آفتاب سوختگی کاکتوس

کاکتوس هایی که در محل سایه و یا کم نور نگهداری می شوند اگر به یکباره در معرض نور خورشید قرار گیرند دچار آفتاب سوختگی می شوند . آفتاب سوختگی بیشتر نشانه هایش را بر بالای کاکتوس و لبه های بیرونی آن نشان می دهد . آفتاب سوختگی رنگ رفتگی سفیدی بر روی کاکتوس ایجاد می کند که اگر شدت آفتاب سوختگی زیاد باشد به رنگ قهوه ای تیره تغییر رنگ پیدا می کند . 

نرم افزار فضای سبز آفات و بیماری ها و آفت کش ها

دانلود نرم افزار طراحی فضای سبز Garden Planner Home Edition.v 2.4

دانلود نرم افزار آفات و بیماری های مرکبات - Citrus Diseases & Pests

نرم افزار راهنمای آفت کش های ایران برای PC

***دوستانی که مایل به مطالعه بیشتر راجع به سموم کشاورزی میباشند میتوانند مجموعه آموزشی سموم کشاورزی ونحوه استفاده از آن را دانلود نمایند

کمبود نور و آبیاری بیش از حد در کاکتوس ها

این عارضه در سالهای اولیه نگهداری از کاکتوس و ساکولنت ها تقریبا برای همه دوستان رخ داده ٫ و علتش هم اینست وقتی گیاه را به جایی که نور کمتری دارد منتقل می کنیم در ابتدا ظاهر سبز و زیبایی به خود می گیرد که باعث میشود احساس بهتری به ما دست بدهد . بهتر است این را فراموش نکنیم اساس زندگی گیاهان با نور است ( انشالله برای انسانها هم باشد ) و بدون نور بعد از مدتی براثر فعالیت های خاص بعضی از ژن ها در گیاهان رشد های سریع و غیر طبیعی رخ می دهد .

نشانه ها : این رشد غیر طبیعی در بعضی از گونه ها بصورت باریک و بیحال و در بعضی سبز پریده و با فاصله انجام میشود یا در ساکولنت برگ دار فواصل بین هر برگ زیاد شده ساقه ضعیف و خمیده و برگ ها باریک و پریده رنگ میشوند . 

آفات و بیماریهای درخت انجیر

پروانه برگخوار انجیر Ocnerogvia amanda

(Lep: Lymantriidae)

لارو این پرانه در استان‌های فارس، مرکزی و شمال کشور به شدت روی درختان انجیر فعالیت داشته و از برگها تغذیه می‌نمایند و اهمیت آن زیاد است.


زیست‌شناسی

زمستان را به صورت لاروهای سنین بالا در زیر سنگها و پناهگاههای اطراف درختان آلوده می‌گذراند. لاروهای زمستان گذران در طول این دوره فعالیت چندانی نداشته ولی با برداشتن سنگهای پناهگاه و تحریک آنها شروع به حرکت می‌کنند. این لاروها از اواسط اسفندماه حالت پیش شفیرگی به خود گرفته و در حالی که پیله نازک تور مانند بدور خود می‌تنند بدون حرکت باقی مانده و در اواخر اسفندماه تبدیل به شفیره می‌شوند. با گرم شدن هوا از اواسط فروردین ماه پروانه‌ها به تدریج شروع به خارج شدن می‌نمایند و پس از جفت‌گیری ماده‌ها تخهای خود را به صورت دسته‌ای در سطح برگ یا پشت آن می‌گذارند. دوره جنینی تخم 6 تا 8 روز می‌باشد. حشره دارای 5 سن لاروی است. طول دوره لاروی در شرایط آزمایشگاه (18 تا 23 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 58 درصد) 28 روز است. پس از این مدت لارو در سطح برگ در حالی که پیله نازک خاکستری رنگی می‌تند حالت پیش شفیرگی به خود گرفته و ظرف یک تا دو روز تبدیل به شفیره می‌گردد. این آفت در شرایط آب و هوایی آب سرد خفر دارای سه نسل کال و در برخی سالها 4 نسل در سال می‌باشد.



