نگهداری و تکثیر گیاه کاکتوس

کاکتوس به نور فراوان نیاز دارند و قرار دادن آنها در داخل اتاق و پشت پنجره های جنوبی بسیار مناسب است. در صورت ناکافی بودن نور طبیعی، نور مصنوعی نیز میتواند به عنوان مکمل، به کار رود. 

 
دما: کاکتوسها میتوانند در فصل رشد خود دمای 32 تا 38 درجه را تحمل کنند و بهترین دما در فصل استراحت آنها، 7 تا 12 درجه سانتیگراد است. این دمایی است که کاکتوس در محل طبیعی زندگی با آن روبرو میشود. هوای سرد در فصل استراحت، میتواند به گل دهی گیاه در فصل رشد منجر شود.
آبیاری: در طی فصل رشد فعال کاکتوس باید بیش از دوران استراحت آبیاری شود. برنامه خاص و تعریف شده ای برای آبیاری کاکتوس وجود ندارد و برنامه آن به گلدان، خاک، آب و هوا و عوامل مشابه بستگی دارد.
بهترین روش برای تعیین مقدار آب مورد نیاز کاکتوس، این است که گیاه را مدتی با دقت زیرنظر بگیرید. هنگام آبیاری سعی کنید تمام سطح خاک خیس نشود و مراقب خروج آب نیز باشید. دور بعدی ابیاری باید در زمانی باشد که خاک کاکتوس کاملا خشک شده باشد. ساده ترین روش حصول اطمینان از خشکی خاک این است که یک خلال دندان را با احتیاط در خاک فرو کنید، اگر خلال دندان نمناک شد، باز هم یکی دو روز صبر کنید. گیاه در فصل استراحت خود تنها چند هفته یکبار به آبیاری نیاز دارد.
کود: کاکتوس در طی پاییز و زمستان تنها هر دو تا سه ماه یک مرتبه به کود احتیاج دارد. یک کود کم ازت برای کاکتوس مناسب است. کودهایی که به تدریج در خاک آزاد میشوند نیز برای کاکتوس مناسب هستند، اما این کودها تنها یک مرتبه در بهار به خاک افزوده میشوند.
خاک: میتوان با مخلوط کردن یک قسمت خاک گلدان با یک قسمت ماسه و کمی شن برای عبور راحت تر آب، خاک مناسبی تهیه کنید.
لایه های خاک کاکتوس: 1-ریگ ریز 2-خاک گلدان + ماسه 3- خزه یا پوست برنج 4- ریگ یا خرده سفال.
گاهی در وقت جابجایی کاکتوسها مشاهده می شود که ریشه گیاه وضع مناسبی ندارد و حالت پوسیده پیدا کرده است در این حالت بهترین راه هرس کردن ریشه می باشد و باید فقط ریشه هایی را باقی گذاشت که سالم و قوی باشد،درصورتی که تمام ریشه وضع نامناسبی داشت از بریدن تمام ریشه ها نترسید.ریشه های جدید سریعا رشد خواهند کرد.معمولا پس از جابجایی گلدان و اصلاح ریشه ها تا ده روز نباید به گیاه اب داد.
تکثیر کاکتوس
بدست اوردن قلمه مناسب نیاز به حسن انتخاب دارد کاکتوس ها از راه قلمه زدن به راحتی تکثیر می شوند.ولی این عمل بیشتر از کاکتوس های جزء جزء صورت می گیرد.زیرا به گیاه اسیب کمتری می زند.از جوانه هایی استفاده کنید که سطح تماس کمتری با گیاه دارند.

از گرفتن قلمه از پایه گیاه خودداری کنید.رطوبت این قسمت از گیاه بیشتر است و خطر گندیدگی گیاه مادر بیشتر است.اگر این کار را کردید و پایه گیاه شروع به فاسد شدن کرد سریعا قسمت گندیده را جدا کرده و گیاه مادر را یک هفته خارج از خاک قرار داده و سپس به گلدان انتقال دهید.بهترین زمان برای این کار بهار است ولی در دیگر فصول نیز این کار امکان پذیر است.برای این کار از چاقویی تیز استفاده کنید. از چاقوی اره ای استفاده نکنید.

