نگهداری از ارکیده آنقدرها هم که به نظر می رسد کار سختی نیست، به فکر خرید این گیاه زیبا باشید.
ارکیده انواع بسیار متنوعی دارد که همه آنها به خانه گرم یا گل خانه پر حرارت و پر بخار نیاز ندارد، بلکه بعضی از انواع آن در خانهای با هوای متبوع و در کنار پنجره پر نور و رو به آفتاب، میتوانند سالم مانده و شاداب باشند. بیشترین نوع این گیاه در آسیا وجود دارد و آمریکای جنوبی از ارکیدههای وحشی بسیار زیبایی غنی است.
ارکیده چهار گونه دارد:
ارکیده بالا رونده و سنگ زی دارای برگهای ضخیم و فربه میباشند. شاخه و
ریشههای هوایی آنها، با گیاهی اسفنجی و نقرهای رنگی پوشیده شده که به آن
ولامن (velamen) میگویند.
این پوسته، از ریشههای ارکیده در مقابل هر حمله کنندهٔ خارجی و رطوبت
زیاد، محافظت میکند و ریشه را به تنه درخت و یا سطح سنگ، بسیار مستحکم،
میچسباند. همچنین در مقابل اشعه ماورا بنفش، از ارکیده محافظت میکند.
ولامن دارای سبزینه نیز بوده و به ارکیده در عمل فوتو سنتز کمک میکند.
کشت ارکیده تغذیه کننده از مواد پوسیده، در واقع غیر ممکن میباشد.
بزرگترین ارکیدههای جهان به این روش رشد کردهاند. اگر رطوبت آنها کافی
باشد، بسیار خوب رشد کرده و بزرگ و پهناور میشوند.
برگهای ارکیده ممکن است همیشه بهاری و سبز باشند و یا مانند بسیاری
گلهای دیگر، در فصول سرد خزان کنند. این برگها ممکن است کوچک یا بزرگ،
محدود یا پهن آور باشند. ارتفاع بعضی از آنها به ۳ متر هم میرسد. بعضی از
ارکیدهها کوتاه، چاق و گوشتالو هستند. میتوانند سبز روشن و یا تیره
باشند. گونههای خالدار یا براق و نقرهای هم وجود دارد.
ارکیده دارای ۶ گلبرگ میباشد. از نشانههای آن، بوی خوش و رنگ زیبا است.
تکثیر آن با کمک حشرات و در بعضی موارد با کمک حیوانات میباشد.
ارکیدههای جدید، به طور مداوم به بازار میآیند؛ اما انواعی که در زیر میآیند، آسانتر از انواع دیگر آن رشد میکنند.
انواع ارکیده
زمانی که ارکیده میخرید، دقت کنید که حتماً تمامی لوازم مورد نیاز آن را تهیه نمایید. دقت کنید که ارکیدهای را که انتخاب میکنید از نوع مرغوب و خوب باشد، نه اینکه فقط ظاهر آن زیبا باشد. اگر نوع آن مرغوب نباشد زود از بین خواهد رفت.
نور و خاک گیاه
آبیاری و نگه داری
در اواخر زمستان و بهار، زمانی که جوانه و انشعاب جدیدی در ارکیده به وجود آمد، او به آب و نور بیشتری نیاز دارد. هرچند، به خاطر داشته باشید که آب دادن بیش از حد به ارکیده آسانترین راه برای از بین بردن آن است. آنها برای رشد کردن بسیار به محیط مرطوب علاقه دارند، اما غوطه ور شدن در آب و همیشه خیس بودن را دوست ندارند.
ارکیده در تابستان، زمانی که به زیبایی در حال رشد است، به مواد مغذی، آب و حرارت ملایم نیاز دارد. در انتهای تابستان و نزدیکی پائیز، به نور زیاد نیاز داشته و میزان آبی که به آنها داده میشود، باید به آرامی کاهش یابد.
انتهای پاییز و اوایل زمستان، زمانی است که این گیاه استراحت میکند و سپس دوباره گل میدهد. در این زمان به نور بیشتر و آب کمتری نیاز دارند.
برای تغذیه این گیاه میتوان از کودهای گل دهی استفاده نمود، اما دقت کنید که این کودها را فقط زمانی مصرف کنید که ارکیده در زمان رشد و پیشرفت فعال باشد.