کنترل:

1ـ تخم‌های این آفت دارای پارازیتوئیدهای گوناگونی می‌باشد:

Trichogramma embryophagum (Hym.: Trichogrammatidae)

Anastatus sp. (Hym.: Eupelmidae)

Oocncyrtus sp. (Hym.: Encyrtidae)

2ـ لاروهای این آفت همزمان با غروب آفتاب از پناهگاههای خود خارج شده، به طرف درختان حرکت کرده. از آنها بالا رفته و شروع به تغذیه می‌نمایند. خروج از پناهگاهها و رکت به اطراف درختان از هنگام غروب شروع و تا یک ساعت بعد از آن وقتی که هوا کاملاً تاریک شد ادامه دارد. تغذیه لاروها در ساعات اول شب بسیار زیاد ولی این میزان با گذشت شب رو به کاهش می‌گذارد. در آخرین ساعت تاریکی شب، لاروها شروع به پایین آمدن از درختان نموده و به طرف پناهگاهها راه می‌افتند، لذا می‌توان اقداماتی نظیر:

الف‌ـ پیچیدن گونی و مقوا بدون استفاده یا با استفاده از سموم بدور شاخه‌های آلوده

ب‌ـ استفاده از سموم دور شاخه‌های آلوده

ج‌ـ استفاده از سموم به صورت پودرپاشی دور طوقه

د‌ـ سم‌پاشی زیر درختان و پیچیدن پلاستیک در اطراف تنه درختان آلوده را انجام داده که از بین آنها استفاده از سموم به صورت پودرپاشی دور طوقه و بستن پلاستیک به دلیل تأثیر بیشتر و عدم نیاز به آب و سم پاش بهتر از بقیه روشهاست.

کنترل شیمیایی:

برای کنترل بید انجیر(Simaethis nemorana) ودیگر برگخواران از سم زیر استفاده میکنیم.

دیفلوبنزورون(دیمیلین) Wp25% و 3/. گرم درلیتـــر

شپشک ستاره‌ای انجیر

شپشک ستاره‌ای انجیر Ceroplastes rusci

این شپشک برای اولین بار در ایران روی شاخه های انجیر در استهبان فارس مشاهده شد. همچنین این شپشک توسط مهندس اولادحسینی در تاریخ 5شهریور1384 در حومه شهرستان جهرم(تنگاب) روی انجیروحشی مشاهده وعکسهای مربوطه توسط ایشان گرفته شده است. شکل خارجی این شپشک مدور و نیم کروی می‌باشد. بدن آن از هشت صفحه منظم احاطه شده که در وسط هر یک از آنها لکه سفید رنگی مشاهده می‌گردد، نر دارای بدن قرمز و دو بال سفید رنگ می‌باشد.

کنترل:
1ـ برگهای خزان شده به دلیل آلودگی به پوره‌های نسل زمستان گذران بوسیله دام چرانده شده و در اوایل بهار زمین باغ شخم زده شود.

2ـ در اواخر زمستان سرشاخه‌های آلوده به آفت را می‌توان قطع و سپس معدوم نمود.

3ـ مبارزه شیمیایی به دلیل فعالیت زنبور بلاستوفاگا و نقش ارزنده دشمنان طبیعی (زنبورهای خانواده Encyrtidae) توصیه نمی‌شود.

این عکس کوچک شده است، برای اینکه بصورت بزرگ شده ببینید، روی این قسمت کلیک کنید، اندازه اصلی عکس 353x601 و حجم آن 42 می باشد.

کنه تارتن انجیر مگس انجیر


Carpolonchea aristella

(Dip.: Lonchaeidae)

لارو این مگس از گوشت میوه تغذیه نموده و دالانهایی در گوشت و پوست ایجاد می‌کند و میوه‌های آلوده اغلب دچار ریزش می‌شوند. این آفت زمستان را به صورت شفیره (پوپاریم) در اعماق 5 تا 10 سانتیمتری خاک طی می‌کند. 4 نسل در سال دارد. این افت در انجیرکاری‌های دیم بندرت دیده می‌شود.

کنترل:

یکی از بهترین راههای مبارزه با این آفت مبارزه مکانیکی از طریق جمع‌آوری میوه‌های آلوده ریخته شده پای درخت و سوزاندن آنها وهمچنین شخم زدن پای درختان در زمستان می‌باشد.

درصورت نیاز به سمپاشی:

پرمترین(آمبوش) EC25% 0.8 در هزار

Eotetranychus hirsti

(Acari: Tetranychidae)

وجود کنه انجیر برای اولین بار در ایران در سال 1365 بوسیله دکتر دانشور روی انجیر از ورامین و گرمسار گزارش گردید. رنگ عمومی کنه، زرد روشن و در اواخر فصل به رنگ نارنجی در می‌آید. ماده بیضی شکل و نرها کشیده و کوچکتر از ماده و تخمها به رنگ روشن و کروی می‌باشد.

