نام فارسی: انجیر
نام علمی : Ficus carica
نام انگلیسی : Common fig tree
نام تیره : Moraceae
نام محلی : انجیر ، انجیر کوهی ، انجیل ، تین ، کشکل ، انجیر خوراکی ، شال
انجیر ، کتک ، گمشو ، کرنجیل کرام ، بلبس، انجیر معمولی ، ویوانجیر ، هنجیر
، کشگل ، باس ، شاهنجیر ، کرموس ، طبار ، بلس ، کرتل ، انجیربن ، شاه
انجیر ، کاچی ، قره هژید و انجیر یش .
خصوصیات بوتانیکی :
دارای 600 گونه می‌باشد که اغلب انواع آن وحشی یا زینتی هستند مانند درخت
معروف به درخت کاتوچو(فیکوس الاستیکا) که هم زینتی است و هم صنعتی. فیکوس
بنگالنسیس و فیکوس رلیگیوزا انواع زینتی این گیاه می باشند که در تزئینات و
به عنوان گیاه آپارتمانی مصرف زیاد دارند . برگ درخت انجیر پنجه‌ای و
دارای 3 تا 5 لوب می‌باشد. قسمتی که به اسم میوه انجیر معروف است و مورد
تغذیه انسان قرار می‌گیرد در حقیقت میوه نیست بلکه زائده مجوفی است که
گلهای انجیر به تعدادی زیاد در داخل آن قرار گرفته‌اند و مواد قندی در این
زایده یا رسپتاکل جمع می‌شود. گلهای نر و گلهای ماده درخت انجیر از یکدیگر
جدا ولی روی یک پایه یعنی در داخل رسپتاکل واقع شده‌اند و به عبارت دیگر
درخت انجیر گیاهی است یک پایه.
اگر میوه انجیر را باز کنیم و به شکل یک سطح درآوریم گلهای نر که حامل دانه
گرده هستند و در کنار و به طرف خارج صفحه واقع شده و گلهای ماده که حامل
تخمدان و در صورت تلقیح شدن حامل بذر خواهند بود در وسط صفحه قرار دارند.
تلقیح گلهای ماده انجیر بوسیله حشرات مختلف که مهمترین آنها حشره‌ای بسیار
کوچک از خانواده کالسیدیده می‌باشد انجام می‌گیرد.
پراکنش جغرافیایی :
موطن اصلی درخت انجیر در دنیای قدیم یعنی اروپا- آسیا در نواحی مدیترانه
می‌باشد و به همین جهت آن را جزء میوه‌های مناطق نیمه گرم طبقه بندی
می‌کنند. درخت انجیر بسیار قدیمی است. آثار این درخت در آخر عهد دوم
(کرتاسه) دیده شده و در عهد چهارم در اطراف دریای مدیترانه مورد کشت قرار
گرفته است. در مصر از 2800 سال قبل از میلاد مسیح کاشت درخت انجیر موسوم
بوده است این گیاه در بیشتر مناطق استان سیستان وبلوچستان (از جمله سراوان ،
چابهار ، نیک شهر ، خاش و. . . ) کشت می شود.
ترکیبات شیمیایی :
انجیر میوه مغذی و خوش طعمی است. دارای مواد قندی ، مواد ازته ، چربی ،
مواد معدنی ، آمینو اسید ، آنزیمهای مختلف و کاروتن می‌باشد. در برگهای آن
حدود 0.6 درصد مواد تلخی مانند فیکوسین Ficusin و برگاپتین Bergaptene وجود
دارد. شیره سفیدی که با شکستن شاخه‌های درخت انجیر و یا از میوه نارس آن
خارج می‌شود بسیار سمی است و اگر بر روی پوست زده شود سلولها را از بین
برده و می‌کشد. برگهای انجیر دارای Glycosiderutin می‌باشد.
ادامه مطلب ...