ارکیده نیز مانند دیگر گیاهان، از مشکلاتی مانند شته، کرم ریز قرمز، ویروسها و دیگر آفات گیاهی رنج میبرد. اکثر این مشکلات را خودمان با کارهای غلط به وجود میآوریم. آبیاری بیش از حد یا کمتر از میزان مورد نیاز، زیاده روی در تغذیه با کود و نور زیاد یا کم میتواند به گیاه ما آسیب برساند. همچنین دمای بیش از حد زیاد و یا خیلی کم نیز باعث ایجاد مشکلاتی برای ارکیده شما میشوند.
با نگهداری سیکلمن پورپوراسنس در آپارتمان خود، از رنگ زیبا و عطر شامه نواز آن بهره مند شوید.
این نوع سیکلمن دارای برگهای جالبی به شکل قلب است که سبز ساده و یا با نقشهای نقرهای هستند. بر خلاف اکثر گونهها، این گیاه برگهایش را از دست نمیدهد. رنگ گلهایش دارای تنوعی از رنگ صورتی کم رنگ تا سرخ میباشد که با رایحهای خوش همراه است. این گیاه در سایۀ درختان و بوتههای بزرگ و جایی که خاک برگ دارد، بهتر رشد میکند. اگر پورپوراسنس از مرحلۀ پیاز کاشته شود، یک یا دو فصل زمان میخواهد تا خوب رشد کند؛ پس بهتر است این گیاهان را زمانی که در گلدان سبز شدهاند، تهیه کنید.
سالها پیش، قبل از اینکه پرورشِ گیاهان به یک تجارت تبدیل شود، هر زنِ خانه داری میدانست که چگونه باید گیاهِ آپارتمانی برگ بیدی را پرورش دهد. باغبانان نیز قلمه هایِ این گیاه را باه همسایهها و دوستانِ خود هدیه میدانند و این گونه بود که این گیاه از محلی به محلِ دیگر انتشار پیدا میکرد.
مراقبت از گیاه برگ بیدی
این گیاه به نورِ غیر مستقیم و درخشان نیاز دارد. اگر نور بیش از حد کم
باشد، طرحِ رویِ برگها از بین میرود. خاکِ گیاه را همواره مرطوب نگه
دارید اما به یاد داشته باشید که نباید به این گیاه مستقیماً از تاجِ آن آب
بدهید (فقط به خاکِ گیاه آب بدهید) چون اینکار موجبِ پوسیدگی و فسادِ برگ
بیدی میشود. باید در زمستان که خاکِ گیاه کمتر خشک میشود میزانِ آبیاری
را کم کنید. گیاه را به طورِ مرتب با آب اسپری کنید. به صورتِ ماهانه
گیاهتان را با یک تقویت کننده مایعِ نیمه قوی تغذیه کنید.
نکته مهمِ دیگر در پرورشِ این گیاه این است که شاخه هایِ بلندِ آن را
کوتاه کنید. طولِ شاخههای را به میزانِ ¼ کم کنید تا تولیدِ شاخههای جدید
و پُرپشت گیاه را تقویت نمایید.
یکی از دلایلِ اصلیِ این پرسش که «چگونه باید از گیاهِ برگ بیدیام مراقبت
کنم؟»، طولِ عمرِ کمِ این گیاه است. این گیاهِ آپارتمانی زیاد عمر
نمیکند. مهم نیست که چقدر از او مراقبت کنید، در هر حال این گیاه پس از
مدتی برگ هایِ پایه خود را از دست میدهد؛ در حالی که ساقههای بلند شده به
عمرشان ادامه میدهند. پس اگر دیدید که مجبورید هر سال گیاه برگ بیدیتان
را از نو بعمل بیاورید، تعجب نکنید.
چگونه قلمه هایِ این گیاه را رشد دهیم؟
این گیاه گزینهای خوبی برای کاشته شدن در سبدهای آویز است و می تواند به آپارتمان شما زیبایی خاصی ببخشد.
کالانکوآ بومی مناطقِ خشک بوده و گیاهِ گوشتیِ (با
برگهای آبدار) محبوبی به شمار میآید. انواعِ مدرنِ این گیاه به دلیلِ
فُرمِ برگها و گلهای خود محبوب هستند. گلهای این گیاه در رنگهای قرمز،
صورتی، زرد و سفید موجود هستند. مانندِ بسیاری از گیاهانِ دیگری که دارایِ
برگهای گوشتیاند، رشد دادنِ این گیاه کارِ مشکلی نیست، فقط باید در
آبیاری آنها دقت کنید، به خصوص در فصلِ زمستان (این گیاه در زمستان به آبِ
زیادی نیاز ندارد).
نور:
این گیاهان مکانهای آفتابی و نورِ درخشانِ خورشید را ترجیح میدهند؛ به
ویژه در تابستان که فصلِ رشدشان است. در طولِ زمستان آن را مقابلِ یک پنجره
جنوبی قرار دهید.