کاکتوس ها سر و ته رشد نمی کنند ،بنابر این وقتی چند برش از یک کاکتوس بر می دارید به این نکته دقت کنید. برای جلوگیری از بین رفتن کاکتوس و پوسیدگی ان قبل از اینکه ان را در خاک قرار دهید چند روزی ان را در سایه قرار دهید تا قسمت بریده شده خشک شود .هر چه قدر کاکتوس بزرگتر باشد به زمان بیشتری برای خشک شدن احتیاج دارد(3 تا 15روز).هم چنین گرم وسرد بودن هوا نیز به ترتیب موجب کاهش و افزایش زمان خشک شدن می شود. پس از این دوره ان را در گلدانی با زه کشی مناسب قرار داده مانند دیگر کاکتوس های بالغ ابیاری کنید. معمولا 2 تا 3 هفته طول می کشد تا ریشه ها نمایان شوند.

شرح کامل

کاکتوس ها را باید در فصول سرد گرم نگه داشت. بهترین نقطه برای نگهداری کاکتوس در داخل خانه،کنار پنجره‌ای است که آفتاب گیر باشد. البته کاکتوس ها اصولاً با آفتاب مستقیم میانه خوشی ندارند و نباید آنها را در مقابل تابش مستقیم خورشید قرار داد(البته به جز تعدادی معدود که باید حتماً جهت رشد و گلدهی در برابر اشعه مستقیم خورشید باشند).

گاهی در وقت جابجایی کاکتوسها مشاهده می شود که ریشه گیاه وضع مناسبی ندارد و حالت پوسیده پیدا کرده است در این حالت بهترین راه هرس کردن ریشه می باشد و باید فقط ریشه هایی را باقی گذاشت که سالم و قوی باشد، درصورتی که تمام ریشه وضع نامناسبی داشت از بریدن تمام ریشه ها نترسید. ریشه های جدید سریعا رشد خواهند کرد.معمولا پس از جابجایی گلدان و اصلاح ریشه ها تا ده روز نباید به گیاه اب داد.

تکثیر کاکتوس‌ها

بهترین زمان برای این کار بهار است ولی در دیگر فصول نیز این کار امکان پذیر است. برای این کار از چاقویی تیز استفاده کنید. از چاقوی اره‌ای استفاده نکنید. کاکتوس ها سر و ته رشد نمی کنند، بنابر این وقتی چند برش از یک کاکتوس بر می دارید به این نکته دقت کنید. برای جلوگیری از بین رفتن کاکتوس و پوسیدگی ان قبل از اینکه ان را در خاک قرار دهید چند روزی ان را در سایه قرار دهید تا قسمت بریده شده خشک شود.

هر چه قدر کاکتوس بزرگتر باشد به زمان بیشتری برای خشک شدن احتیاج دارد(3 تا 15روز). هم چنین گرم وسرد بودن هوا نیز به ترتیب موجب کاهش و افزایش زمان خشک شدن می شود. پس از این دوره ان را در گلدانی با زه کشی مناسب قرار داده مانند دیگر کاکتوس های بالغ ابیاری کنید. معمولا 2 تا 3 هفته طول می کشد تا ریشه ها نمایان شوند. بدست اوردن قلمه مناسب نیاز به حسن انتخاب دارد کاکتوس ها از راه قلمه زدن به راحتی تکثیر می شوند. ولی این عمل بیشتر از کاکتوس های جزء جزء صورت می گیرد.

زیرا به گیاه آسیب کمتری می‌زند. از جوانه هایی استفاده کنید که سطح تماس کمتری با گیاه دارند. از گرفتن قلمه از پایه گیاه خودداری کنید. رطوبت این قسمت از گیاه بیشتر است و خطر گندیدگی گیاه مادر بیشتر است. اگر این کار را کردید و پایه گیاه شروع به فاسد شدن کرد سریعا قسمت گندیده را جدا کرده و گیاه مادر را یک هفته خارج از خاک قرار داده و سپس به گلدان انتقال دهید. تکثیر کاکتوس ها بوسیله دانه کاری نیز هست که مدت طولانی و سالها طول خواهد کشید که یک دانه به کاکتوسی بزرگ تبدیل شود.

کاکتوس ها می توانند در خاکهایی با ترکیبات متفاوت از قبیل سنگلاخی، ماسه ای، رسی و... به زندگی خود ادامه دهند ولی ایده ال ترین ترکیب برای آنها ترکیبی است که سریعاً خشک شود ولی همچنان مقداری رطوبت را در خود نگه دارد. خاک مورد نیاز برای کاکتوس ها باید دارای خلل و فرج و پر متفذ باشد تا اب به راحتی از ان خارج شود و سریعا خاک خشک شود و گیاه امکان تنفس پیدا کند. همواره برای کاکتوس ها از خاکی سنگریزه ای استفاده کنید. برای خاک کاکتوس ترکیب های مختلفی توصیه می شود. یکی از رایج ترین ترکیبات برای کاکتوس 2 قسمت خاک باغچه و یک قسمت ماسه درشت است.

از خاکی که میزان زیادی خاک برگ دارد اجتناب کنید.همیشه سعی کنید که خاک گلدان بین دو ابیاری خشک باشد زیرا خیس بودن گلدان برای مدت طولانی به کاکتوس اسیب وارد می کند. بر روی سطح گلدان از سنگریزه استفاده کنید این کار منافع متعددی دارد از قبیل نگهداری رطوبت، زیبایی، سالم ماندن پایه گیاه و...

آبیاری کاکتوس‌ها

آبیاری کاکتوس کاکتوس ها با آب چندان مخالف نیستند بلکه با آبیاری صحیح رشدشان تسریع خواهد شد.نکته مهم در ابیاری کاکتوس این است که ابیاری انها باید در فصل رشد انها باشد .کاکتوس ها به اب احتیاج دارند . اگر شما کاکتوس هایتان را تنها یک بار در ماه اب دهید انها رشد چندانی نخواهند داشت.و فقط زنده خواهند مانند و ریشه هایشان خشک و در نهایت می سوزد در این حالت پس از آبیاریی مجدد ریشه ها توانایی جذب اب را نخواهند داشت و ریشه ها دچار پوسیدگی خواهند شد. کاکتوس هایی که در گلدانهای کوچک هستند نسبت به کاکتوس هایی که در گلدانهایی بزرگ تر قرار دارند ابیاری بیشتری را احتیاج دارند.کاکتوس هایی که در گلدانهای7یا 10 سانتی قرار دارند باید هر 4 تا 6 روز ابیاری شوند.

کاکتوس های که در گلدانهای 15 سانتی نگهداری می شوند هر هفته تنها به یک بار ابیاری احتیاج دارند. برنامه ابیاری کاکتوس بر اساس نوع خاک و گلدان (پلاستیکی یا سرامیک یا گلی) ودما تغییر می کند. گلدان پلاستیکی و سرامیکی آب را نسبت به گلدان گلی بیشتر در خود نگه می دارد و بنابر این به ابیاری کمتری احتیاج دارد.همین طور میزان ابیاری به درجه حرارت محیط نیز وابسته است ، در هوای گرم کاکتوس نسبت به هوای سرد به اب بیشتر ی احتیاج دارد.

یک قانون خوب برای ابیاری کاکتوس این است که پیش از اینکه خاک گلدان کاملا خشک شود به ابیاری ان بپردازیم. دو نوع روش ابیاری برای کاکتوس وجود دارد، یک نوع ان ابیاری از بالای خاک و نوع دیگر قرار دادن گلدان به مدت 10 تا 15 دقیقه در ظرفی که اب کمی در ان قرار دارد. در روش دوم کاکتوس اب مورد نیاز خود را به داخل می کشد. بهترین روش این است که به صورت متناوب از دو روش فوق استفاده کنیم برای ابیاری کاکتوس از افشان کردن اب به روی گیاه خود داری کنید. کاکتوس را فقط هنگامی که در حال رشد است به صورت منظم ابیاری کنید.

در هنگامی که کاکتوس در دوره رشد خود قرار ندارد به اب بسیار کمی احتیاج دارد. ریشه کاکتوس وقتی که گیاه خواب است برای فاسد شدن مستعد است و در صورت اب دهی بیش از اندازه کاکتوس از بین خواهد رفت. در هنگامی که کاکتوس خواب است هر 2 یا 3 هفته پس از اینکه خاک کاملاً خشک شد، ابیاری سبکی کفایت خواهد کرد. به میزانی گیاه را ابیاری کنید که ریشه آن کمی مرطوب شود.

جابجایی کاکتوس ها
بیشتر افراد جابجایی گلدان گیاه را بیش از اندازه انجام می دهند. این کار به ریشه های کاکتوس اسیب وارد می کند. فقط هنگامی که گیاه احتیاج به تعویض گلدان دارد باید این کار صورت بگیرد بهترین فصل برای تعویض گلدان بهار است که گیاه در حال رشد بوده و انرژی زیادی دارد.
یک کاکتوس برای سالها (5 تا 10 سال) می تواند در یک گلدان باشد بدون اینکه احتیاجی به تعویض گلدان داشته باشد.کاکتوس ها در هر گلدانی که زه کشی و تخلیه آب مناسبی داشته باشد میتوانند به خوبی رشد کند. گلدانهایی گلی با عمق کم برای کاکتوس ها بسیار مناسب است و اصولا کاکتوس ها به عمق زیادی احتیاج ندارند. برای انتخاب سایز گلدان، گلدانی با قطری کمی بیشتر از قطر کاکتوس را انتخاب کنید. گلدانهای بزرگ برای کاکتوس های کوچک مناسب نبوده، موجب از بین رفتن گیاه خواهد شد. پس از انتقال کاکتوس برای آبیاری ان عجله نکنید تا فرصت ترمیم به ریشه های گیاه داده باشید. پس از چند روز به ابیاری گیاه بپردازید. در سه هفته اول به ابیاری کم اکتفا کنید.
مراحل جابجایی
1- قسمت پایینی گلدان را با سنگ هایی تمیز بپوشانید. مقداری زغال فعال شده در این قسمت قرار دهید.
2- گلدان را با ترکیب دو قسمت ماسه و یک قسمت خاک و مقداری perlite. پر کنید. (خاکهای آماده در مغازه های معتبر یافت می‌شود).
3- دقت کنید که هیچ گونه کلوخ در مخلوط وجود نداشته باشد سپس کاکتوس ها را در خاک قرار دهید.

4- مقداری سنگ و خزه را بر روی خاک گلدان برای نگهداری رطوبت قرار دهید

مطالب مرتبط:
کاکتوس و پرورش آن

دمای مناسب برای کاکتوس و ساکولنت ها

گلدان مناسب کاکتوس

کمبود نور و آبیاری بیش از حد در کاکتوس ها

نگهداری و تکثیر گیاه کاکتوس

آموزش ساخت تراریوم در خانه

روش های ساخت تراریوم گیاهی

اصل مهم در پرورش کاکتو س و سا کو لنت

نور مناسب کاکتوس

گونه های کاکتوس

اصلاح آب لوله کشی شده برای آبیاری کاکتوس ها