کنترل:

رعایت اصول به زراعی و از بین بردن علف‌های هرز

بنزوکسی میت(سیترازون) EC20% و 1 درهزار

پروپارژیت(اومایت) EC57% ،، ،، ،،

بروموپروپیلات(نئورون) EC25% ،، ،، ،،

فن پیروکسی میت(ارتوس) sc5% و 5/. در هزار

آفات و بیماریهای گلهای آپارتمانی

این حشره بیشتر روی برگ های رنگین نظیر حسن یوسف مشاهده می شود حشرات بسیار کوچکی هستند که با مکیدن شیره ی گیاهی سبب افسردگی و بی حال شدن گیاه می گردند.این حشرات معمولا زیر برگ ها تخم گذاری کرده و به صورت کرم های نامرعی در می آیند و از شیره ی گیاه تغذیه می کنند که این عمل بیشترین آسیب رابه گیاه می رساند و در نتبجه برگ های سبز به تدریج به زردی گراییده و می افتند و چنانچه این حشره به موقع شناسایی و کنترل نشوند مرگ کلیه گیاهان حتمی است.

*مبارزه-مثل مورد 1 با آن مبارزه نمایید.یا در هر لیتر آب2 ⁄1 قاشق چایخوری سم مورد نظر را ریخته و پس از مخلوط نمودن در خارج از آپارتمان و در فضای باز از آن استفاده نمایید و این ماده را از دسترس اطفال دور نگهدارید.

3-عنکبوت قرمز خالدار(Sportted spideo Mite)

این حشره بسیار ریز و میکروسکوپی است و با وجودی که برخی از آنها سبز رنگ می باشند ولی باز به عنکبوت قرمز مشهورند.

اولین نشانه ی این حشره زدگی پیدا شدن خالهای قهوه ای رنگ و لکه هایی روی برگ ها می باشد این حشره معمولا در زیر برگ ها زندگی می کند و تارهای سفیدی تنیده که ممکن است همه ی گیاهان را در بر گیرد در نتیجه گیاه بی رمق شده و می میرد،گیاهانی نظیر شفلراها،آسپاراگوسها،سرخسها و کاکتوسها به این آفت دچار می شوند.

*علاج آن در آپارتمان-در مورد حشره زدگی های شدید از سموم دیفوکل(Difocol) یا تترا دیفون (tetradifo 16) طبق دستور نوشته شده روی قوطی آن عمل نمایید.

گیاهان برگ پهن را با برس نرمی که آغشته به کف صابون طبیعی و فاقد اسانس نموده اید پولک ها را از روی برگ ها پاک کرده سپس همه ی گیاه را با آب ولرم بشویید گیاهان کوچک را در دستشویی با فشار قوی آب ولرم اسپری نمایید این کار حشرات را تار و مار می نماید.در صورت نیاز مجددا همین عمل را تکرار نمایید.

آشنایی با برخی از علایم بیماری ها و رایج ترین آفات گیاهان آپارتمانی و روش معالجه آنان

4-شپشک آرد آلود(Mealy Bugs)

این حشره پولک دار است و مانند ذره های پنبه ای که توسط پنبه زن حلاجی شده باشد در زیر برگ ها و انتهای دمبرگ و ساقه جمع می شوند.این حشرات را پودر سفید رنگی شبیه به آرد پوشانیده است محل تجمع آنان بیشتر در درزهای نوک برگ هایی که در سایه واقع شده اند می باشد.گونه دوم این حشره،حشره های دم کوتاهی هستند که گاهی تا شش هزار عدد تخم می گذارند که با مکیدن شیره گیاهان،آنها را پژمرده و خشک می نمایند.

گیاهانی که بیشتر مورد حملات این حشره قرار می گیرند عبارتند از حسن یوسف ها،کرتنها،دراسینا ها،سرخس ها و نخل ها می باشند.

*علاج آن در آپارتمان-گیاهان را ب استفاده از سم مالاتیون یا سوپر اسید و یا هر سمی که مخصوص این آفت در بازار عرضه می گردد طبق دستور العمل داده شده روی بسته آن سمپاشی نمایید.

و یا نقاط آلوده برگ های حشره را با پارچه و یا اسفنج نرمی که قبلا در الکل خیس کرده اید در دو نوبت به فاصله 10 تا 15 روز یکبار تمیز نمایید.

