اگر به گیاهان خانگی علاقه زیادی دارید، ولی هیچوقت نتوانستید از زردی و پژمردن آنها جلوگیری نمایید، موارد زیر را چک کنید.
1. برگهای گیاهتان کوچک، کمرنگ، ضعیف و کمپُشت شده، رشد کندی دارد و برگهای پایینی در حال زرد شدن و ریختن هستند؟
گیاه خانگی تان به اندازه کافی نور دریافت نمیکند!
2. برگهای گیاهتان بیحالت شده، لکههای قهوهایِ سوخته روی آنها دیده میشود، چروک، خشک، پژمرده شده و شکنندهاند؟
گلهایتان نور زیادی دریافت میکنند؛ بیشتر آنها نمیتوانند نور مستقیم را تحمل کنند!
چقدر نور لازم است؟
نور، غذای گیاهان است و گیاه را قادر به فتوسنتز میکند (نور + آب + دی
اکسید کربن= قند و اکسیژن)؛ بنابراین تعجب آور نیست که نور یکی از مهمترین
عوامل در رشد گیاهان خانگی و یکی از سختترین سوالاتی است که برای شما پیش
میآید. گیاهان به همان اندازهای که ظاهر مختلفی دارند، از محیطهای
مختلفی نیز آمدهاند؛ بنابراین مقدار نیاز هر گیاهی به نور، نسبتاً متفاوت
است. برخی از آنها حساس هستند و برخی دیگر تقریباً در هر جایی رشد
میکنند.
به طور کلی گیاهانی که گل میدهند، نیاز به نور مستقیم کمی دارند. شاخ و
برگهای آنها نور مستقیم را نمیخواهد و در نور کمتر دوام میآورند
(گیاهان رنگارنگ نیاز به نور بیشتری خواهند داشت، در غیر اینصورت رنگهای
خود را از دست میدهند). کاکتوس و گیاهانی که آب را در خود ذخیره میکنند
(succulent)، نیاز به نور زیادی دارند (به یاد داشته باشید که بیشتر
نخلهای خانگی از نور مستقیم خورشید بیزارند و هیچ وجه مشترکی با کاکتوس یا
نخلهای نوردوست ندارند).
نحوه اندازهگیری شدت نور
وقتی انسان به اطراف نگاه میکند، مردمک چشمهایش تنگ و گشاد میشود تا میزان نوری را که به چشمها وارد میشوند، کاهش یا افزایش دهند. این مسئله چشمان انسان را در ارزیابی شدت نور به خطا میاندازد! کاهش میزان نور از یک پنجره تا فاصله ۳ متری آن واقعاً تعجب آور است.
گیاه خال صورتی یک گیاهِ زیبا با برگهای خالدار است که در مقابلِ گیاهانِ
دیگر بسیار جذاب به نظر میرسد. آنها را میانِ تودهای از سرخسها و
پیچکهای سبز رنگ قرار دهید تا تضاد زیبایی در رنگهایشان نمایان شود.
رایجترین نوعِ موجودِ این گیاه در بازار نوعِ صورتی آن است، اما در
سالهای اخیر پرورش دهندگان انواعی را در رنگهای سفید و قرمز نیز پرورش
دادهاند. آنها همچنین گیاهانی را با رنگهای پُررنگتر و تضادهای
درخشانتر پرورش دادهاند، که بیشتر جلوه میکنند.
پرورش گیاهِ خال صورتی زیاد دشوار نیست و تنها نقطه ضعفِ آنها معمولاً
طولِ عمرِ کوتاهشان است. پس از گلدهی گیاه میخوابد و یا میمیرد.
بنابراین بهتر است در هر بهار گیاهانِ جدیدی خریداری کرده و یا سعی کنید که
گیاهانِ جدیدی را از آن بگیرید. البته باید بگوییم که تکثیرِ این گیاه
آسان و یا سریع نیست.
شرایط مناسب برای پرورش:
نور:
نورِ درخشان بهترین گزینه است. اگر این گیاه را در نورِ کم رشد دهید،
برگهای آن به طورِ یکپارچه سبز میشوند که با ویژگی زیبای این گیاه
(ترکیبِ رنگِ سبز و صورتی) در تضاد است. اگر گیاهتان به قدرِ کافی رنگارنگ
نیست، آن را در معرضِ نورِ مستقیم آفتاب قرار دهید تا رنگها پررنگتر شده
و تضادِ بیشتری نیز پیدا کنند.
آب:
خاکِ گیاه را در فصلِ تابستان که فصلِ رشد است، مرطوب نگه داشته و در
زمستان میزانِ آبیاری را کاهش دهید. اگر گیاهتان گل داد و پس از آن به
فازِ خواب وارد شد، میزانِ آبیاری را به طورِ قابلِ توجهی کاهش دهید و به
همین نحو به طورِ مرتب آبیاری را ادامه دهید تا اولین نشانههای رشد پدیدار
شود.
تقویت کننده: در طولِ فصلِ رشد، با یک تقویت کننده مایع گیاهتان را تقویت کنید، این کار موجبِ افزایشِ گلدهی میشود.
خاک:
یک خاکِ سبک، با زهکشیِ بالا بسیار مناسب است. میتوانید از خاکهای غنی شده و تقویت شده نیز استفاده کنید.
تکثیر:
این گیاه میتواند از طریقِ بذر و یا قلمه تکثیر شود. اگر میخواهید این
گیاه را از دانه پرورش دهید، دانهها را در اوایلِ بهار، در داخلِ خانه و
مکانی آفتابگیر بکارید و هنگامِ جوانه زنی، سرِ جوانههایی که ضعیف ترند را
با نیشگون قطع کنید. به آنها به میزانِ کافی آب بدهید و آنها را زیرِ
نورِ درخشانِ خورشید قرار دهید تا بهترین رنگِ گیاه را داشته باشید.
شما میتوانید این گیاه را از طریقِ قلمه زدنِ ساقه نیز تکثیر کنید اما
این کار چندان رایج نیست؛ زیرا این گیاه بسیار کُند ریشه میکند؛ بنابراین
باید صبور باشید و از هورمونهای ریشه دهی استفاده نمایید.
تعویضِ گلدان:
در بهار و یا در هنگامی که ریشههای گیاه گلدان را پُر کردهاند، باید
گلدان را عوض کنید. در واقعِ اکثرِ این گیاهان بیش از یک یا دو سال قبل از
شکوفه دهی زنده نمیماند و در صورتِ زنده ماندن نیز بسیاری از مردم پس از
شکوفه دهی و وارد شدنِ گیاه به فازِ کُمون (خواب) به خود زحمتِ نگه داریِ
گیاه را نمیدهند. اگر رشدِ گیاهتان در اواسطِ تابستان متوقف شد، به
احتمالِ زیاد ریشهها گلدان را پُر کردهاند؛ بنابراین بهتر است گلدانِ
گیاه را تعویض کرده و گلدانِ بزرگتری در اختیارش قرار دهید.
گیاه فیتونیا یک گیاه همیشه سبز و چند ساله است که به
گیاه موزائیکی نیز معروف است. منشأ این گیاه به آمریکای جنوبی باز میگردد.
این گیاه انواعِ مختلفی دارد، نوعی از آن دارای برگهای سبز پُر رنگ با
رگبرگهای قرمز و نوعِ دیگری از آن دارای برگهای کمرنگتر و رگبرگهای
سفید است.
نور و دمای مناسب
این گیاه برای زنده ماندن و شکوفایی به نورِ درخشان و غیر مستقیم خورشید
نیاز دارد. قرار دادنِ این گیاه در مقابلِ یک پنجره شرقی و یا جنوبی، نور
مورد نیاز این گیاه را در طولِ روز تأمین میکند. این گیاه به دمایی بین 16
تا 29 درجه سانتیگراد نیاز دارد.
کود و تقویت کننده
یک گیاه فیتونیا، با گلدان 15 سانتیمتری، هر سه ماه یکبار به چهار گرم
تقویت کننده محلول در آب 19-6-12 (نیتروژن، فسفات، پتاسیم) نیاز دارد، که
این شامل ماههای زمستان نیز میشود. اما اگر گیاهتان، برای مثال، در یک
گلدانِ 7.5 سانتیمتری است، به دو گرم تقویت کننده و اگر در گلدان 30
سانتیمتری است به هشت گرم تقویت کننده نیاز دارد.
آبدهی و رطوبت
خاکِ این گیاه باید مرطوب نگه داشته شود. هنگام آب دادن از آبِ گرم شیر
استفاده کنید. این گیاه به رطوبت بالا نیاز دارد. خاک این گیاه باید زهکشی
باشد تا آبِ اضافه از آن خارج شود و در عین حال خاک مرطوب باشد.
خاک
هنگام کاشتن این گیاه در گلدان و یا عوض کردن گلدانِ آن، از خاکی استفاده
کنید که زهکش بوده، و در عین حال آب را حفظ کند. اندازه ایده آل گلدان این
گیاه 15 سانتیمتر است که اجازه میدهد گیاه پُر پشت بماند.
هرس
هنگامی که شاخههای فیتونیا بیش از اندازه بلند شدند، میتوانید آنها را
با قیچی ببرید تا گیاه شکلِ گرد و پرپشتِ خود را حفظ کند. اگر این ساقههای
هرس شده را در آب بگذارید ریشه میکنند؛ وقتی ریشهها زیاد شدند،
میتوانید آنها را به عنوانِ یک فیتونیایِ جدید در خاک بکارید.