سبز نیوز

سبز نیوز

مطالب کاربردی گیاهان زینتی.گیاهان دارویی.کشت قارچ.کشت گلخانه ای.تراریوم و بونسای
سبز نیوز

سبز نیوز

مطالب کاربردی گیاهان زینتی.گیاهان دارویی.کشت قارچ.کشت گلخانه ای.تراریوم و بونسای

توجیح اقتصادی پرورش خاویار

ماهیان خاویاری را فسیلهای زنده جهان می نامند که همراه با تکامل فیلوژنی تا به امروز باز مانده اند . از منظر تعدد گونه ها به ۲۷ گونه و زیر گونه در جهان تقسیم می شوند که از این تعداد ۵ گونه در دریای خزر زندگی می کنند، دریایی که خود به تنهایی ۹۳ درصد ذخایر ماهیان خاویاری جهان را در خود جای داده است.

همچنین ۵ گونه از ماهیان خاویاری ممتاز جهان نیز در این دریا میزیند که به ترتیب کیفیت عبارتند از «فیل ماهی» -«قره برون یا ماهی خاویاری ایران »- «ماهی خاویاری گلد(چالباش) یا روس»- «ماهی شیپ »-« ماهی ازون برون».
فیل ماهی بزرگترین ماهی آبهای داخلی است که از نقطه نظر کیفیت خاویار رتبه اول را به خود اختصاص داده است نام دیگر آن بلوگا است و نمونه هایی از آنها با وزنی در حدود۱۴۰۰کیلوگرم و سنی بیش از ۱۰۰ سال صید شده است.
هر ۲ یا ۳ سال یک بار تخم ریزی می کند و بین ۱۴ و ۱۷ سالگی بالغ می شود و به واسطه بهترین خاویار، رتبه گرانترین ماهی و خاویار جهان را دارا ست . از قامتی معادل یک و نیم متر تا بیش از چهار متر بر خوردار است ، رکورد صید آن در ایران ۶۲۰ کیلوگرم بوده است. 

معرفی محصول

محصول طرح حاضر پرورش ماهی خاویار ( فیل‌ماهی) می‌باشد.
محصولات گوشتی ماهیان خاویاری به عنوان محصول اصلی می­باشد.
فیل‌ماهی یا بلوگا، تاس‌ماهی روسی یا چالباش، تاس‌ماهی ایرانی یا قره‌برون، ماهی‌شیب و ماهی ازون‌برون یا سوروگا، گونه‌های اصلی ماهیان خاویاری دریای خزر هستند.
نام فارسی: فیل‌ماهی
نام علمی: Huso huso) Linnaeus, 1758)
نام انگلیسی: بلوگا

اگر 10 تن ماهی داشته باشیم که 20 درصد وزن آن را خاویار تشکیل دهد حدود 2 تن خاویار داریم.
برای پرورش ماهی خاویاری و به دست آوردن محصول نهایی یعنی خاویار تقریباً 10 سال باید صبر کرد. البته به نوع ماهی خاویاری بستگی دارد مثلا فیل ماهی پس از10 سال خاویار برای فروش می دهد.

برای این کار اگر مولد ماهی خاویاری ماده  داشته باشیم از همان ابتدا می توانیم تکثیر را انجام دهیم در غیر این صورت، شیلات مولد ها را تبدیل به لارو می کند و بعد از 3 تا 4 ماه نگهداری آنها را به بازار عرضه می کند و پرورش دهندگان می توانند از شیلات آنها را خریداری کنند.

شرایط پرورش

1- دمای مناسب آب جهت پرورش 15 تا 27 درجه سانتی گراد می باشد ، بدیهی است که در دمای زیر 6 درجه سانتی گراد تغذیه متوقف و رشد بطئی می گردد و بهترین دمای رشد برای این گونه 21-19 درجه سانتی گراد می باشد .
2 – میزان شوری مناسب آب جهت پرورش بین 10-4 گرم در لیتر آب است لیکن در شوری های حدود 18 گرم نیز پرورش انجام شده است
3 – میزان اکسیژن محلول مناسب 8-6 میلی گرم در لیتر آب ، دی اکسید کربن به میزان کمتر از 10 میلیگرم در لیتر آب استخر و PH آب بین 7 تا 5/8 می باشد .
4 – وجود آب به میزان 30-50 لیتر در ثانیه ، در پرورش متراکم جهت تولید 10-5 تن ماهی در سال کافی می باشد .

ویژگی های ماهیان خاویاری:

فیل‌ماهی بزرگ‌ترین ماهی آب‌های داخلی ایران است که از نقطه نظر کیفیت خاویار رتبه اول را به خود اختصاص داده ‌است. نام دیگر این ماهی بلوگا است و نمونه‌هایی از آن با وزنی در حدود ۱۴۰۰ کیلوگرم و سنی بیش از ۱۰۰ سال صید شده‌ است. هر ۲ یا ۳ سال یک بار تخم‌ریزی می‌کند و بین ۱۴ و ۱۷ سالگی بالغ می‌شود و به واسطه بهترین خاویار، رتبه گرانترین ماهی و خاویار جهان را داراست. از قامتی معادل یک و نیم متر تا بیش از چهار متر برخوردار است. رکورد صید آن در ایران ۶۲۰ کیلوگرم بوده ‌است.

