شاه­پسند

شاه­پسند

شاه­پسند در بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران به عنوان گیاه زینتی گل­دار در باغچه­ ها کاشته می­ شود.

به علت زیبایی گل­ها و نگهداری آسان در طراحی منظره باغ­ های شخصی و عمومی مورد استفاده قرار می­گیرد. کاربردهای دارویی مهمی دارد. مثلا جوشانده برگ­های آن خاصیت ضد روماتیسمی دارد. شاه­پسند گیاهی با عادت رشد درختچه­ ای بوده و ارتفاعی که معمولاً دیده شده 1 تا 3 متر است. این گونه به شدت متنوع است، به طوری که حدود 600 رقم زینتی، وحشی و دورگه از آن وجود دارد. تماس پوست با شاخ و برگ آن موجب بروز خارش و ایجاد حساسیت می ­شود. رنگ گل­ها در شاه ­پسند متنوع بوده و به رنگ­های زرد، نارنجی، قرمز، سفید، صورتی و بنفش دیده می­ شود. رشد شاخه های آن در دمای حدود 5 درجه سانتی­گراد متوقف می­شود. با وجود اینکه شرایط خشک را به مدت طولانی تحمل می­کند. ولی علاقمند به خاک­های همیشه مرطوب است به طوریکه در خاک­های ضعیف و حتی شن تقریبا خالص مرطوب رشد و نمو می­کند.

ختمی چینی

ختمی چینی

ختمی چینی متعلق به تیره پنیرک بوده و اصولاً گیاهی است که اجداد آن مشخص نیستند.

عادت رشد آن درختچه ای بوده و ارتفاع آن می تواند به 9 متر برسد، ولی اغلب کوتاه تر است. گلدهی آن در بهار و تابستان بوده و رنگ آنها در ایران قرمز است. گل­هایش  شبیه زنگوله هستند. در چین از شیرۀ گل های آن به عنوان واکس برای کفش استفاده می­شود، به همین دلیل گاهی به آن Shoe-black flower می­گویند. خاک­های زهکشی شده، حاصلخیز، غنی از مواد آلی و آفتاب­گیر با واکنش کمی اسیدی برای آن مناسبتر است. گل­های آن عمر کوتاهی داشته و پس از حدود 24 ساعت پژمرده می­شوند. گلدهی ختمی چینی روی شاخه­ های جدید اتفاق می­افتد، به همین دلیل هرس شاخه ها در بهار و تابستان، گلدهی را بیشتر می­کند. ولی هرس شدید در تابستان موجب حذف جوانه گل­ها شده و گلدهی را تا مدتی تحت تاثیر قرار می­دهد.

انجیر معابد و انجیر بنگالی

انجیر معابد و انجیر بنگالی

انجیر معابد از نظر تقدس و قدمت در سراسر جهان بی­رقیب است.

بودائیست­ها اعتقاد دارند که شاهزاده هارتا با نشتن در زیر این درخت روشن فکر شده و از آن زمان به بعد یک بودا شده است. به همین دلیل این درخت، به اعتقاد بودائسیت ها درختی مقدس به شمار می­ رود. انجیر معابد به عنوان گیاهی زینتی در خیابان­ها و یا کنار جاده­ ها کاشته می­ شود. اندکی استفاده­ دارویی و اقتصادی دارد. عصاره پوست درخت به عنوان دهان شویه برای کم کردن دندان درد یا قوی سازی لثه و نیز برای درمان اسهال، اسهال خونی، سوزاک و زخم معده کاربرد دارد. برگ­ها و شاخه­ های جوان مسهل بوده و در درمان بیماری­های پوستی به کار می­روند. انجیر معابد و بنگالی بصورت درختانی با ارتفاع تا 30 متر هم دیده شده­ اند که این درختان بسیار پر شاخ و برگ و پرسایه هستند. برگ­های آنها کامل شفاف و چرمی و شکننده می­باشند. این درختان در اراضی حاصلخیز یا زهکشی مناسب رشد نموده و در مناطق مرطوب ریشه­ های هوایی بسیار قطوری تولید می­کنند که به طرف زمین آویزان می­گردند.این درختان دارای یک تنه اصلی هستند که از ارتفاع 2 متری و بستگی به هرس و فرم دهی آنان تشکیل تاج می­دهند و شاخه­ های فرعی تولید می­کنند که سایه­ انداز بسیار مناسبی را ایجاد نموده و در پارک­ها و میادین بصورت تک درخت جلوه زیبایی را ایجاد می­کند. مقاومت این درختان به شوری و خشکی کم بوده ولی در مقابل آفات و امراض و وزش باد مقاومت زیادی دارند. در سال یک خزان سریع یک ماهه داشته و مجددا برگ هایش سبز می­گردند. انجیر معابد و بنگالی مخصوص مناطق حاره­ ای و گرم است. به سرما حساس بوده و تا دمای حداقل ۵ درجه سانتی گراد را تحمل می­کند. این گیاه جهت رشد مناسب به هوای کاملاً آفتابی یا نیمه آفتابی و خاک حاصلخیز و دارای زهکشی قوی نیاز دارد. به دلیل کند رشد بودن، اصلاً نیازی به هرس سالیانه ندارد و بهتر است به حالت آزاد و به فرم طبیعی رشد کند.

شیشم

شیشم

شیشم در سراسر جهان یکی از درختان مهم برای استفاده از چوب آن است.