آب: در
طولِ تابستان به گیاه بهطورِ متوسط آب داده و در زمستان آبیاری را کاهش
دهید. بینِ دفعاتِ آبیاری اجازه دهید که سطحِ خاک کاملاً خشک شود. در فصلِ
زمستان گیاه میتواند تقریباً بدونِ آب سر کند. برای اطلاع از بیآبیِ
گیاه میزانِ گوشتی بودنِ برگها را چک کنید.
دما: این گیاه گرما را دوست دارد. اجازه ندهید دما از ۱۳ درجه پایینتر رود.
خاک: خاکِ مخلوطِ معمولی گلدان مناسب است.
تقویت کننده:
در طولِ تابستان، در هر هفته دو بار این گیاه را با تقویت کننده مایع،
تقویت کرده و یا از قرصهای تقویت کنندهای که موادشان به آرامی و به تدریج
آزاد میشوند، استفاده کنید.
پرورش این گیاه مشکل نیست و با کمی مراقبت، گیاهتان با گلهای بسیار
زیبایی به شما جایزه خواهد داد. بسیاری از مردم با پایانِ فصلِ شکوفهدهی
گیاه را دور میاندازند، اما این کار ضرورتی ندارد. تنها کافی است که سرِ
گل دهنده گیاه را ببرید، به شیوه مراقبتِ خود ادامه دهید و قدری کمتر به
گیاه آب بدهید. کالانکوآ به طورِ طبیعی باید در بهار گل بدهد، اما
پرورشدهندگانِ حرفهای کاری میکنند که گیاه در سراسرِ سال گلدهی داشته
باشد. این گیاه گزینهای خوبی برای کاشته شدن در سبدهای آویز است (دو تا
از آنها را درونِ یک سبد بکارید).
گیاه خال صورتی یک گیاهِ زیبا با برگهای خالدار است که در مقابلِ گیاهانِ
دیگر بسیار جذاب به نظر میرسد. آنها را میانِ تودهای از سرخسها و
پیچکهای سبز رنگ قرار دهید تا تضاد زیبایی در رنگهایشان نمایان شود.
رایجترین نوعِ موجودِ این گیاه در بازار نوعِ صورتی آن است، اما در
سالهای اخیر پرورش دهندگان انواعی را در رنگهای سفید و قرمز نیز پرورش
دادهاند. آنها همچنین گیاهانی را با رنگهای پُررنگتر و تضادهای
درخشانتر پرورش دادهاند، که بیشتر جلوه میکنند.
پرورش گیاهِ خال صورتی زیاد دشوار نیست و تنها نقطه ضعفِ آنها معمولاً
طولِ عمرِ کوتاهشان است. پس از گلدهی گیاه میخوابد و یا میمیرد.
بنابراین بهتر است در هر بهار گیاهانِ جدیدی خریداری کرده و یا سعی کنید که
گیاهانِ جدیدی را از آن بگیرید. البته باید بگوییم که تکثیرِ این گیاه
آسان و یا سریع نیست.
شرایط مناسب برای پرورش:
نور:
نورِ درخشان بهترین گزینه است. اگر این گیاه را در نورِ کم رشد دهید،
برگهای آن به طورِ یکپارچه سبز میشوند که با ویژگی زیبای این گیاه
(ترکیبِ رنگِ سبز و صورتی) در تضاد است. اگر گیاهتان به قدرِ کافی رنگارنگ
نیست، آن را در معرضِ نورِ مستقیم آفتاب قرار دهید تا رنگها پررنگتر شده
و تضادِ بیشتری نیز پیدا کنند.
آب:
خاکِ گیاه را در فصلِ تابستان که فصلِ رشد است، مرطوب نگه داشته و در
زمستان میزانِ آبیاری را کاهش دهید. اگر گیاهتان گل داد و پس از آن به
فازِ خواب وارد شد، میزانِ آبیاری را به طورِ قابلِ توجهی کاهش دهید و به
همین نحو به طورِ مرتب آبیاری را ادامه دهید تا اولین نشانههای رشد پدیدار
شود.
تقویت کننده: در طولِ فصلِ رشد، با یک تقویت کننده مایع گیاهتان را تقویت کنید، این کار موجبِ افزایشِ گلدهی میشود.
خاک:
یک خاکِ سبک، با زهکشیِ بالا بسیار مناسب است. میتوانید از خاکهای غنی شده و تقویت شده نیز استفاده کنید.
تکثیر:
این گیاه میتواند از طریقِ بذر و یا قلمه تکثیر شود. اگر میخواهید این
گیاه را از دانه پرورش دهید، دانهها را در اوایلِ بهار، در داخلِ خانه و
مکانی آفتابگیر بکارید و هنگامِ جوانه زنی، سرِ جوانههایی که ضعیف ترند را
با نیشگون قطع کنید. به آنها به میزانِ کافی آب بدهید و آنها را زیرِ
نورِ درخشانِ خورشید قرار دهید تا بهترین رنگِ گیاه را داشته باشید.
شما میتوانید این گیاه را از طریقِ قلمه زدنِ ساقه نیز تکثیر کنید اما
این کار چندان رایج نیست؛ زیرا این گیاه بسیار کُند ریشه میکند؛ بنابراین
باید صبور باشید و از هورمونهای ریشه دهی استفاده نمایید.
تعویضِ گلدان:
در بهار و یا در هنگامی که ریشههای گیاه گلدان را پُر کردهاند، باید
گلدان را عوض کنید. در واقعِ اکثرِ این گیاهان بیش از یک یا دو سال قبل از
شکوفه دهی زنده نمیماند و در صورتِ زنده ماندن نیز بسیاری از مردم پس از
شکوفه دهی و وارد شدنِ گیاه به فازِ کُمون (خواب) به خود زحمتِ نگه داریِ
گیاه را نمیدهند. اگر رشدِ گیاهتان در اواسطِ تابستان متوقف شد، به
احتمالِ زیاد ریشهها گلدان را پُر کردهاند؛ بنابراین بهتر است گلدانِ
گیاه را تعویض کرده و گلدانِ بزرگتری در اختیارش قرار دهید.
می توانید گیاه آووکادو را تا زمانی که بزرگ شود، در خانه و به عنوان یک گیاه آپارتمانی نگهداری کنید.
گیاه آووکادو یک درختِ واقعی است که میتواند تا ارتفاعِ 9
تا 18 متر رشد کند. رشد دادنِ این گیاه در منزل سرگرم کننده و آسان است.
بسیاری از باغبانان گیاهِ آووکادو را به یک گیاهِ آپارتمانی تبدیل
کردهاند. این افراد معمولاً کاشتِ این گیاه را از دانه آن آغاز میکنند و
این کار را با درآوردنِ هسته میوه آووکادو و ریشه دار نمودنِ آن انجام
میدهند.
آووکادو از گیاهان بومی آمریکای مرکزی و جنوبی بوده و درختی همیشه سبز
است. میوه این گیاه بسیار مغذی است و حاوی میزانِ زیادی ویتامین، مواد
معدنی و چربیهای مفید است. از این میوه در بسیاری از سالادها و انواعِ
سوپها و خوراکها استفاده میشود. خصوصاً آووکادو در بسیاری از
دستورالعملهای غذایی اسپانیایی و مکزیکی رایج است.
آووکادو همچنین «گلابی تمساح» نیز نامیده میشود.
چگونه گیاه آووکادو را رشد دهیم؟
در اینجا مراحل ساده رشد دادنِ این گیاه را به شما آموزش میدهیم:
در عرض 10 تا 12 هفته، دانه ریشه خواهد کرد و سپس جوانهای نیز در بالایِ آن ظاهر خواهد شد. پس از آن میتوانید دانه را از آب خارج کرده و آن را در خاک بکارید.
هنگامی که گیاهتان به ارتفاعِ 15 تا 20 سانتیمتر رسید، میتوانید بالایِ ساقه آن را فشار دهید تا به رشدِ عرضی و پُر شدنِ گیاهتان کمک کنید. درخت آووکادو باید سالها رشد کند. این گیاه میتواند در داخلِ خانه پرورش داده شود. در مناطقِ جنوبی این گیاه را در خارج از خانه رشد میدهند.
این گیاه را به طورِ کامل آبیاری کنید. در فاصله بین آبیاری ها اجازه دهید که خاکِ گیاه کاملاً خشک شود. میتوانید به خاکِ گیاهتان ماهی یکبار یک تقویت کننده عمومی بیافزایید. گیاه آوکادوتان نورِ خورشید متوسط تا زیاد را ترجیح میدهد.
سیکلمن گیاهی با گل های زیباست که در سایه نیز به خوبی رشد می کند. همین امر آن را برای نگهداری در آپارتمان ایده آل می سازد.