محل زندگی :

فیل‌ماهی در دریا در قسمت میانی آب زندگی می­نماید و پراکنش آن در ستون آب بستگی به مواد مورد تغذیه آن دارد. این گونه بیشتر در مناطقی با بستر گل‌و‌لایی زندگی می­کند. دامنه وسیعی از تغییر دما و شوری را می­تواند تحمل نماید. در دریای خزر در عمق­های ۱۰۰ تا ۱۴۰ متری مشاهده می­شود، اما تعداد محدودی در مناطقی با عمق بیش از ۳۰۰ متر صید شده­اند.

تغذیه خاویار:

نمونه­هایی از فیل‌ماهی که برای تولید مثل به رودخانه ولگا مهاجرت می­نمایند، از سوف معمولی، کیلکاها، شگ‌ماهی، کلمه، کپور، سیاه کولی، سوزن ماهی و شیشه ماهی تغذیه می­نمایند.

تولید مثل خاویار:

فیل‌ماهی در دو فصل بهار(اسفند و فروردین) و پاییز(شهریور و مهر) برای تولید مثل به رودخانه مهاجرت می­نماید که البته از این میان بیشتر در فصل بهار دیده می­شود. نرها در سن ۱۴ تا ۱۶ سالگی و ماده­ها ۱۹ تا ۲۲ سالگی بالغ می­شوند. تعداد تولید تخم از ۲۲۴۳۰۰ تا ۲۸۵۳۴۰۰ متفاوت می­باشد. زمان تولید مثل آن تا حد زیادی بستگی به طغیان آب رودخانه دارد. دمای تولید مثل ۹ تا ۱۷ درجه سانتی­گراد می­باشد. بستر رودخانه در محل تولید مثل سنگلاخی و قلوه سنگی به همراه کمی ماسه می­باشد.
اهمیت اقتصادی: ۶۳ درصد از کل وزن بدن این ماهی قابل خوردن است. گوشت تازه و خاویار آن به ترتیب ۷/۶ درصد و ۲۶ درصد پروتئین دارد.

مدت پرورش

طول دوره پرورش ماهیان خاویاری یک دوره یک تادوساله می باشند که البته طول دوره بستگی به وزن اولیه بچه ماهی، تغذیه و بهداشت استخر ها داشته که دراین مدت ماهیان به وزن حدود 3 کیلو گرم رسیده و آماده عرضه به بازار می باشد.

بازار فروش و کار

معمولاً پرورش دهندگان ماهی به صورت مستقل کار می کنند و عمدتا از درآمد آن راضی هستند. شروع به کار و طراحی یک مزرعه تولید ماهی اصولی را می طلبد که رعایت آنها منجر به دستیابی حداکثری تولید می شود؛ مواردی از جمله:
• جانمایی دقیق و صحیح محل احداث پروژه
• استفاده از طراحی استخرهای پرورش به شیوه مدار بسته
• استفاده از آب برگشتی تا حداکثر ممکن
• استفاده از حداقل مصرف انرژی
• طراحی بر اساس ماژولهای جداگانه (به دلیل امکان احداث چند مرحله ای ،مدیریت آسانتر ،عدم تسری بیماری احتمالی به تمام مزرعه و …)
• هوادهی قبل از ورود آب به استخر
• جلوگیری از ریز شده مواد جامد معلق در استخرها
• جداسازی آب غلیظ و رقیق در خروجی هر استخر
• استفاده از فیلتراسیون چند مرحله ای (هیدرولیکی-فیزیکی-بیولوژیکی_شیمیایی )
• نزدیکی مزرعه پرورش ماهی به بازارهای مصرف
• استفاده از آب چاه و دوری از آلودگیهای و استرس های رودخانه ای

مهم‌ترین و اصلی‌ترین کاربرد گوشت ماهی، ارزش غذایی بالا و خاصیت درمان و پیشگیری از بیماری‌های گوناگون آن می‌باشد. اما علاوه بر آن امروزه از پوست ماهی خاویار، لباس شنا ساخته می‌شود و غضروف‌اش را در مواد اولیه ساختن چسب صحافی و داروهای پزشکی به کار می‌گیرند. ماهیان خاویاری، افزون بر نقشی که در تولید خاویار و تأمین گوشت دارند، از چندی پیش در صنعت چرم سازی نیز کاربرد پیدا کرده‌اند. از این چرم برای تولید لباس شنا، کیف، کفش، کمربند و سایر صنایع استفاده می‌شود. این چرم از گوناگونی رنگ، طرح و دوام برخوردار بوده و در نوع خود بی‌نظیر است.

