گیاه‌شناسی قهوه

درخت قهوه، درختی همیشه سبز به نام Coffea است. گیاه کافِا (Coffea) از گونه گیاهان گلدار از خانواده روناسیان(Rubiaceae) است که در نواحی گرمسیری رشد می‌کند. بلندی آن بین ۳ تا ۱۰ متر است و ۳ تا ۵ سال پس از کاشته شدن محصول می‌دهد. شکوفه‌های سفید رنگ و خوشبوی قهوه بسیار به گل یاس شباهت دارند. میوه‌های قهوه تخم‌مرغی‌ شکل‌اند و به صورت خوشه‌ آویزان می‌شوند. هر درخت قهوه حدود ۲۰۰۰ میوه می‌دهد. بین ۶ تا ۹ ماه زمان لازم است تا میوه قهوه از رنگ سبز به زرد و بعد قرمز یا بنفش بدل شود و کاملاً برسد. برگ‌های درخت قهوه به رنگ سبز تیره و براق هستند و ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر طول و 6 سانتیمتر پهنا دارند.

گیاه قهوه معمولا سه تا چهار سال پس از کاشته شدن شروع به تولید گل می‌نماید و از این گلها، میوه‌ی گیاه قهوه نمایان می‌شود که معمولا به عنوان گیلاس‌های قهوه (Coffee Berries) شناخته می‌شوند ، اولین برداشت مفید از این گیاه، پنج سال پس از کشت امکان پذیر می‌باشد. 

خرزهره

خَرزَهره درختچه‌ای سمی و همیشه‌سبز از راسته گل‌سپاسی‌سانان (Gentianales)، تیرهٔ خرزهرگان (Apocynaceae) است که به طور معمول در پارک‌ها برای اهداف زینتی کاشت می‌شود.

این گیاه را در فارسی گیش، شبرنگ، جار، پهی و پی‌خوره نیز می‌نامند.برگ خرزهره به برگ بید شبیه‌است ولی از برگ بید ستبرتر و بزرگ‌تر است. گل‌های سرخ و سفید دارد و حیوانات اگر برگ آنرا بخورند می‌میرند.

خرزهره دارای ساقه بسیار و برگهای سه تائی و گلهای رنگین که در نقاط گرم و خشک می‌روید و همه آن بواسطه «گلیکوزوئیدهای قلبی» موجود در آن بویژه اولئاندرین سمی است . گونه خودروی این درختچه در جنوب ایران از جمله در حوالی جهرم و لار و جزایر خلیج فارس و بندرعباس و سیرجان دیده شده‌است.

با درخشان‌ترین میوه‌ی دنیا آشنا شوید

---

اسم این میوه‌ی خوش‌رنگ و زیبا پولیا کندنساتا pollia condensate بوده و بدون شک یکی از شاهکارهای خلقت محسوب می‌شود. ظاهر زیبا و درخشان این میوه به دلیل نوع بافت سلول‌های آن است نه رنگدانه‌های موجود در آن. این میوه‌ی آفریقایی به قدری می‌درخشد که پرندگان را به خود جذب می‌کند. شاید برایتان جالب باشد بدانید که پرندگان از این میوه‌ی زیبا برای تزیین لانه‌های خود استفاده می‌کنند.

تاکنون میوه ای‌ به زیبایی و خوش‌رنگی این میوه در طبیعت دیده نشده است. این میوه شبیه به یک تمشک با رنگ آبی متالیک است که درخشندگی منحصر به فردی دارد.

شگفتی جلای این میوه در عمق ساختار سلول‌های آن نهفته است. سلول‌های پوست این میوه پوشیده شده است از لایه‌های مارپیچی شکلی از سلولز. فاصله‌ی میان سلول‌های این میوه متفاوت است و همین تفاوت باعث می‌شود که هر سلول، نوری با طول موج متفاوت ساطع کند و چشم‌نوازی منحصربه‌فرد پولیا کندنساتا نیز از این امر ناشی می‌شود.

این میوه حتی بعد از نابودی مابقی گیاه همچنان زیبا باقی می‌ماند. بنا به گزارش New Scientist حتی میوه ای‌ که از پنجاه سال پیش مانده است همچنان آبی رنگ و به زیبایی میوه‌ای‌ است که امروز در حال رشد است.

باید بگوییم که این میوه نه طعمی دارد و نه از ارزش غذایی خاصی برخوردار است. فقط یک میوه‌ی لوکس و زیبا است برای تزیین دسته گل، میز غذاخوری یا لانه‌ی پرندگان و صد البته نشانه ای‌ است از قدرت بیکران پروردگار.

بله باید بدانید که پرندگان خوش‌ذوق از این میوه برای تزیین لانه‌های خود و جلب توجه جفت‌هایشان استفاده می‌کنند و هر بار که پرنده‌ای یکی از این میوه‌های رنگی را به لانه می‌برد باعث می‌شود که این میوه در جاهای دیگر هم رشد کند.

این میوه حتی بعد از نابودی مابقی گیاه همچنان زیبا باقی می‌ماند.

بنا به گزارش New Scientist حتی میوه ای‌ که از پنجاه سال پیش مانده است همچنان آبی رنگ و به زیبایی میوه‌ای‌ است که امروز در حال رشد است

در واقع این گیاه و این میوه بدون اینکه غذایی برای پرندگان باشند فقط از طریق رنگشان آن‌ها را جذب می‌کنند و از این طریق هم در زمین‌های دیگر منتشر می‌شوند.

درخت غان: اکسیر طبیعت

چند کیلو اضافه وزن، روماتیسم، ورم مثانه، بیماری‌های مربوط به پوست و غیره. همه‌ی این مشکلات را می‌توان با استفاده از گیاه غان درمان است.

---

تا حالا نام این درخت را شنیده‌اید؟ در مورد آن و خواصش چه می‌دانید؟ این گیاه را با نام‌های دیگری مانند سندر، توس کوهی، قان، غوش و غیره می‌شناسند. باید بدانید که شیره، برگ‌ها و پوست این درخت خواص درمانی دارد و برای رفع بسیاری از مشکلات مفید است. با ما همراه باشید تا با گوشه ای از دنیای خواص یک درخت آشنا شوید.

درخت غان برای خوش اندامی

روزهای گرم تابستان از راه رسیده و زمان آن است که کمی به فکر تناسب اندامتان باشید. برای این کار می‌توانید از آب گیاه غان استفاده کنید. این گیاه برای دفع آب انبار شده در بدن موثر است به خاطر این که خواص دیورتیک دارد یعنی اینکه ادرارآور است. برای همین هم باعث کم شدن وزن بدن می‌شود. علاوه بر این، این گیاه، پوست را آب‌رسانی کرده و سموم بدن را دفع می‌کند. همین امر هم باعث مقابله با سلولیت می‌شود.

روش استفاده

برای هر یک فنجان آب جوش دو تا سه گرم برگ خشک درخت غان کافی است. روزانه نیم ساعت قبل از غذا دو تا سه فنجان از این دم کرده بنوشید.

البته در برخی از داروخانه‌ها شربت درخت غان هم موجود است. می‌توانید بر اساس دستورالعمل نوشته شده روی شیشه از خواص آن بهره ببرید.

شیره‌ی درخت غان برای درمان عفونت ادراری

عفونت ادراری یکی از بیماری‌های رایج بین اکثر خانم‌هاست. خوشبختانه درخت غان حاوی فلاونوئیدها و ویتامین C و آنتی اکسیدان های قوی می‌باشد و برای همین هم شیره‌ی این گیاه باعث سم زدایی بدن می‌شود. میزان بالای پتاسیم موجود در شیره‌ی درخت غان از این گیاه، یک گیاه دیورتیک ساخته است که می‌تواند حجم ادرار را بالا ببرد و باعث دفع مواد زاید اسیدی مسبب التهاب‌های بدن شود.

روش استفاده

یک قاشق غذاخوری عصاره‌ی درخت غان را در یک فنجان آب جوش بریزید. اجازه دهید به مدت 20 دقیقه دم بکشد. روزانه قبل از هر وعده‌ی غذایی یک فنجان بنوشید.

آلودگی هوا، مواد غذایی چرب و حتی عمل تنفس باعث تجمع توکسین

یا همان سموم در بدن می‌شود. سمومی که از طریق مجاری طبیعی دفع نمی‌شوند در محل دیگری جمع می‌شود یعنی در پوست. شیره‌ی گیاه غان

سرشار از آنتی اکسیدان ها است و باعث دفع توکسین ها می‌شود

برگ‌های درخت غان برای تسکین روماتیسم

برگ‌های درخت غان حاوی ترکیبات ضدالتهابی و مسکنی مانند آسپرین می‌باشند. برای همین هم می‌تواند باعث تسکین دردهای روماتیسم شود. از این گذشته این گیاه برای دفع توکسین ها یا همان سموم بدن که در عضلات انباشته می‌شود بسیار موثر است.

روش استفاده

دو تا سه گرم برگ درخت غان را با یک فنجان آب جوش دم کنید. سی دقیقه قبل از هر وعده‌ی غذایی یک فنجان از این دم کرده میل کنید. دو تا چهار هفته این دوره را ادامه دهید.

پوست درخت غان برای درمان اگزما و پسوریازیس

پوست درخت غان تأثیر زیادی روی درمان مشکلات پوست و به ویژه اگزما یا پسوریازیس دارد.

روش استفاده

سی گرم پوست درخت غان را در یک لیتر آب ریخته و اجازه دهید با حرارت ملایم به مدت ده دقیقه بجوشد و سپس به مدت یک ساعت دم بکشد. محلول را صاف کنید و مناطقی که دچار این مشکلات هست (مانند پاها، دست‌ها، پوست سر و غیره) را شستشو دهید و یا دو بار در روز به صورت کمپرس استفاده کنید.

لوسیون درخت غان برای داشتن موهای زیبا

لوسیون موی تهیه شده با درخت غان برای زیبایی موها معجزه می‌کند. این گیاه سرشار از مواد معدنی است و برای همین هم باعث تغذیه‌ی موها شده و ریزش و شوره را از آن‌ها دور می‌کند. خوشبختانه این گیاه با تمام انواع موها سازگار است.

روش استفاده

یک قاشق غذاخوری برگ درخت غان خشک شده را در آب ریخته و اجازه دهید به مدت نیم ساعت دم بکشد. محلول را صاف کرده و موهایتان را با آن آب بکشید. البته محصولات جدیدی در بازار وجود دارند که حاوی گیاه غان هستند.

برگ‌های درخت غان حاوی ترکیبات ضدالتهابی و مسکنی مانند آسپرین

می‌باشند. برای همین هم می‌تواند باعث تسکین دردهای روماتیسم شود

درخت غان باعث دفع توکسین ها و سموم بدن می‌شود

آلودگی هوا، مواد غذایی چرب و حتی عمل تنفس باعث تجمع توکسین یا همان سموم در بدن می‌شود. سمومی که از طریق مجاری طبیعی دفع نمی‌شوند در محل دیگری جمع می‌شود یعنی در پوست. شیره‌ی گیاه غان سرشار از آنتی اکسیدان ها است و باعث دفع توکسین ها می‌شود.

روش استفاده

یک قاشق غذاخوری شیره‌ی گیاه غان را در یک لیتر آب بریزید و به مدت سه دقیقه بجوشانید. سپس حرارت را کم کنید و اجازه دهید به مدت ده دقیقه بجوشد. در طول روز قبل از غذا از این جوشانده میل کنید. می‌توانید این دوره‌ی درمانی را به مدت سه هفته دنبال  کنید و یک هفته وقفه ایجاد کرده و دوباره از نو شروع کنید.

درخت غان برای مقابله با نارسایی کلیوی

افرادی که دچار نارسایی کلیوی هستند می‌توانند از درخت غان به عنوان «تصفیه کننده‌ی خون» استفاده کنند. برگ‌های دیورتیک درخت غان باعث افزایش میزان ادرار می‌شود و همین امر هم باعث تحریک کلیه‌ها شده و به دفع ضایعات موجود در دستگاه گوارش کمک می‌کند.

روش استفاده

یک قاشق غذاخوری برگ خشک درخت غان را در یک فنجان آب جوش ریخته و دم کنید. هر روز دو مرتبه از این جوشانده میل کنید.

عجیب ترین گیاهان دنیا

به من دست نزن!
اگر به این گیاه دست بزنی چیز عجیبی را می‌بینی؛ این که ظرف مدت چند ثانیه، برگهای گیاه پژمرده می‌شوند. اما ناراحت نباش! به محض این که گل احساس کرد خطری تهدیدش نمی‌کند، برگهایش باز شده و مثل روز اولش می‌شود. در واقع، این عمل یک جور مبارزه است تا حیوانهای علف‌خوار آن را نخورند. البته وقتی که هوا تاریک می‌شود، برای صرفه‌جویی در مصرف آب خودش را جمع می‌کند تا سطح تماس کمتری با هوا داشته باشد. پس می‌توان اسمش را گذاشت: نازک نارنجی صرفه جو!


گیاه سنگی!
این گیاهان ریز هستند و ریگی شکل؛ اگر گل نداده باشند، ممکن است فکر کنید خرده سنگ‌اند، ولی وقتی به آنها دست بزنید می‌بینید نرم و توپر هستند. محل زندگی این گیاهان صحرا و منطقه های گرم است. حیوانها علاقه زیادی به خوردن آنها دارند، چرا که آبدار هستند و خوردن آنها به رفع تشنگی کمک می‌کند. البته اگر حیوانی بتواند میان ریگزار این ریزهای خوشمزه را تشخیص بدهد!

گلِ دوست نداشتنی!
چه گل زیبایی! چه قدر هم بزرگ! بگذار از نزدیک ببینم. وای نه! چه بوی بدی دارد، حالم دارد به هم می‌خورد! بهتره از اینجا دور شویم! بوی این گل، مثل بوی گوشت فاسد است. اما لابد از خودتان می‌پرسید که چرا بوی این گیاه به این بدی است، آن قدر که هیچ کسی دوست ندارد آن را در خانه اش نگه داری کند؟! تازه این گل، جزو بزرگ ترین گلهای دنیاست! بوی این گل سبب تحریک گیاهان دیگر می شود تا گرده افشانی کنند. حالا شما چه اسمی برای آن پیشنهاد می‌کنید؟!

حشره‌خوارهای بیچاره!
این گیاهان به گوشت خوارها معروفند؛ اما در واقع آنها حشره خوار هستند، نه گوشت خوار! و این که حشره را نمی‌خورند، بلکه شکار را گیر می‌اندازند و باعث مرگ آن می‌شوند. وقتی بدن حشره تجزیه می‌شود، آمینو اسیدها توسط برگها جذب می‌شوند. بیشتر این گیاهان در خاکهای نامرغوب می‌رویند، به همین دلیل از بدن حشرهها به عنوان یک ماده مغذی استفاده می‌کنند. با این توضیح‌ها بهتر نیست اسم دیگری برای آنها پیدا کنیم؟!

همیشه زنده!
دشمن گیاهان چیست؟ بی آبی، نه؟ اما برای از بین بردن این گونه از سرخس، نباید منتظر باشید تا در اثر آب ندادن خشک شود! این گیاه عجیب بعد از این که آب کافی به آن نرسید، به شکل یک توپ جمع می‌شود و برای سالها به همین شکل باقی می‌ماند. به محض این که آب درون شاخه‌هایش برود، دوباره باز شده و بعد از مدتی سبز و مثل روز اول می‌شود! حتما می‌‌توانید حدس بزنید که خانه این گیاه در چه منطقه هایی از زمین است؟

کنار

کنار

کنار میوه درخت سدر است. کنار میوه‌ای گرمسیری، سرشار از ویتامین اما ناشناخته است.

مرکز پیدایش درخت کنار جنوب آسیای مرکزی شامل شمال غرب هند، افغانستان و مناطقی از تاجیکستان، ازبکستان و چین است. درختان خودروی کنار در مناطق گرمسیری ایران و عمدتا در استان­های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کرمان، فارس، بوشهر و خوزستان یافت می‌شوند که به صورت پراکنده روییده و مردم از میوه‌های آن استفاده می‌کنند. کشت تجاری کنار به صورت باغ یکدست از ارقام پیوندی مرغوب در جنوب بلوچستان از حدود ۵۰ سال پیش متداول بوده که عمدتا این ارقام از هند و پاکستان به کشور ایران وارد شده‌اند. با توجه به‌ اقتصادی بودن محصول برداشت شده و وجود بازار مصرف مناسب برای میوه آن در سالهای اخیر سطح زیر کشت این محصول در شهرستانهای چابهار، نیکشهر، سرباز و حواشی ایرانشهر رو به گسترش است. کنار میوه مغذی و سرشار از ویتامین C و مقادیر نسبتا خوبی از ویتامین B ،E و محتوی کلسیم، فسفر و آهن است. ارزش غذایی‌ میوه کنار از لحاظ پروتیین، مواد معدنی، کلسیم، فسفر، کاروتن و ویتامین از سیب غنی­تر و میزان کالری و ویتامین سی آن نسبت به پرتقال بیشتر است. میوه آن براحتی هضم و اثر ملین‌ دارد و آن شیرین و خوشمزه است. درخت کنار مقاوم­ترین درخت میوه به صورت درختچه‌ای کوچک، خاردار با تاج پهن است. درخت کنار نسبت به خشکی و خاک­های شور و قلیایی مقاوم و سازگار است. این درخت در تابستان به خواب می‌رود که باعث کاهش نیاز آن به آب و میزان تبخیر می‌شود. بنابراین بر خلاف مرکبات زمان کاشت نهال کنار، فصل تابستان است. اجزا درخت کنار هم دارای مصرف دارویی از جمله ریشه و پوست آن برای رفع اسهال خونی کابرد دارد. همچنین مغز بذر کنار مقوی بوده و از برگ آن برای معالجه زخم بهره گرفته می‌شود. از خشک شده برگ سدر برای شستشوی موی سر استفاده می­شود و به دلیل خواصی که دارد موجب استحکام مو می­شود. از چوب آن برای ساخت ابزارآلات کشاورزی، صنایع دستی و زغال استفاده می‌شود. در اهمیت درخت سدر همین بس که پیامبر اسلام در مورد آن سخن گفته اند. پیامبر گرامی در مورد سدر فرمودند :آب دادن به سدر همانند آب دادن به فرد تشنه است. همچنین فرمودند: هرکس درخت سدر را قطع نماید خدا او را در آتش جهنم می­ افکند. در موارد اجباری قبل از قطع درخت سدر بهتر است قربانی داده و استغفار کنیم.

گل کاغذی

گل کاغذی

گل کاغذی حدود 14 گونه درختچه­ ای و بالاروندۀ گرمسیری دارد و در بسیاری از نقاط گرمسیری و نیمه گرمسیر جهان کاشته می­ شود.

در ایران می­توان آن را در خوزستان مشاهده کرد. دلیل زیبایی آن گل­ها هستند. در اینجا واژۀ گل واژه­ای عمومی است، زیرا که قسمت زیبای آن در واقع گل حقیقی نبوده و در حقیقت برگ­های تغییر شکل یافته­ای به نام براکته (Bract) هستند. گل کاغذی خاک حاصلخیز با زهکشی خوب و با واکنش اسیدی و مکان­های آفتابی را ترجیح می­ دهد. شدت نور بالا موجب گلدهی خوب گل­ کاغذی است. مکان­های با نور کم و یا سایه مناسب پرورش این درختچه نیستند، به طوری که براکته ­ها در چنین مکان­هایی ریزش پیدا می­کنند. مکان­های گرم و خشک با دماهایی بالاتر از 38 درجه سانتیگراد را می­تواند تحمل کند، ولی در مکان­هایی که دمای حداقل شب 18 درجه و دمای روز بین 24 تا 35 درجه سلسیوس داشته باشند، گلدهی آن خوب خواهد بود. در مکان­هایی که خاک به طور دائمی مرطوب باشد، گلدهی آن با مشکل روبرو خواهد شد. در مقابل بادهای با سرعت بالا خسارت دیده و جهت ترمیم مجدد، زمانی نسبتاً طولانی نیاز دارد.  عادت رشدی و جلوه زیبای گل کاغذی، آن را برای طراحی بسیار مناسب کرده است. این درختچه می­تواند برای طراحی و تهیۀ پرچین (Hedge)، حصار و پوشش زمین شیب­دار مورد استفاده قرار گیرد. از گل کاغذی برای کنترل رشد علف­های هرز مناطق کوهستانی استفاده شده است. ارقام پاکوتاه آن پوشش زمین مناسبی را به وجود می آورند. گل کاغذی می­تواند به صورت یک درخت گل دهندۀ کوتاه تک تنه، در چمن و یا به صورت آبشار در سراشیبی­ ها پیرایش شود. گل­ کاغذی همچنین می­تواند در گلدان پرورش یابد. گل­ کاغذی خشکی را تحمل کرده و تا حد امکان آبیاری کم باید صورت گیرد. این درختچه به آبیاری مفرط پاسخ منفی نشان می­دهد، ولی نباید اجازه داد که خشکی زیاد و طولانی شود. گل­کاغذی به هرس پاسخ خوبی نشان می­دهد. اگر به طور منظم هرس نشود انبوه شده و باعث بروز بیماری و حملۀ آفات می­ شود.