 

5-حشره های پولک دار(Scals)

این حشره فلس دار بوده و نام آن پولک دار می باشد که به شکل لکه های بیضی شکل در زیر برگ ها و در ط.ل رگبرگ های اصلی نمایان می گردد.و چون رنگی سبز گونه و یا زرد گونه دارند مشاهده آنها جز در موارد حشره زدگی شدید با چشم غیر مسلح مشکل است.این حشره زدگی ساقه ی گیاه را پوسته پوسته کرده و گاهی برجستگی هایی روی برگ ها و ساقه ها به وجود می آورند که در نتیجه گیاه زرد رنگ شده و می میرد.گیاهانی چون آرالیاه ها،الوها،دراسینا ها،سرخس ها،فیکوس ها،و پیچک ها مورد حمله این حشره قرار می گیرند.

*گیاه مبتلا را به آرامی با آب و صابون و با برس نرمی پولک ها را از روی برگ ها پاک کرده سپس همه ی گیاه را با آب ولرم بشویید.در حشره زدگی های شدید با سم رُتینون در فضای باز سمپاشی نمایید.پس از خشک شدن سم گیاه را با آب ولرم بشویید.

از سموم پیرتروم(Pyrethrum)

و مالاتیون در دو نوبت با فاصله 15 روز یکبار نیز میتوانید استفاده نمایید.

6-Worms

وقتی که خاک به آسانی آب را جذب نمی کند حضور تعداد زیادی از این کرم را در خاک به ما خبر می دهد برای مبارزه با آنها از سم کرم کش استفاده نمایید ولی بهتر است گیاه را با خاک از گلدان بیرون آورده و با دست کرم ها را از خاک جدا نموده و معدوم نمایید.

 

7-Leaf Miners

این آفتی است زیر و روی برگ نقب می زند و معمولا یک خط سفید دنبال خود باقی می گذارد و نتیجتا این خط سفید برای شما مشخص می نماید که این آفت در کجای گلدان زندگی می کند اگر تعداد آن کم باشد کافی است که به آرامی آنان را یکی یکی بین انگشتان شصت و سبابه فشار داده و از بین ببرید و یا با یک سنجاق ته گرد بدن آنان را سوراخ نمایید.

آفات درختان غیر مثمر

پروانه برگخوار صنوبر ( Gypsonoma acerina )

حشره کامل به عرض 1 تا 5/1 سانتی متر است و رنگ عمومی بدن آن خاکستری ، رنگ بالهای جلویی شکلاتی و رنگ بالهای عقبی آن خاکستری است . پروانه ماده 24 ساعت بعد از خروج از شفیره ، تخمهای خود را به طور انفرادی یا 2 تا 3تایی روی دمبرگ یا در امتداد رگبرگ اصلی یا روی دندانه های کناری برگ قرار می دهد. تخمها 5 تا 6 روز بعد به لارو تبدیل می شوند. لاروها ابتدا ازپارانشیم برگ تغذیه نموده و سپس کامل می شوند.لاروها با اتصال 2 تا 3 برگ ، لانه ای برای خود ساخته و تبدیل به شفیره می شوند.

زمستانگذرانی این حشره به صورت لارو در شکاف تنه یا در زیر برگهای مرده است.

لاروها در بهار ابتدا از جوانه ها و سپس از برگها تغذیه کرده و منجر به از بین رفتن جوانه ها و پژمردگی آنها و جارویی شدن شاخه می شوند.

این آفت در نهالستانها و خزانه های صنوبر دیده شده و موجب خسارت می شود.

روش مبارزه :

مبارزه علیه حشره کامل در اردیبهشت ماه همزمان با پرواز و تخمریزی پروانه ها و یا اوایل فروردین ماه همزمان با شروع فعالیت تغذیه لاروهای زمستان گذران ، انجام پذیر می باشد.

روش مناسب و عملی در مبارزه شیمیایی با این آفت ، استفاده از سموم نفوذی از قبیل سم متاسیستوکس به میزان یک در هزار همزمان با شروع فعالیت تغذیه لاروهای زمستان گذران می باشد.

---

سوسک پوستخوار بزرگ نارون(scolytus scolytus )
حشره کامل این سوسک به طول 4 الی 6 میلیمتر بوده و سر و پیش گرده آن سیاه ، پیشانی آن پوشیده از موهای کوتاه و بالپوشها قهوه ای مایل به قرمز می باشد .

لاروها معمولا ضمن فعالیت خود دالان مادری یک طرفه طویلی که طول آن 2 تا 3 سانتیمتر و گاهی تا 10 سانتی متر می رسد ، ایجاد می کنند.

این حشره ناقل بیماری قا رچی مرگ نارون می باشد و 1 یا 2 نسل در سال دارد.

این حشره در جنگل های شمال کشور و همچنین در استانهای تهران ، آذربایجان و فارس در زیر پوست درختان نارون ، ممرز و آزاد مشاهده می شود.

 

روش مبارزه :

با توجه به اینکه سوسک پوستخوار نارون اغلب به درختان ضعیف ، مسن و بیمار حمله می کند، از این رو برای مبارزه با این آفت باید این نوع درختان را از عرصه جنگل ها قطع و خارج نمود تا بدین وسیله از حمله آفت به درختان سالم جلوگیری شود .

روش شیمیایی مبارزه با این آفت سمپاشی درختان با سم متوکسی کلر می باشد.

---

پروانه فری یا کرم خراط (Leopard moth)

Zeuzera pyrina
(Lep: Cossidae)

این حشره به گونه‌های بسیاری از درختان مثمر و غیرمثمر حمله می‌کند. از درختان مثمر سیب میزبان اصلی آن در ایران است ولی خسارت آن روی گلابی، به و گردو نیز دیده شده است. از گیاهان غیرمثمر می‌توان به افرا، بیدمشک، بید، نارون، بوط و زبان گنجشک اشاره نمود. در دنیا 150 میزبان برای آفت ذکر شده است. درخت سیب به این آفت خیلی حساس و زود از پا درمی‌آید در حالیکه گردو تا حدودی مقاوم است.

 

زیست‌شناسی
پروانه فری در ایران هر دو سال یک نسل دارد. زمستان را به صورت لاروهای سنین مختلف در درون شاخه درختان میزبان می‌گذراند. در اواسط بهار لاروهایی که رشدشان کامل شده تبدیل به شفیره می‌شوند و اواخر بهار شب‌پره‌ها به تدریج ظاهر می‌شوند. حشرات ماده اصولاً هیچ نوعی تغذیه‌ای نداشته و به جهت سنگینی قادر به پرواز نیستند. پس از جفت‌گیری اغلب در مدخل سوراخ خروجی، شکاف ته و حتی روی زمین تخمریزی می‌کنند. هر حشره ماده نزدیک به هزار تخم می‌گذارد. این تخمها خوراک مناسبی برای مورچه‌ها هستند. به فاصله یک تا دو هفته تخم‌ها تفریخ شده و لاروهای کوچکی خارج می‌شوند. تغذیه اصلی لاروها از چوب شاخه و تنه است. لاروها ضمن تغذیه فضولات نارنجی رنگ خود را از سوراخ ورودی که در ضمن سوراخ خروجی آنها نیز خواهد بود به صورت گلوله‌های کوچک و مدور بیرون می‌ریزند. این فضولات در پای درختان مبتلا جمع می‌شوند و این خود یکی از راههای بسیار آسان تشخیص وجود پروانه فری می‌باشد. کانالهایی که در داخل چوب بوسیله لارو این حشره بوجود می‌آید مستقیم و حدود 30 تا 40 سانتیمتر طول دارد و بستگی به گونه میزبان دارد.
 

حمله این آفت روی سیب استقرار سایر حشرات چوبخوار و مخصوصاً اسکولیت درختان میوه و پروانه زنبور مانند را به دنبال خواهد داشت. چون دهانه خروجی دالانهای لاروی پروانه فری محل مناسبی برای تخمریزی و در نتیجه خسارت پروانه زنبور مانند است.



لاروها با تارهایی بسیار نارک که با غدد دهانی خود می‌سازد از شاخه‌ای به شاخه دیگر منتقل می‌شوند. لاروها پس از تغذیه کامل تبدیل به شفیره می‌شوند. دوره شفیرگی 20 تا 40 روز طول می‌کشد. در کرج این زمان به تدریج از اوایل اردیبهشت ماه شروع و تا اوایل شهریورماه نزدیک به 5 ماه اولیه ادامه دارد. پروانه‌های کامل پس از ظهور از همان سوراخ ورودی خارج می‌شوند.



کنتـــــــرل:
1ـ از دشمنان طبیعی این آفت می‌توان به مورچه‌های شکاری (عادت تخم‌خواری) و سن‌های Reduviidae (عادت لاروخواری) اشاره نمود.

2ـ رعایت اصول به زراعی، هرس و سوزاندن شاخه‌های خشک و آلوده از شدت خسارت‌های بعدی می‌کاهد.

3- در موردی که تعداد درختان آلوده کم باشد می‌توان با فرو بردن مفتولی در درون سوراخهای ورودی، لاروهای آفت را از بین برد.

4ـ استفاده از قرص و خمیرهایی که گازهای سمی تولید می کنند.

5ـ امروزه در اکثر کشورهای جهان از فرمون‌های جنسی به صورت تکنیک Mating disruption در قالب مبارزه تلفیقی علیه این آفت استفاده می‌شود.

6- بهترین موقع مبارزه شیمیایی زمانی است که لاروهای سن اول به قسمت‌های جوان گیاه که همان رگبرگها و دمبرگها و شاخه‌های نازک است حمله می‌کنند در این موقع چون عمق نفوذ لاروها هنوز چندان زیاد نیست می‌توان با استفاده از سموم نفوذی مؤثر برای از بین بردن آفت استفاده کرد.



آزینفوس متیل(گوزاتیون) EC20% و 2درهزار

دیازینون EC60% و 1 درهزار

---

ابریشم باف ناجور ( Gypsy moth)
Lymantria dispar

(Lep: Lymantriidae)

این حشره آفتی است پلی فاژ و در دنیا به بیش از 500 گونه حمله می‌نماید. در ایران گاهی به حالت طغیانی درمی‌آید و به خصوص در نواحی شمال روی درختان جنگلی پهن برگ و درختان میوه خسارت می‌زند.

زیست‌شناسی
زمستان را به صورت تخم و در حالت دیاپور سپری کرده و در اوایل بهار بتدریج تخمها تفریخ ولاروها خارج می‌شوند. لاروها 45 تا 70 روز فعالیت برگخواری شدید از خود نشان می‌دهد. انتقال لاروهای جوان یا لاروسن اول بوسیله باد و بوسیله رشته‌های ابریشمی می‌باشد. لارو پس از تغذیه در محل مناسبی تبدیل به شفیره می‌شود. شفیره بوسیله تارهای ابریشمی به تنه درخت یا چیز دیگر خود را متصل می‌کند. مرحله شفیرگی 10 تا 14 روز به طول می‌انجامد. پروانه‌های ماده پس از خروج به علت سنگینی بدن خود قادر به پرواز دور نمی‌باشند و در همان حول و حوش محل خروج از شفیره پس از جفت‌گیری، تخمهای خود را به صورت توده‌های بیضی شکل به تعداد 500 تا 2000 عدد در رویپوست صاف تنه و شاخه‌های جوان میزبان و یا روی قسمت‌های مختلف درخت روی سنگ و روی کنده‌های بریده شده درخت قرار می‌دهند. تخمها تا اندازه‌ای گرد و کرم رنگ هستند. از اواسط تابستان تا بهار آینده نزدگی خود را به حالت تخم می‌گذارنند.



 

مبازه
1ـ دشمنان طبیعی

پارازیتوئید شفیره Brachymeria intermedia (Hym.: Chalcididae)

پارازیتوئید لارو Exorista larvarum (Dip.: Tachinidae)

پارازیتوئید لارو Apanteles sp. (Hym.: Braconidae)

2ـ کنترل شیمیایی

استفاده از دیفلوبنزورون (دیمیلین) به نسبت 0.3 در هزار یا باکتری B.t به نسبت 2.5 تا 3 در هزار

کنترل بیو لوژیک

امروزه با استفاده گسترده از مواد شیمیایی در باغات و مزارع که منجر به ریشه کن شدن نسل موجودات و عوامل بیماری زا میشود بیم این است که حشرات ومیکرو ارگانیسمهای مفید نیز برای همیشه از بین بروند. این در حالی است که واژه مفید و غیر مفید را ما انسانها بر حسب نیاز های مصرفی خود ابداع کرده ایم .اعتقاد بسیاری از دانشمندان این است که تنوع زیستی بیشتر بین موجودات برابر است با سلامتی بیشتر محیط زیست. یقینا یک فضای سبز با تنوع بیشتر بقای بیشتری خواهد داشت. بنابراین سعی آنها در جلوگیری از ریشه کن شدن بعضی از حشرات و پاتوژنهایی است که در یک سیستم باعث خسارت به گیاهان می شوند. تعریف کنترل بیو لوژیک عبارت است از استفاده از یک عامل بیماریزا یا یک حشره به منظور کاهش خسارت ناشی از یک نوع آفت . این روش مخصوصا برای محل هایی مثل گلخانه ها و محیط های بزرگ مصنوعی مناسب است . هدف از کنترل بیو لوژیک ریشه کن کردن آفاتی که به گیاهان آسیب وارد می کنند نیست بلکه هدف کاهش جمعیت آنها به حدی است که کمترین خسارت را به کشاورز یا محیط زیست وارد کند. در حقیقت این روشی است که با عکس العمل محیطی بین موجودات زنده آفات را کنترل می کند.در یک محیط طبیعی یعنی جایی که بشر کمترین دخالت را در اکوسیستم دارد آفات و بیماری های گیاهی همیشه وجود دارند اما در صورت عدم دخالت مستقیم بشر جمعیت آنها همیشه در حال تعادل و به حد نرمال است. یکی از عوامل مهم برای شروع کار کنترل بیولوژیک آشنایی با مراحل مختلف رشد آفات و شناسایی مرحله ای است که آنها بیشترین خسارت را به گیاهان وارد می کنند. بیشتر روش های کنترل بیو لوژیک بر پایه جذب بیشتر حشرات مفید در مزارع و باغات پایه ریزی شده اند. موجودات زنده ای که بیشتر برای کنترل بیولوژیک استفاده می شوند عبارتند از : انگل ها،شکارچی ها، پاتوژن ها و خورنده علف های هرز(Weed feeder). کشاورزان می توانند آنها را از طریق پست خریداری نمایند .موجوداتی که برای این منظور استفاده می شوند می توانند شکارچی یا انگل باشند. کنترل بیو لوژیک از دیدگاه اقتصادی کنترل بیولوژیک از نظر اقتصادی روشی بهینه است. حتی در صورت عدم موفقیت کامل در مزرعه نسبت سود به هزینه B/C در این روش 11:1 است. بر اساس یک مطالعه تخمین زده می شود که در این روش برنامه های با موفقیت کامل در ازای یک واحد سرمایه 32 واحد سود را باز می گردانند.( 32:1 B/C) این درحالی است که در تحقیق مشابهی نسبت سود به سرمایه در کنترل شیمیایی آفات فقط 5/2 به 1 است. کنترل بیولوژیک با استفاده از حشرات برای شروع این روش باید از روش زندگی حشرات یعنی انگل یا شکارچی بودن،سیکل زندگی و مکان هایی که آنها برای زندگی ترجیح می دهند مطلع باشیم .حشرات راه های مختلفی برای تغذیه از سایر حشرات ابداع کرده اند. شکارچی ها مستقیما حمله میکنند و قربانی خود را می بلعند در حالی که انگل ها در روی بدن حشره دیگر تخم گذاری می کنند و هنگامی که لارو ها از تخم بیرون آمدند از اندام های داخلی بدن حشره میزبان تغذیه می کنند. نمونه ای از حشرات شکارچی کنترل بیولوژیک زنبور پلیستز(Polistes)از طریق کفشدوزک(Ladybug) کفشدوزک ها مخصوصا لارو های آنها شته هایی مثلGreenfly و Blackfly راشکار می کنند و از کرم ،پوسته بدن و لارو های کوچک آنها تغذیه می کنند. کفشدوزک ها شبیه سوسک هستند و با رنگ سیاه و قرمز بیشتر دیده می شوند. لاروهای آنها در ابتدا خیلی کوچکند ولی تا 17 میلی متر رشد می کنند. بدن آنها پوشیده از رنگ های سیاه یا خاکستری با لکه های مشخص قرمز یا نارنجی است. آنها بیشتر در باغات یافت میشوند و در زمستان در سوراخ ساقه های درختان به خواب می روند. نمونه ای از حشرات انگل : کنترل بیولوژیک حشره White fly با استفاده از زنبور Encarsia formosa این حشره یک زنبور کوچک است که به شکل انگل از حشره White fly تغذیه می کند. White fly نو عی حشره کوچک است که از آفات مهم گلخانه ای است. این حشره از شیره گیاهی تغذیه می کند و باعث پژمردگی و تشکیل تودهای کپکی سیاه بر روی گیاه می شود.