سرمایه موردنیاز

مطابق تحقیقات برای احداث واحد پرورش آبزیان به حدود ۷میلیارد تومان سرمایه ثابت نیاز دارید. بازدهی طرح حدود ۳۴ درصد می باشد و کمتر از ۳ سال می توانید سرمایه اولیه خود را برداشت نمایید.
سرمایه ای که برای احداث یک مزرعه ماهی نیاز است حدوداً 5/1 میلیارد تومان است که شامل خرید زمین، ساخت انبار، ساخت استخر، خرید بچه ماهی و… می شود. البته بیشترین هزینه صرف خرید زمین و گرفتن مجوز می شود. اگر یک مزرعه ای با 1 هکتار زمین داشته باشیم می توانیم 50 تا 100 تن ماهی را در آن پرورش دهیم.

درآمد  خاویار

گوشت ماهیان خاویاری هر کیلویی بین ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومان و خود خاویار آن بین ۶ تا ۷ میلیون تومان ارزش دارد. بین ۲۰ تا ۳۰ درصد وزن ماهی خاویار استخراج می شود؛

بطور مثال اگر ما 100 عدد ماهی خاویاری داشته باشیم که مجموع وزن آن به 1000 کیلو برسد چیزی حدود 10 هزار کیلو فقط گوشت ماهی خواهیم داشت که حداقل قیمت آن هر کیلویی50 هزار تومان است یعنی معادل 500 میلیون تومان فقط از فروش گوشت آن نصیب پرورش دهنده می شود.

به طور مثال اگر ۱۰ تن ماهی داشته باشیم که ۲۰ درصد وزن آن را خاویار تشکیل دهد حدود ۲ تن خاویار داریم که هر کیلو خاویار بین ۶ تا ۷ میلیون تومان به فروش می رسد که چیزی حدود ۱۲ میلیارد تومان می شود.

مزایای اجرای طرح

از نظر هزینه، هزینه‌ی تولید ماهی خیلی ارزان تر از تولید گوشت‌های دیگر است.
وابستگی تولیدات آبزیان به ارز بسیار کم است.
علاوه بر خاصیت‌های فراوان این ماهی، مصرف خاویار در پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های آرتریت رومائید (التهاب مفاصل) بیماری‌های دستگاه گوارش و بعضی از انواع سرطان بسیار مؤثر است تمامی این موارد سبب بالا بودن تقاضای این ماهی می‌باشد.
مطابق ماده ۸۱ مالیاتی کشور درآمد حاصل از کلیه فعالیت‌های کشاورزی، دامپروری، پرورش ماهی و زنبورعسل و پرورش طیور، صیادی و ماهیگیری، نوغان‌داری، احیاء مراتع و جنگل‌ها، باغات و اشجار از هر قبیل و نخیلات از پرداخت مالیات معاف می‌باشند.

اشتغال زایی:
در مورد اشتغال زایی در این شغل هم بسته به نوع فعالیت می توان از چند نفر تا 50 نفر را شاغل کرد که دریافتی این افراد از کار در حوزچه های پرورش ماهی بین 900 تا یک میلیون و نیم است.

 اخذ مجوز

برای گرفتن مجوز باید از هفت خوان رستم گذشت. ابتدا باید به اداره نظام مهندسی استان مراجعه کرد و در صورت بلامانع بودن محل مورد نظر و پس از استعلام گرفتن از اداره منابع طبیعی، محیط زیست، دام پزشکی، اداره آب، امور اراضی، اداره برق و دارائی حداقل ۶ ماه الی یک سال طول می کشد تا مجوز اخد شود.

مدارک مورد نیاز جهت صدور پروانه های آبزی پروری: مدارک شخصی، مدارک شرکت، پر کردن فرم های مختلف، اظهارنامه کارشناسی، نتایج آزمایش آب و خاک، فرم تعهد کارمند نبودن است در مراحل بعدی و برای صدور پروانه تاسیس هم باید تقاضای صدور پروانه تاسیس، مدارک مورد نیاز صدور پروانه تاسیس، رونوشت موافقت اصولی، گواهی سازمان محیط زیست، گواهی عدم ممنوعیت تبدیل اراضی، قرارداد یا مجوز برداشت آب، قرارداد بهره‌برداری از آب، گواهی اداره کل دامپزشکی، طرح اجرائی، نقشه‌های اجرائی، تعهد نامه رعایت موارد قانونی، اسناد مالکیت مورد قبول را ارائه بدهید.


آموزش پرورش ماهیان خاویاری(پرورش تکثیر و بیماری ها)+تصاویر
آموزش کامل نحوه پرورش و تکثیر ماهیان خاویاری و بیماری ها و روش های درمان آن

دانلود فایل

مطالب مرتبط:

خاویار گیاهی (کینوا)

پرورش ماهی کپور

انواع خاویار

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد