند.

هنگام خرید قارچ به چه نکته‌هایی باید توجه کنیم؟

هرگز نباید خودمان اقدام به جمع‌آوری قارچ کنیم زیرا قارچ‌های سمی و غیرسمی آنقدر مشابه هم هستند که حتی گیاه‌شناسان بدون استفاده از دستگاه‌های میکروسکوپی و ابزارهای مخصوص نمی‌توانند آن دو را تشخیص دهند. باید قارچ را از مراکزی که مجوز دارند، تهیه کرد. از سوی دیگر، چون قارچ آب زیادی دارد امکان فساد، لزج و له‌شدگی آن بالاست. قارچ را می‌توان در یخچال بین 3 تا 7 روز نگهداری کرد اما بیش از این مدت به مرور لزج می‌شود و ترکیب‌هایی آزاد می‌کند که برای افرادی که دچار سردرد میگرنی هستند، مضر است.

و بهترین شیوه طبخ قارچ؟

بهترین نوع طبخ قارچ، تفت دادن و پختن آن در آب خود قارچ است. در این صورت، قارچ بافت خود را حفظ می‌کند. قارچ آب زیادی دارد و حین تفت دادن خود آب می‌اندازد پس نیازی نیست به آن آب اضافه کنیم.

تشخیص تند بودن فلفل بدون چشیدن

از روی ظاهر فلفل هم تا حدی می توانید میزان تندی فلفل را تشخیص دهید. معمولا” هرچه فلفل ریزتر باشد تند تر است.

دانه های فلفل تندترین قسمتهای این گیاه هستند. اما همه فلفل ها مثل هم نیستند برخی از آنها تندی بسیار کمی دارند و برخی از آنها آنقدر تند هستند که باید با دستکش آنها را برداریم.

اگر شما هم جزو کسانی هستید که دوست دارید تشخیص دهید چه فلفلی تند است و چه فلفلی تندی کمتری دارد می توانید از روشی که در اینجا ذکر می کنیم استفاده کنید.

دستورالعمل:

وقتی می خواهید فلفل بخرید درباره میزان تندی آن از فروشنده سئوال کنید و اگر از فروشگاههای بزرگ خرید می کنید باید به توضیحات نوشته شده روی برچسب آن توجه کنید. معمولا” بعد از قیمت، روی برچسبها میزان تندی فلفل نوشته می شود.

به نمودار اسکوویل مراجعه کنید. مقیاس اسکوویل، یک نوع شاخص اندازه گیری است که برای نشان دادن میزان تندی فلفل به کار می رود.

از روی ظاهر فلفل هم تا حدی می توانید میزان تندی فلفل را تشخیص دهید. معمولا” هرچه فلفل ریزتر باشد تندتر است.

هم فلفلهای قرمز و هم فلفلهای سبز می توانند خیلی تند باشند بنابراین رنگ فلفل نمی تواند ملاک خوبی برای قضاوت کردن درباره تندی آن باشد.

به تازگی فلفل هم توجه کنید و ببینید فلفل بو داده است یا تازه. اگر فلفل چین و چروک شده و رنگش تیره تر شده است حتما" بو داده است. فلفل بو داده معمولا تندتر از فلفل تازه است، بنابراین اگر نمی خواهید از فلفل های خیلی تند استفاده کنید بهتر است از فلفل های تازه استفاده کنید.

توجه:

1 – شما می توانید تندی فلفل را با خارج کردن دانه های داخل آن کاهش دهید.

2 – وقتی قصد دارید فلفل های تند را به دست بگیرید حتما دستکش بپوشید و بعد از دست زدن به فلفل حتما دستهایتان را بشوئید تا پوستتان تحریک نشود.

خشک کردن سبزیجات

در صورتی که سبزیجاتی که انتخاب می کنید کاملا رسیده نباشند، بعد از خشک شدن رنگ و طعم خوبی نخواهند داشت. البته سبزیجات خیلی رسیده هم بعد از خشک شدن سفت می شوند و نمی توان آنها را مصرف کرد. برای خشک کردن سبزیجات ابتدا آنها را در تشتی از آب سرد غوطه ور کنید. آب سرد به حفظ تازگی سبزیجات کمک می کند. هر بار سبزیجات خیسانده شده را از روی آب جمع آوری کرده و گل و لای ته نشین شده را دور بریزید. این کار را برای ۳ تا ۴ مرتبه انجام دهید تا آب سبزیجات کاملا تمیز شود. بعد آنها را آب بکشید. فراموش نکنید نباید سبزیجات برای مدت طولانی در آب خیسانده شوند زیرا به راحتی املاح و ویتامین های خود را از دست می دهند.
بعد از شستن اجازه بدهید سبزیجات خشک شوند. برحسب نوع آنها، برش لازم را بدهید. حتما قسمت های کال، کپک زده یا فیبردار سبزیجات را حین برش زدن جدا کنید چون می توانند عاملی برای رشد باکتری ها باشند. متاسفانه سبزیجات حاوی نوعی از ترکیبات ارگانیک هستند که به آن آنزیم می گویند و به همین دلیل خیلی سریع کپک می زنند. به همین دلیل است که سبزیجات تازه سریع تر از میوه ها خراب می شوند. تنها راه برای متوقف کردن فعالیت این آنزیم ها جوشاندن چند دقیقه ای سبزیجات در آب جوش یا بخار آب قبل از خشک کردن است. به این طریق بسیاری از باکتری ها و کپک ها از بین می روند و در ضمن سبزیجات سریع تر خشک شده و رنگ و طعم آنها بهتر حفظ می شود. نکته دیگری که باید در ذهن داشته باشید اینکه هر چه سبزیجات به قطعات ریزتری خرد شوند، سریع تر خشک می شوند.

روشهای خشک کردن سبزیجات

برای خشک کردن سبزیجات ۳ روش وجود دارد:
خشک کردن زیر نور آفتاب، خشک کردن به روش صنعتی و خشک کردن در فر برای خشک کردنسبزیجات در فر. کافی است درجه فر را روی پایین ترین حرارت تنظیم کنید و هر نیم ساعت یکبار بهسبزیجات خود سری زده و آن را هم بزنید. توصیه ما به شما این است که سبزیجات خود را روی یک سینی مسی اکسید نشدنی یکنواخت پهن کنید و هر چند وقت یکبار سینی را بچرخانید تا حرارت به طور یکسان به تمامی نقاط برسد. برحسب نوع سبزی، ۴ تا ۱۲ ساعت زمان برای خشک شدن در فر نیاز است. در مورد سبزیجاتی که به روش صنعتی خشک می شوند لازم است قبل از استفاده شسته شده و در صورت نیاز به مدت ۲ ساعت خیسانده شوند.

ساده ترین روش خشک کردن سبزیجات

در نهایت ساده ترین روش خشک کردن سبزیجات که در خانه امکان پذیر است، خشک کردن در هوای آزاد است. ترجیحا بهتر است سبزیجات را دور از نور آفتاب و در محلی سایه خشک کرد تا رنگ آنها تغییر زیادی نکند. وقتی سبزیجات به طور کامل خشک شد، باید آنها را به ظروف پلاستیکی شیشه ای دربسته انتقال داد و در محیطی خشک، تاریک و خنک نگهداری کرد، مدت زمانی که می توان سبزیجات خشک را نگهداری کرد به میزان خشک شدن آنها بستگی دارد.
در صورتی که سبزیجات خشک در معرض نور آفتاب قرار بگیرند به سرعت رنگ شان تغییر کرده و مقدار فراوانی از ویتامین a و c خود را از دست می دهند. معمولا در صورت خشک کردن صحیح و نگهداری مناسب سبزیجات خشک را می توان برای مدت یک سال استفاده کرد.

منبع:سایت کشاورزی ایران

کرفس

کرفس گیاهیست دو ساله با ریشه الیافی و برگ های آن مرکب از برگچه های دندانه دار می باشد که از روی ریشه می رویند.

برگ کرفس حدود ۵۰ سانتیمتر رشد می کند و در صورتی که آن را برای مصرف از خاک خارج نسازند در سال بعد از میان برگ ها شاخه های حامل گل خارج می شوند که در راس آنها گل چتری شکلی برنگ سبز قرار دارد. بذر کرفس، معطر و سبز رنگ است.

