زنبور حفار

زنبور حفار ماده، نقبی در شن حفر می کند و تعدادی تخم در آن می گذارد و آذوقه آینده تخم هایش را با شکار و صید زنبور عسل (Apis mellifera) تدارک می بیند.

زنبور ماده مکرراً لانه اش را به منظور شکار زنبور عسل ترک می کند و پس از شکار به لانه باز می گردد. از این رو او باید توانایی تشخیص ورودی لانه خود از سایر لانه هایی که در همسایگی خانه او قرار گرفته اند را داشته باشد.

زنبور ماده احتمالاً محل لانه اش را از طریق محرک های صادره از ورودی لانه یا توسط محرک های ناشی از اشیای اطراف لانه که با نظم خاصی چیده شده اند، تشخیص می دهد. تینبرگن در ابتدا دریافت که با جابه جا کردن اشیای اطراف ورودی لانه می تواند زنبور را وادارد که مدت زمان بیشتری را صرف جست وجوی لانه اش کند.

در آزمایش دیگری که یک زنبور حفار ماده را به داشتن حلقه ای از مخروط های کاج در دور تا دور ورودی لانه اش عادت داد وسپس در غیاب زنبور حلقه مذکور را اندکی جابه جا کرد. زنبور پس از بازگشت از شکار همچنان در مرکز حلقه جابه جا شده لانه اش را جست وجو می کرد.

این آزمایش نشان می دهد که زنبور حفار برخی از ویژگی های علائم اطراف لانه اش را هنگام ترک حفره اش به خاطر می سپارد و از آن برای یافتن محل نقبش استفاده می کند. از این گذشته علائم دیداری نیز برای زنبور از اهمیت بسیاری برخوردارند اما محرک های دیگری مانند بوی محل غیر ضروری اند.

زنبور حفار تنها در فواصل کوتاه برای بازگشت به لانه از حلقه مخروط های کاج کمک می گیرد. او باید بتواند راهش را از شکارگاه، که فاصله اش از لانه به اندازه ای است که مشاهده لانه از آن مسافت برای زنبور میسر نیست، تا لانه پیدا کند. تینبرگن و همکارانش برای آزمون این مسئله، شماری از درختان کاج که در نزدیکی محل لانه زنبور رشد کرده بودند را از زمین بیرون کشیدند و  آنها را قدری جابه جا کردند. با این کار دریافتند که زنبورها پس از بازگشت از شکار محل لانه شان را با توجه به درختان کاج جابه جا شده جست وجو می کنند.

آنها همچنین آزمایشات پیچیده تری را نیز ترتیب دادند که طی آن علاوه بر جابه جایی علائم کوچک اطراف ورودی لانه، علائم بزرگ تر واقع در فواصل دورتر را نیز جابه جا کردند و بدین ترتیب نشان دادند که زنبورها چگونه اطلاعات حاصل از علائم مختلف موجود در محیط شان را با یکدیگر تلفیق می کنند.

تینبرگن آزمایشات بیشتری برای بررسی اینکه زنبور حفار ماده چگونه شکارش، زنبور عسل، را شناسایی می کند، انجام داد. او در این آزمایشات از شی ای که به انتهای تکه نخی آویخته شده بود استفاده کرد. از جمله این شی ،  یک زنبور تازه کشته شده، مرده، گندزدایی شده و بی بو، تکه ای از چوب به اندازه یک زنبور عسل، تکه ای از چوب بودار  از طریق تماس با زنبورهای زنده  ، بود .

تینبرگن دریافت که زنبور حفار در وهله اول به طرف تمامی این اشیا جلب می شود البته به شرط آنکه اشیای مذکور متحرک باشند. سپس دور و بر آنها پرواز می کند و تنها جسمی که بویی همانند بوی زنبور عسل داشته باشد را متصرف می شود. بدین ترتیب زنبور در ابتدا از راه دیدن به سوی همه این اشیا جلب می شود و سپس از طریق بو درست بودن شکارش را کنترل می کند.

با این حال زنبور حفار کارش را با نیش زدن شکار آن هم در صورتی که شکار، زنبور عسل باشد، تکمیل می کند. به عنوان مثال تکه چوبی که بویی همانند زنبور عسل دارد را نمی گزد. از این رو احتمالاً از علائم بیشتری نظیر علائم دیداری و لامسه ای در تصمیم گیری نهایی برای نیش زدن شکارش استفاده می کند. بررسی زنبور حفار ثابت کرد که جانوران منفرد از علائم محیطی برای کنترل رفتارشان استفاده می کنند

نوش و چگونگی جمع‌آوری آن توسط زنبور عسل

بافت ترشح کننده نوش یا نوشجای (Nectary) ممکن است در قسمت‌های مختلف یک گل دیده شود.

 نوشجای ممکن است در بین گلبرگ‌ها و کاسبرگ‌ها و یا قاعده پرچم‌ها و مادگی‌ها جای داشته باشد. این بافت‌ها مرکب از  سلو‌های فعالی هستند که در تبدیل شیره گیاهی به نوش نقش اساسی دارند. این بافت‌ها محققاً از نظر مواد هورمونی تحت تأثیر پرچم و مادگی قرار دارند و شاید به همین دلیل است که قبل از لقاح گل فعالیت آن‌ها به حداکثر می‌رسد و پس از لقاح فعالیت نوش‌زایی آن‌ها متوقف می‌شود. حداقل، اپتیمم و حداکثر درجه حرارت محیط که در آن نوشجای یک گونه از گیاه می‌تواند فعالیت نوش‌زایی داشته باشد متفاوت است.

این مسئله در مرد کشت و کار گیاهانی که در گرده افشانی آن‌ها حشرات نقش تعیین کننده دارند باید دقیقاً مورد توجه قرار گیرد. غیر از عامل درجه حرارت بطور لی ترشح نوش در روز‌های آفتابی بیشتر از روز‌های ابری است زیرا تولید قند توسط سلول‌های نوش‌زا در رابطه با فتوسنتز می‌باشد که آن هم به نوبه خود به نور خوشید ارتباط دارد. رطوبت خاک، فشار جوی، اندازه و تعداد سلول‌های نوش‌زا و حتی طرز قرار گرفتن گل‌ها روی گیاهان در میزان ترشح نوش موثرند.

مواد متشکله نوش گل‌ها مورد توجه بسیاری از محققان و دانشمندان قرار گرفته است. به غیر از آب، قسمت عمده مواد تشکیل دهنده نوش گل‌ها را انواع قند‌ها تشکیل می‌دهند. اگر چه مقادیر متیری از اسیدهای آلی، روغن‌های فرار، پلی‌ساکارید‌ها، مواد پروتئینی، دیاستازها و مواد آلکالوئیدی به مقدار خیلی کمتر در آن‌ها وجود دارد. سه قند عمده موجود در نوش گل‌ها ساکارز، فروکتوز و گلوکز می‌باشد. به علاوه  قند‌های دیگری از جمله مالتوز رافینوز، ملیبیتوز و ملزتیوز به مقادیر کمتر در نوش دیده می‌شوند. طبق مطالعات انجام شده نوع و نسبت قند‌های موجود در نوش یک گونه مشخص از گیاه همیشه ثابت است. 

نحوه برداشت عسل

زمان برداشت عسل از کندو زمانی است که هر کندو (بسته به تعداد طبق که دارد) حداقل یک قاب عسل داشته باشد 

فصل پرورش زنبور ها

فصل پرورش زنبورها

فصل پرورش نوزادان در شرایط آب و هوایی معتدل ، به مقدار کم ، از اواسط دیماه شروع شده مرتب توسعه مییابد و اوایل

اردیبهشت به حداکثر خود میرسد. در صورتی که شرایط اجازه دهد، فعالیت تولید مثل آنها ، به همین وضع ، تا اواخر خرداد
ماه ادامه پیدا میکند و از آن به بعد رو به نقصان میگذارد. در ماههای آبان و آذر فعالیت زاد و ولد بکلی متوقف می گردد.
نژادهای مختلف زنبورعسل از این حیث دارای خصوصیات متفاوت هستند. هنگامی که تولید مثل کلنی در حداکثر توسعه خود
میباشد، یک ملکه ممکن است 1500 تا 2000 تخم در روز بگذارد.

رقص زنبور

رقص زنبورچیست؟

رقص نیم دایره ای یا دم جنبان...: رقص نیم دایره که جهت آن به سوی بالا باشد بدین معنی است که غذای پیدا شده در

جهت خورشید است.رقص نیم دایره که جهت آن به سوی پایین باشد بدین معنی است که غذای پیدا شده در خلاف جهت
خورشید قرار دارد.رقص نیم دایره ای که در زاویه 60 درجه به چپ نسبت به خط عمود انجام می گیرد به کارگران می گوید
که مسیر خود رادر 60 درجه به چپ در مسیر خورشید به منظورپیدا کردن غذا قرار دهند.رقص در زاویه 120 درجه به سمت
راست نسبت به خط عمود به آنها می گوید راه خویش را در 120 درجه به سمت راست نسبت به خورشید قرار دهند.

رقص دایره ای : یعنی زنبور پیش آهنگ منبعی پیدا کرده و نیاز به برداشت است و در دسترس است ، واین محل دارای بوی

خاص می باشد

تخمگذاری و دیدن ملکه

تخمگذاری
کمی بعد از اینکه ملکه جفتگیری کرد، توجه کارگران نسبت به ملکه بیشتر می شود. درهر جا که ملکه قرار گیرد حلقهای از
کارگران که اعضای آن مرتب تغییر میکند، تشکیل میگردد. زنبورهای کارگر جوان اقدام به تغذیه ملکه میکنند و بدن او را
بوسیله شاخکهای خود لمس نموده با دهان میلیسند تا مواد مترشحه ملکه را دریافت کرده بین سایر زنبورها تقسیم کنند.
ملکه هنگام تخمگذاری در روی شانهها ، روی قاعده مشخصی حرکت میکند. ابتدا سر خود را وارد تک تک سلولها نموده آنها
را آزمایش میکند و سپس تخمی در آن قرار میدهد. برای این منظور ، شکم خود را خم کرده انتهای آن را داخل سلول
میکند.
دیدن ملکه
بعضی از مربیان وقت زیادی برای جستجوی ملکه صرف مینمایند ولی بهتر است به جای این کار اطلاع حاصل کنند که ملکه
خوب کار میکند یا خیر. اگر در کندو به مقدار کافی نسل زنبور در مراحل مختلف دیده شود که در قابها بطور منظم برقرار
شدهاند، نشان میدهد که فعالیت ملکه رضایت بخش میباشد. بنابراین ، احتیاجی نیست که تمام کندو بازرسی شود و امتحان
یکی دو قاب نسل کافی است. ولی اگر حتما لازم باشد که ملکه دیده شود باید کندو را با آرامش کامل باز نمود.

جفتگیری

جفتگیری
3 روزه است، قبل از پروازهای مخصوص جفتگیری پروازهای اکتشافی در اطراف کندو مینماید. - ملکه باکره وقتی که تقریبا 5
جفتگیری معمولا در گرمترین اوقات روز صورت میگیرد. گاهی ملکه بعد از چند دقیقه جفتگیری کرده به کندو برمیگردد.
مشاهده جفتگیری که مطمئنا در آسمان انجام میگیرد خیلی کم صورت گرفته است. زنبورهای نر در آسمان به سرعت در
اطراف ملکه پرواز میکنند و هر یک کوشش دارند که خود را به او برسانند. این پرواز دسته جمعی مدتی بطور زیگزاگ ادامه
دارد. زنبور نری که موفق به جفتگیری میشود آلت تناسلی و قسمتی از اعضای مربوط را از دست داده و میمیرد.
در مدت کوتاهی که عمل جفتگیری انجام میگیرد، اسپرم نر به واژن ملکه وارد میشود. برای جلوگیری از خروج و ریزش
اسپرم از واژن ، حشره نر بلافاصله دهانه خروجی واژن را با ماده ژلاتینی مخصوص مسدود میکند. اسپرماتوزوئیدها سپس به
سمت کیسه اسپرم شناور و در آن متمرکز میشوند. در کیسه اسپرم ، اسپرماتوزوئیدها بطور منظم ، پهلوی هم و تقریبا بدون
حرکت قرار میگیرند. ملکه معمولا قبل از اینکه شروع به تخم گذاری کند، چندین بار جفتگیری کرده به اندازه کافی برای
آینده خود اسپرم ذخیره میکند.