گیاه چرخ چاه، Aldrovanda vesiculosa L. یک گیاه گوشتخوار آبی قابل توجه از خانواده
Droseraceae است،. این تنها گیاه گوشتخوار آبزی با جنبش دام قابل مشاهده است. اگر چه آن را از
سراسر قلمرو گسترده ای در همه قاره ها از دنیای قدیم، روسیه از شمال به جنوب استرالیا توزیع
شده، در مناطق محدودی رشد می کند و به ندرت در بین گیاهان خودرو (وحشی) مشاهده
شده است با توجه به کیفیت محیط زیست. به همین دلیل، آن را به عنوان یک گونه به شدت در معرض
خطر در نظر می گیرند. متاسفانه، در بسیاری از کشورهای دیگر گیاه چرخ چاه در حال حاضر منقرض
شده است.
گیاه چرخ چاه معمولا به عنوان گیاه دولاب شناخته می شود، تنها گونه موجود در گل بوته جنس
Aldrovanda از خانواده Droseraceae است. گیاه قطاری از بی مهرگان آبزی کوچک است. تله ها در
حلقه در اطراف ساقه اصلی، شناورند. این یکی از گونه های گیاهی است که قادر به حرکت سریع
است.
در سال 1990، یک بازسازی جهانی از علاقه به گیاه چرخ چاه و همچنین تولیدکنندگان از طرف
دانشمندان صورت گرفت. کشت گیاهان در استرالیا به قرمز تبدیل شدند که این خود یک ضربه بزرگ
است. گیاه چرخ چاه معمولا برای فروش و تجارت در دسترس است. دانشمندان به فواید این گیاه در
دهه های اخیر پی بردند.
ریخت شناسی
یک گیاه بی ریشه آبزی است؛ نهال آن کوتاه است، به همین خاطر نمی تواند رشد وسیع داشته
باشد. گیاه شامل ساقه شناور است که به طول 6-40 سانتی متر می رسد. برگ تله 2-3 میلیمتر در
حلقه 5-9 در امتداد ساقه مرکزی گیاه رشد می کنند. تله های واقعی توسط دمبرگ که کیسه هوا ی
شناور دارند کمک می کند.یکی از انتهای ساقه به طور مداوم رشد می کند در حالی که انتهای دیگر
می میرد. رشد نسبتا سریع است (4-9 میلی متر در روز.. به طوری که در شرایط مطلوب یک حلقه
جدید یک بار یا بیشتر در هر روز تولید شده است.
تله
تله های واقعی از دو لوب است که با هم برابرند برای تشکیل یک ضربه محکم و ناگهانی. تله ها شبیه
به تله ونوس مگسخوارند با این تفاوت که کوچک تر و در زیر آب رشد می کنند. این تله، تابیده است به
طوری که دهانه تله رو به بیرون است. در داخل پوششی از مو دارند. به محض برخورد با بی مهرگان
آبزی طعمه را شکار می کند.
تولید مثل
گلهای سفید کوچک دارند . از سطح آب بالاتر هستند که از محورهای پیچشی به وجود می آیند. گلها
تنها برای چند ساعت باز می شوند. دانه ها به زیر آب می ریزند و این برای به وجود آمدن گیاه تازه
لازم است.
تکثیر و رشد
با شروع فصل زمستان تولید کم می شود و برگهای غیرگوشتخوار به شدت در ساقه کم می شود.
غنچه ها در پایین آب که گرمتر هستند بر روی گیاه مادر رشد می کنند.
پراکندگی
گیاه چرخ چاه گونه گیاه گوشتخوار است که به طور گسترده ای توزیع شده است، بومی اروپا، آسیا،
آفریقا و استرالیا است.
محل سکونت
گیاه چرخ چاه ترجیح می دهد در آبهای کم عمق با آب گرم و نور زیاد رشد کند. pH کمی اسیدی حدود
۶ می تواند شناور باشد حتی در شالیزارها می تواند رشد کند.
تاریخ گیاه شناسی
نمونه گیاهان خشک گیاهدان در موزه ملی D'Histoire Naturelle در پاریس سپرده شده است.
این گیاه برای اولین بار در سال 1696 توسط لئونارد Plukenet، بر اساس مجموعه های ساخته شده
در هند اشاره شده است. همچنین در سال 1747 در طبیعت ایتالیا یافت شده است. کارل لینه
پلانتاروم گونه خود را در 1753 منتشر کرد.
منبع:گل ناز
گل دام (ونوس حشره خوار)
این گل حشرات با به دام انداختن حشرات از نها تغذیه می کند به همین دلیل به انها گل های
دام می گویند.
گل معطر به بوهای مرگبار
این گل ها که سرشار از مایع های خاصی است تا حد زیادی شبیه پارچ آب است به همین
دلیل به آن گل پارچی نیز می گویند.
این گل با استفاده از بوهای جذاب و خوش بوی خود حشرات را جذب می کند. همانطوری که
در تصاویر می بیند این گل حتی قادر است غیر از حشرات، موجودات دیگری چون موش را
شکار کند.
زنبق کبری
سر این گل شبیه مار کبری است به همین دلیل به آن گل گبری می گویند. این نوع گل ها در
مناطق کوهستانی سواحل غربی ایالت کالیفرنیا وجود دارد.
گل شبنم
این گل دارای ده ها شاخک های است که شبنم هایی آغشته به ماده چسبنده را روی خود
نگه می دارند و به هنگام نزدیک شدن شکار فورا آن را شکار می کنند بدین ترتیب که شاخک
های دیگر نیز نزدیک می شوند و به تدریج این حشرات را هضم می کنند.
گلِ دوست نداشتنی!
چه گل زیبایی! چه قدر هم بزرگ!
بگذار از نزدیک ببینم. وای نه! چه بوی بدی دارد، حالم دارد به هم میخورد!
بهتره از اینجا دور شویم! بوی این گل، مثل بوی گوشت فاسد است. اما لابد از
خودتان میپرسید که چرا بوی این گیاه به این بدی است، آن قدر که هیچ کسی
دوست ندارد آن را در خانه اش نگه داری کند؟! تازه این گل، جزو بزرگ ترین
گلهای دنیاست! بوی این گل سبب تحریک گیاهان دیگر می شود تا گرده افشانی
کنند. حالا شما چه اسمی برای آن پیشنهاد میکنید؟!
حشرهخوارهای بیچاره!
این گیاهان به گوشت خوارها
معروفند؛ اما در واقع آنها حشره خوار هستند، نه گوشت خوار! و این که حشره
را نمیخورند، بلکه شکار را گیر میاندازند و باعث مرگ آن میشوند. وقتی
بدن حشره تجزیه میشود، آمینو اسیدها توسط برگها جذب میشوند. بیشتر این
گیاهان در خاکهای نامرغوب میرویند، به همین دلیل از بدن حشرهها به عنوان
یک ماده مغذی استفاده میکنند. با این توضیحها بهتر نیست اسم دیگری برای
آنها پیدا کنیم؟!
همیشه زنده!
دشمن گیاهان چیست؟ بی آبی، نه؟ اما برای
از بین بردن این گونه از سرخس، نباید منتظر باشید تا در اثر آب ندادن خشک
شود! این گیاه عجیب بعد از این که آب کافی به آن نرسید، به شکل یک توپ جمع
میشود و برای سالها به همین شکل باقی میماند. به محض این که آب درون
شاخههایش برود، دوباره باز شده و بعد از مدتی سبز و مثل روز اول میشود!
حتما میتوانید حدس بزنید که خانه این گیاه در چه منطقه هایی از زمین است؟
گیاهان گوشتخوار معمولا در تورب زارهائی میرویند که از نظر ازت بسیار فقیر می باشند و این گوشتخواری کمبود ازت مورد نیاز آنها را جبران می کند و باید در گوشتخواری این گیاهان وسیله بقای آنها را در زمین های فقیر جستجو نمود. بعضی ازخصوصیات این گیاهان بسیار شگفت انگیز است...
ادامه مطلب ...