این گیاه در اکثر نقاط جهان کشت می شود و محل اصلی و اولیه آن را سواحل مدیترانه و اروپای شمالی و آسیای غربی می دانند. ولی به تحقیق مشخص نیست که این گیاه از کدام نقطه جهان به نقاط دیگر برده شده است.
مصرف کرفس، در انواع اغذیه و سالادها به عنوان یک سبزی خوش بو متداول است.

انوع کرفس :

انواع مختلفی از کرفس بدست آمده که دو نوع آن معروفتر می باشند.
۱ ) کرفس برگ : که از ساقه و برگ آن استفاده می شود.
۲ ) کرفس قمری : که از ریشه آن که ضخیم شده و در سطح خاک قرار می گیرد استفاده می گردد.
مصرف این نوع کرفس در ایران زیاد متداول نمی باشد. کرفس به سرما و گرمای شدید حساسیت نشان می دهد. به همین علت توجه به آبیاری این گیاه اهمیت دارد.

آب و هوا و خاک :
این گیاه مخصوص مناطق معتدل و معتدل سرد می باشد و احتیاج به آب فراوان دارد. به همین دلیل در نقاطی که تابستان مرطوب و یا پائیز و بهار طولانی دارند بهترین محصول بدست می آید. بهترین خاک برای کشت کرفس، خاک های شنی رسی نمدار می باشند. ولی اگر آب و هوا و میزان رطوبت مناسب و مساعد باشد در هر کشت خاکی کشت می شود.

کرفس به مواد غذایی احتیاج مبرم دارد و به همین دلیل بایستی زمین محل کشت کرفس را تقویت نمود و بخصوص کودهای ازته مورد نیاز این گیاه هستند.

روش کاشت :
کشت و تکثیر کرفس، فقط به وسیله بذر صورت می گیرد. بذر این گیاه کوچک ( ریز) و سه گوش است.

کشت کرفس، از اوایل اسفندماه تا اواسط فروردین ماه در خزانه انجام می گیرد. به این منظورپس ازکاشت بذرروی آن را با خاک برگ پوسیده میپوشانند و مرتبا آبیاری می کنند تا زمانی که بذرها سبز شده و بوته های کرفس ۴ برگه شوند

آنگاه بوته های جوان را از خزانه خارج ساخته به خزانه دوم منتقل میسازند و آنها را به صورت خطی به فاصله چندسانتیمتر ازیکدیگر نشاء میکنند. پس از آن که بوته ها قوی شدند، در اواخر اردیبهشت ماه و اوایل خردادماه آنها را از خزانه دوم خارج ساخته و به زمین اصلی منتقل می نمایند.

بوته های جوان را روی ردیف هایی به فاصله ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتر از یکدیگر و بفاصله ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتر از هم می کارند.

آنگاه زمین را آبیاری نموده دقت می نمایند که مرتبا آبیاری انجام شود، زیرا آبیاری مرتب در رشد گیاه بسیار موثر خواهد بود.

این امکان نیز وجود دارد که گیاه را مستقیما از خزانه اول به زمین اصلی منتقل سازند و به هر صورت مواظبت های زراعی لازمه کار می باشد. وجین کردن و سُلُه شکنی در کشت کرفس، بسیار هم و ضروری است.

به تدریج که گیاه رشد می کند، پای بوته ها را خاک می دهند و یا برگ های پائینی را بدور بوته جمع می نمایند و با یک ساقه و یا برگ خودش اطراف آن را میبندند. این روش در سفید شدن ساقه های کرفس بسیار موثر می باشد.

بذرگیری :
برای بذرگیری از کرفس، در پائیز تعدادی از بوته های قوی و سالم را انتخاب نموده آنها را به فاصله ۵۰ سانتیمتر از یکدیگر میکارند و سعی مینمایند که سرمای زمستان صدمه ای به آنها وارد نسازد.

در صورت شدت سرما روی بوته ها را با برگ خشک می پوشانند و اواسط فروردین ماه سال بعد که هوا خوب و مساعد شد برگ های خراب شده بوته ها را قطع نموده تا بوته های کرفس گل کنند.

بذراین گیاه بنا به درجه حرارت هوای محل درمردادماه و تیرماه میرسد. قبل از آن که بذرها به زمین بریزند ساقه های حامل بذر را قطع نموده، سپس در محل سایه خشک می کنند. بذر را از پوسته آن جدا ساخته در ظرف مناسب نگهداری می کنند تا بموقع مورد استفاده قرار دهند.