این روش مخصوصا در صورت هجوم کم حشره مفید است و تا مدت زیادی محافظت ایجاد می کند. مکانیسم کنترل به این صورت است که زنبور روی پوسته لارو White fly تخم گذاری می کند. بعد از خروج لارو ها از تخم، آنها از لارو White fly تغذیه کرده و قبل از تبدیل آنها به شفیره آنها را از بین می برند. باید بلافاصله بعد از مشاهده اولین حشره بالغ White fly نسبت به رها سازی زنبورها اقدام کرد تا کنترل به نحو موثری صورت بگیرد. کنترل بیو لوژیک علف های هرز کنترل بیولوژیک علف های هرز یکی از روش های کنترل علف های هرز است ،که از طریق قرار دادن آنها در معرض دشمنان طبیعی انجام می شود. بسیاری از علف های هرزی که امروزه در محیط های اطراف ما وجود دارند بومی مناطق دیگر بوده اند و از طریق بذر ، اندام رشد رویشی، باد، آب،حشرات و... به مناطق دیگر منتقل شده است.متاسفانه با انتقال علف های هرز به مناطق جدید دشمنان طبیعی آنان به همراه آنان منتقل نمی شوند در نتیجه آنها به راحتی قادر به رشد و نمو هستند، و حیات گیاهان بومی و مطلوب را به خطر می اندازند. کنترل بیولوژیک روش هایی را پیشنهاد می کند تا تعادل طبیعی بین علف های هرز و محیط آنها برقرار شود. که از طریق معرفی حشرات و بیماری هایی است که به گیاهان مضر حمله می کنند. _ یک روش کنترل شامل استقرار یک جمعیت از دشمنان طبیعی علف هرز است که قادر به ادامه حیات در محیط جدید می باشند.هدف ایجاد ممانعت برای رشد علف های هرز ،مخصوصا در مورد علف هایی که زمین های غیر زراعی را اشغال کرده اند،است.این روش با افزایش جمعیت یک عامل بیولوژیک (که معمولا یک حشره است )اجرا شده و تا زمانی که جلوی افزایش علف هرز را بگیرد ادامه می یابد . کنترل بیولوژیک علف هرز روشی تدریجی وطولانی است و تا 20 سال به طول می انجامد. اما در شرایط درست سودمند ترین و اقتصادی ترین روش کنترل است با توجه به اینکه اگر از عامل صحیحی برای کنترل استفاده شود کمترین خسارتی به محیط زیست وارد نمی کند. _روش دوم به کار بردن یک دشمن طبیعی است که ، مثل علفکش ها با علف هرزمستقیما در تماس باشد، مانند عوامل بیماری زای گیاهی. این روش بیشتر برای کنترل علف های هرز غلات و در مزارع استفاده می شود. در کانادا عوامل بیماری زایی که برای این منظور استفاده می شوند حتما باید در آن منطقه وجود داشته باشند و اجازه ورود از مناطق ذیگر را ندارند. شرایط مورد نیازی که یک عامل بیماری زا برای استفاده در روش کنترل بیولوژیک باید داشته باشد این است که با روش انتخاب توده ایجواب دهد و بعد از به کار بردن روی علف های هرز اثر قابل قبولی داشته باشد. _کنترل بیولوژیک همچنین می تواند به طور غیر مستقیم از طریق اعمال روش های زراعی انجام شود .به این طریق که با سیستم کشت حفاظتی یا بدون شخم و جلوگیری از چرای دام در فصل های بخصوص باعث افزایش دشمنان طبیعی و میکرو ارگانیسم های خاک می شوند. کنترل بیو لوژیک علف های هرز یک فرایند طولانی ،تدریجی و گران است اما تحقیقات نشان داده است که بازگشت سرمایه در این روش به طور کلی و در پایان کار 50:1 است و شاید تا 100:1. کنترل بیولوژیک در صورتی موفق است که قدرت رشد و فراوانی علف های هرز و همچنین هزینه های اقتصادی که آنها به کشاورزان تحمیل می کنند را کاهش دهد. مراحل انتخاب یک عامل کنترل بیولوژیک قبل از آزاد شدن در محیط انتخاب دشمنان طبیعی که از علف هرز یا آفت مورد نظر تغذیه می کنند. انجام مطالعات گسترده روی عامل بیولوژیک تا زمانی که مطمئن شوند که تنها به علف هرز یا آفت مورد نظر حمله می کند. انجام آزمایشات ناحیه ای تایید توسط سازمان محیط زیست و سازمان های دیگری که با توجه به کشور های مختلف فرق می کند.