علاوه بر استفاده از چوب آن، برای تهیۀ سایه کاربرد زیادی دارد. مهمترین خصوصیت آن رشد نسبتاً سریع و سازگاری با هوای گرم و خشک است. شیشم(ششم) دارای ارتفاعی حدود 30 متر است، ولی در ایران به چنین ارتفاعی نمی­رسد. تاج عمودی این درخت تنک دیده می­شود. شیشم بومی مناطق کوهستانی هیمالیا در هندوستان، پاکستان و نپال است. به صورت انبوه در جنگل­های رسوبات آبرفتی دیده می­شود. خاک­های متخلخل همراه با رطوبت کافی بهترین خاک برای شیشم است، ولی می­تواند در زمین­های با تهویۀ ضعیف و خاک­های رسی سنگین نیز به رشد خود ادامه دهد. باکتری­های ریزوبیوم با ریشه ­های این درخت گره تشکیل داده و نیتروژن هوا را تثبیت می­کنند. نهال­های این درخت به شرایط سایه مقاوم بوده و در چنین شرایطی قادر به رشد هستند.

اکالیپتوس

اکالیپتوس

اکالیپتوس در بسیاری از کشورهای گرمسیر و نیمه گرمسیر کاشته می شود.

اکالیپتوس­ ها اغلب برای تهیه سایه، شکست باد و زینتی و نیز مصارف دارویی به کار می­رود. اکالیپتوس درختی تک تنه، بزرگ و همیشه سبز بوده و ارتفاع آن اغلب حدود 20 متر است، ولی می­تواند از ارتفاع 45 متر تجاوز کند. در برخی موارد قطر تنه آن به 4 متر می­رسد، ولی اغلب قطر تنۀ آن بین 1 تا 2 متر است. سیستم ریشه ای آن عمیق و گسترده است. آهنگ رشد این درخت در مناطق بومی و مساعد بسیار بالا است، گفته شده که 4 و حتی 7 متر در سال می تواند رشد عمودی داشته باشد. در طبیعت، بیشتر کنار نهرها و دشت های سیلابی مشاهده می شود. در انواع خاک ها قادر به رشد بوده ولی در کل خاک­های رسی را ترجیح می­دهد. مواد فنولیک تجمع یافته در روی زمین ناشی از ریزش برگ­ها اثرات دگرآسیبی روی سایر گیاهان دارد. به عبارت دیگر برگ های ریزش شده اکالیپتوس مانع رشد سایر گیاهان می شود.

خرزهره

خرزهره

خرزهره درختچه­ ای همیشه سبز و حساس به سرما بوده و معمولا ارتفاعی حدود 2 تا 4 متر دارد.

برگ­های آن تا حدودی شبیه زیتون (ولی با مقیاسی بزرگ تر) است. خرزهره یکی از مهمترین گیاهان زینتی در سراسر جهان محسوب می­ شود. از این گیاه به عنوان سم موش، انگل­ کش و حشره­ کش استفاده می­ شود. برگ­های ­آن را له کرده و برای کنترل حشرات از آن استفاده می­ کنند. سیستم ریشه­ آن گسترده بوده و بنابراین در کنترل فرسایش خاک می­تواند موثر واقع شود. گلدهی خرزهره در طول سال به صورت دائمی اتفاق می ­افتد. گل­های این درختچه معمولاً سفید یا صورتی بوده ولی با وجود اصلاح ارقام جدید، رنگ­های جدیدی از جمله صورتی کمرنگ تا پررنگ، بنفش، قرمز، ارغوانی، زرد آلویی، مسی و نارنجی از آن به دست آمده است. توانایی خرزهره برای سازگار شدن با انواع مختلف خاک­ها یکی از دلایل برای استفاده گسترده از این گیاه، در منظرسازی اطراف سواحل است. اگرچه برخی اوقات به وسیله جذر و مد و یا طوفان، که آب دریا را با خود به کنار این گیاه می­ آورد، آسیب­ هایی می­ بیند.

برهان

برهان

درختی همیشه سبز با پوشش گسترده به ارتفاع و قطر بیش از 10 متر می‌باشد. پوست تنه درخت غالبا شکاف دار و به رنگ خاکستری تیره می‌باشد.

برگهای آن ریز و سبز هستند، بدون خار است و کرک ندارد، گلهای برهان به رنگ های سفید و سرخ هستند و میوه هایش در غلاف و بدون کرک می باشند. خوشه‌های گل به صورت فرچه­ ای شکل با گل‌های کرم رنگ یا مایل به سفید و بسیار معطر هستند و در اواخر زمستان و اوایل بهار ظاهر می‌شوند. غلاف میوه به طول ۱۵ - ۳۰ و به عرض 5 سانتیمتر، نازک و به رنگ زرد کاهی کم رنگ می‌باشد. این درخت علاوه بر نواحی جنوبی ایران، در نواحی گرم و مرطوب جهان به فراوانی کاشته می‌شود. درخت برهان در سواحل جنوبی کشور به عنوان یک درخت سایه دار و زینتی کاشته می شود. با توجه به ارتفاع زیاد و قطر تاج گسترده آن، بهتر است در زیر یا نزدیکی تیرهای برق کاشته نشود. با توجه به رشد قطری زیاد ریشه‌های این درخت بهتر است قبل از کاشت، تدابیر لازم اندیشیده شود زیرا ممکن است باعث خرابی سنگ فرش پیاده رو‌ها شود. به طور کلی کاشت این درخت در وسط بلوار توصیه نمی‌شود و بهتر است از آن به عنوان یک درخت سایه­ دار در پارک­های جنگلی استفاده شود. به سرما حساس بوده و دمای حداقل  ۵ تا ۷ درجه سانتی­گراد را تحمل می‌کند. خوردن گلهای برهان، جوش و آکنه را از بین می برد. برای درمان شبکوری، خوردن برگ برهان توصیه شده است.