چگونه گیاه سیکلمن را پرورش دهیم؟
گیاه سیکلمن، گیاهی رایج و محبوب است که هم در آپارتمان و هم در بیرون رشد
داده میشود. مراقبت از این گیاه بسیار آسان است. سیکلمن از اعضای خانواده
پامچال است. این گیاه بومی اروپا، شمال آفریقا و غرب آسیا است. 20 گونه از
این گیاه وجود دارد که سرسختتر هستند. این گیاه برگهای زیادی به رنگ سبز
تیره و قلب شکل دارد. شکوفههای این گیاه میتوانند در دامنه گستردهای از
رنگها باشند. همانطور که گفته شد مراقبت از این گیاه بسیار آسان است. به
دلیل اینکه این گیاه در شرایط نیم سایه به خوبی رشد میکند، گیاه آپارتمانی
بسیار خوبی به شمار میآید. اکثرِ گونههای این گیاه تا ارتفاع 15-10
سانتیمتری رشد میکنند و بنابراین گزینههای خوبی برای کاشت در گلدان به
حساب میآیند. در صورتی که میخواهید این گیاه را در خارج از خانه پرورش
دهید، توصیه میکنیم که آنها را در اطرافِ درختان و یا در باغهای سنگی
بکارید (یعنی مکانهای شبیه به زیستگاههای بومی این گیاهان).
نکته: گیاه سیکلمن گیاهی سمی به شمار میآید و پیاز و ریشههای این گیاه نیز سمی هستند.
تکثیر گیاه سیکلمن
سیکلمن اغلب از غده (ریشه آن) منتشر میشود. برای تکثیرِ این گیاه باید
ریشه غده مانندِ آن را به بخشهایی تقسیم کنید. هر بخش باید دارای یک چشم
باشد. این بخشهای تقسیم شده را دوباره بکارید، و این کار را در سطحِ
زیرینِ خاک انجام دهید. همچنین میتوانید دانههای سیکلمن را از شکوفههای
رسیده آن برداشت کنید. متخصصان کشاورزی از این روش برای کِشتِ گونههای
جدید استفاده میکنند. تکثیر گیاه از راهِ دانهها زمانِ بیشتری را در
مقایسه با تکثیر از طریق غده ریشه میطلبد.
چگونه سیکلمن را رشد دهیم- مراقبت از گیاه
گیاه سیکلمن در انواع مختلف خاک با دامنه گستردهای PH، به خوبی رشد میکند. اما این گیاهان بهترین رشد خود را در خاک غنی، زهکش، با PH
اندکی اسیدی، انجام میدهند. قبل از کاشتِ این گیاه میتوانید کمپوست و
کود ارگانیک را با خاک مخلوط نمایید. غدههای تقسیم شده گیاه سیکلمن را
درست در زیرِ خاک بکارید (عمق کاشتتان از 2.5 تا 5 سانتیمتر تجاوز نکند).
این گیاه را به طورِ کامل آبیاری کرده و برای آبیاری بعدی اجازه دهید تا
خاکِ گیاه به طورِ کامل خشک شود. در صورتی که این گیاه را در آپارتمان
آبیاری میکنید، به آن از پایین (و نه از روی برگها و گلها) آب بدهید.
اجازه ندهید که خاکِ گیاه به مدت زمانِ طولانی خیس باقی بماند، زیرا در این
صورت به احتمال زیادی پوسیدگی ریشه رخ خواهد داد. به این گیاه به طورِ
ماهانه تقویت کننده بدهید و برای گیاهان آپارتمانی از تقویت کننده مایع
استفاده نمایید.
گونههای مختلفِ گیاه سیکلمن در زمانهای مختلفی گل میدهند. برای افزایشِ
شکوفه دهی، تقویت کنندهای که حاوی فسفرِ زیاد است را به گیاه افزوده و
سطحِ نورِ دریافتی گیاه را افزایش دهید.
حشرات و بیماریها
گیاه سیکلمن به ندرت دچارِ بیماری و آفت میشود. رایجترین مشکلِ این گیاه
گندیدگی و فسادِ ریشه است که میتوان با انتخاب خاک زهکش برای گیاه از آن
پیشگیری کرد. برای زهکشی بهتر، باید در زیرِ گلدانِ این گیاهِ آپارتمانی
سوراخی را ایجاد نمایید.
دوام و سرسختی گیاه
اکثرِ گونههای این گیاه سرسخت و مقاوم هستند اما برخی در برابر سرما و
یخبندان دوام نمیآورند. اگر از میزانِ مقاومتِ گونه خود آگاه نیستید، با
رسیدن فصل سرما این گیاهان را بپوشانید و یا به داخلِ منزل منتقل کنید.