انواع گونه های گیاهان آکواریومی

گیاهان آکواریوم نقش بسیار مهمی در ایجاد تعادل اکوسیستم آکواریوم بازی میکنن . گیاهان آکواریوم درست مثل درختان عمل میکنن و محیط آکواریوم رو زیباتر و سالم تر میکنن . دی اکسید کربن و گازهای زیان آور رو از آب میگیرن و اکسیژن پس میدن . محلی برای مخفی شدن بعضی گونه های ماهی ایجاد میکنن و محرکی هستن برای تولید مثل بیشتر ماهی ها .

مواد معلق در آب رو جذب میکنن و باعث شفاف شدن آب میشن . بعضی از باکتریهای مضر و معلق در آب رو هم جذب میکنن و باعث سلامتی محیط آب میشن و بطور کلی نقش مهمی در ایجاد و پایداری اکوسیستم یک آکواریوم زیبا و سالم ایفا میکنن .

برای کاشتن گیاهان از یک بستر ماسه ای یا شنی استفاده میکنن . بهتره بجای استفاده از ریگ یا ماسه های کنار دریا , از ماسه های درشت و صیقلی به درشتی 5 میلیمتر استفاده بشه تا ریشه ها بتونن در داخل این بستر نفوذ کنن . استفاده از گلدانهای سفالی هم برای کاشت گیاهانی که نیاز به خاک غنی دارن و یا دارای ریشه های ترد و شکننده و یا پراکندگی زیاد ریشه هستن مفیده . 

  این اواخر هم سبد های پلاستیکی کوچکی ساخته شده که ریشه گیاهان رو در داخل اون قرار میدن و بعد سبد رو داخل ماسه فرو میکنن . گیاهان آکواریوم در کل به سه دسته تقسیم میشن :

گیاهان رو آبی .

گیاهان میان آبی .

گیاهان زیر آبی .

گیاهان رو آبی :

که در سطح آب شناور هستن , قابل کاشتن نیستن و روی سطح آب رشد میکنن و نیاز به نور شدید دارن و از ذرات معلق در آب تغذیه میکنن . این گیاهان مناسب برای تولید مثل ماهی های زنده زا هستن و بچه ماهی ها در لای برگها و ریشه های نازک و کوچک اونها مخفی میشن و محیط مناسبی برای زایمان ماهی های بالغ فراهم میکنن و از طرفی هم سطح آب رو تمیز و پاک نگه میدارن به علت قرار گرفتن در سطح و جذب مواد آلی سطح آب . این گیاهان در واقع به نوعی انگل و مزاحم هم به حساب میان چون در مدت کوتاهی تمام سطح آب رو میپوشونن و مانع از رسیدن نور و اکسیژن به عمق آب و گیاهان دیگه میشن نمونه این گیاهان انگل Azolla هست که در تصویر مشاده میکنید . بهتره هر چند وقت مقداری از این گیاهان رو دور بریزید و یا از ماهی های گیاهخواری مثل سیلور دالر و یا گورامی ها هم جزو ماهیهاتون داشته باشید تا این نوع گیاهان رو کنترل کنن . در ایران تنها یک نوع از این گیاهان فروخته میشه به اسم " کرفسی " یا Wisteria که گیاهی بسیار زیبا با رشدی فوق العاده ست . کافیه یک بوته کوچک از اونو روی آب آکواریوم بندازین تا در مدت خیلی کوتاهی تمام سطح آب رو بیپوشونه و زیبایی خاصی به آکواریوم بده . یکی از گیاهان دیگه که بیشتر مخصوص برکه ها ست گیاه نیلوفره که اون هم زیبایی خاصی داره و میشه در حوض هایی که ماهی طلایی نگهداری میکنن اونو پرورش داد . 

گیاهانی که در لایه های میانی آب قرار دارن :

گیاهانی هستن که ریشه اونها چندان عمیق نیست و بیشتر در لایه های میانی آب معلق هستن و تا سطح آب رشد میکنن .  نیاز به مواد آلی مغذی برای تغذیه ندارن و این مواد رو توسط ریشه هاشون از خود آب دریافت میکنن و نیاز به بستر مناسب ندارن .

این گیاه  در ایران هم فروخته میشه و بصورت ساقه ای تُرد با برگهای ریز و فر خورده و زیباست . خیلی سریع رشد میکنه و تکثیر میشه و کافیه وقتی دراز شد اونو قطع کنیم و دوباره بکاریم . این گیاه باعث شفاف شدن سریع آب آکواریوم میشه و ذرات معلق در آب رو به سرعت جذب میکنه . در شرایط مناسب از گیاه ریشه های درازی تا سطح آکواریوم رشد میکنه و اونو زیباتر میکنه و در فصل تابستان هم گل میده .

خانواده : Hydrocharitaceae

اقلیم : بین المللی

قلم رو : بین المللی

متعلق به کشور : کانادا

ارتفاع : 100-40 سانتی متر

پهنا : 5-3 سانتی متر

میزان نور : متوسط و خیلی زیاد

دما : 20-10 درخه سانتی گراد

میزان سختی : خیلی نرم و خیلی سخت

میزان پی هاش : 10-5

میزان رشد : بسیار سریع

سختی نگه داری : آسان

گیاهانی که ریشه اونها در خاک یا ماسه و بستر آکواریوم قرار داره :

 جزو زیبا ترین و با دوام ترین گیاهان آکواریوم هستن . متاسفانه در ایران گیاهان آکواریومی تنوع چندانی ندارن و به چند نوع خاص محدود شدن . در ایران فقط چند نوع با دوام از این گیاهان فروخته میشه . این گیاهان مثل گیاهان آپارتمانی دارای ریشه هستن و رشد خوبی دارن و زیبایی فوق العادی ای به محیط ماهی ها میبخشن . از مواد آلی موجود در بستر آکواریوم بعنوان کود و خاک تغذیه و استفاده میکنن و با جذب این مواد باعث زلال شدن آب و بهینه سازی محیط آکواریوم میشن . بعضی از معروفترین این گیاهان شامل گیاهان زیر میشن :

گیاه " کریپتون "  Cryptocoryne :

مشهورترین و بهترین و مناسب ترین این گیاهان آکواریومی هست که خیلی مناسبه برای آکواریوم . گیاه زیبا و با دوامی هست که رشد خوبی داره و خیلی عالی تکثیر میشه . این گیاه برتری ای که نسبت به گیاهان دیگه آکواریوم داره اینه که توسط ماهی های گیاهخوار و یا حلزونها خورده نمیشه . دلیلش هم اینه که برگها و ساقه این گیاه تلخه و ماهی ها رغبتی به خوردنش پیدا نمیکنن . در ضمن این گیاه در نور کم و متوسط و دمای بالای آب هم بخوبی رشد و نمو میکنه و زیبایی خاصی داره و گل های زرد رنگی در زمستان میده که خیلی خوش بو هستن . در صورتیکه باقی گیاهان آکواریومی برای بیشتر ماهی ها غذا به حساب میان و خورده میشن و از طرفی گرمای آب و نور کم اونها رو خراب میکنه . نکته ای که در پرورش گیاه کریپتون باید در نظر بگیرید اینه که این گیاه با بعضی از انواع گیاهان نمیتونه رشد کنه و گیاهانی که در کنار این گیاه کاشته میشن , بزودی خشک میشن . یکی از این گیاهان گیاه والیس Vallis یا همون گندمی نام داره که اگر با گیاه کرپتون کاشته بشه , سریع زرد و خراب میشه و از بین میره . دلیلش هنوز مشخص نیست و این دو گیاه با هم همزیستی ندارن . گیاه کریپتون تا سطح آب رشد میکنه و برگهای مواج و زیبایی داره و اگه در نور طبیعی قرار بگیره حتا گل هم میده . در شرایط مناسب گاه به ارتفاع یک متر رشد میکنه . تکثیر اون از طریق پاجوش هایی هست که از خود گیاه خارج میشه و در مدت 6 ماه یک آکواریوم بزرگ رو بطور کامل میپوشونه و بسیار زیبا میکنه . جزو گیاهان گران قیمت به حساب میاد و یک بوته کوچک اون بین 3 تا 5 هزار تومان قیمت داره . خیلی خوبه که این گیاه رو در گلدانهای سفالی سوراخ دار و یا گلدانهای پلاستیکی مشبک مخصوصی که مثل سبد هستن بکارن تا موقع عوض کردن آب آکواریوم ریشه ش آسیب نبینه و در ضمن زیاد از حد در زیر ماسه پراکنده نشه .

خانواده : raceaeA

اقلیم : آسیا 

قلم رو : جنوب شرقی آسیا

متعلق به کشور : تایلند

ارتفاع : 60-15 سانتی متر

پهنا :20-15  سانتی متر

میزان نور : کم و خیلی زیاد

دما : 28-20  درجه سانتی گراد

میزان سختی  : نرم و خیلی سخت

میزان پی هاش : 9-5

میزان رشد : متوسط

سختی نگه داری :آسان

گیاه " والیس " Vallisneria :

جزو یکی از گیاهان زیبای آکواریومی هست که در شرایط مناسب مثل آبی با جریان ملایم و نور زیاد سریع رشد میکنه . برگهای اون باریک و نواری شکل هستن و گاه پیچ خورده هستن و تا سطح آب رشد میکنن . سریع تکثیر میشه و پاجوش هایی که از گیاه خارج میشه در مدت کوتاهی میتونه آکواریوم رو بپوشونه . این گیاه در آب سرد بهتر رشد میکنه و در فصل پاییز رنگ برگها کمی متمایل به قرمز میشه !! نوع دیگه ای هم از این گیاه هست که برگهاش پیچ خورده نیست و کاملن صاف و نواری شکل هست و رشد سریعتری داره و بصورت انبوه رشد میکنه . این گیاه گونه های زیادی داره و طول و پهنای برگها در انواع مختلف اون متفاوت هستن . اما شرایط رشد همه اونها یکسانه .

Hydrocharitaceae   خانواده :

اقلیم : آسیا

قلم رو : جنوب شرقی آسیا

ارتفاع : 15-10 سانتی متر

پهنا :  15-5 سانتی متر

میزان نور : کم و خیلی زیاد

دما :  28-20 درجا سانتی گراد

میزان پی هاش :

میزان سختی : نرم و سخت

میزان رشد : متوسط

سختی نگه داری : متوسط

گیاه " لودویژیا " , Ludwigia :

در ایران به این گیاه سیوی گفته میشه و 2 نوع برگ پهن و برگ قرمز اون فروخته میشه . جزو گیاهان متداول آکواریوم هست . برگهای نازک و ترد و سبز روشنی داره و خیلی رشد سریعی پیدا میکنه . وقتی که به سطح آب رسید کافیه ساقه اونو از وسط قطع کنین و دوباره بکارین . در مدت کوتاهی ریشه میده و به گیاه جدیدی تبدیل میشه ! بهتره این گیاه در آکواریومی باشه که ماهی های گیاهخوار وجود ندارن چون به علت داشتن برگهای ترد , مورد علاقه ماهی هاست و برگهاش رو بزودی از دست میده و توسط بسیاری از ماهی ها خورده میشه !! نوع برگ قرمز این گیاه بصورت بوته کاشته میشه تا بواسطه برگ های قرمز رنگش دکور آکواریوم رو زیبا تر کنه .

خانواده :  Onagraceae

اقلیم : آمریکای شمالی

قلم رو : مرکز آمریکا

ارتفاع : 50-20 سانتی متر

پهنا : 15-5 سانتی متر

میزان نور : کم و خیلی زیاد

دما : 30-15  درجا سانتی گراد

میزان سختی : خیلی نرم و سخت

میزان پی هاش : 8-5

میزان رشد : سریع

سختی نگه داری :خیلی آسان 

خانواده :  Onagraceae

اقلیم : آمریکای شمالی

قلم رو : شمال آمریکا

ارتفاع : 50-30 سانتی متر

پهنا : 8-5 سانتی متر

میزان نور : متوسط و خیلی زیاد

دما : 26-15  درجا سانتی گراد

میزان سختی : خیلی نرم و سخت

میزان پی هاش : 5/8-5

میزان رشد : سریع

سختی نگه داری :خیلی آسان

 گیاه " کابومبا " , Cabomba :

این گیاه با برگهای بادبزنی و زیبای خودش جزو یکی از گیاهای ظریف و زیبای آکواریوم به حساب میاد . بهتره این گیاه بین گیاهان دیگه کاشته باشه چون گیاه ترد و ظریفی هست و به سادگی میشکنه و خراب میشه . رشد سریعی داره و در شرایط مناسب و نور زیاد برگهاش بزرگ میشه و جلوه خاصی پیدا میکنه . چون ریشه هاش عمیق نیست بهتره که در کوزه یا گلدان سفالی کاشته بشه .

خانواده : Cabombaceae

اقلیم : آمریکای جنوبی

قلم رو : امریکا

ارتفاع : 80-30 سانتی متر

پهنا :8-5  سانتی متر

میزان نور : متوسط و خیلی زیاد

دما : 26-18 درجا سانتی گراد

میزان سختی : نرم و سخت

میزان پی هاش :7-4

میزان رشد :  سریع

  سختی نگه داری :متوسط

گیاه " اکینودوروس " , Echinodorus :

گیاه بسیار زیبایی هست که در نور زیاد و بستری با املاح معدنی زیاد بصورت انبوه و بسیار سریع رشد میکنه . ساقه ها ترد و شکننده ست و در نور کم گیاه ضعیف میشه . به آبی با درجه اسیدی نیاز داره و بهتر نمو میکنه . در شرایط مناسب از پای گیاه پاجوش هایی بیرون میاد و به این ترتیب زیاد میشه . ریشه های ایم گیاه خیلی پراکنده میشه و بهتره در گلدان کاشته بشه برای جلوگیری از صدمه دیدن .

خانواده : Alismataceae

اقلیم : آمریکای جنوبی

قلم رو : جنوب آمریکا

ارتفاع : 30-15 سانتی متر

پهنا :30-15  سانتی متر

میزان نور : کم و خیلی زیاد

دما : 30-20  درجا سانتی گراد

میزان سختی : خیلی نرم و خیلی سخت

میزان پی هاش : 8-5

میزان رشد : متوسط

سختی نگه داری : خیلی آسان

گیاه " اسپاتی فیلوم " , SpathyPhillum :

 یکی از گیاهان نه چندان متداول آکواریوم هست که خیلی شبیه گونه آپارتمانی این گیاهه که در گلدان و خاک نگهداری میشه ! این گیاه برای آکواریوم چندان مناسب نیست ولی بعلت ارزون بودن و برزگ بودن آکواریومیست های کم تجربه اونو خریداری میکنن و بعد از مدتی آب رو آلوده میکنه و خراب میشه چون گیاهی مردابیه و نباید بطور کامل زیر آب باشه و نیاز به بستری غنی از مواد آلی و هوایی با رطوبت خیلی بالا داره . برگهای بزرگ و ضخیمی داره که حتا بیرون آب هم رشد میکنه . در شرایط مناسب گلهای درشت و سفید رنگ خیلی زیبایی میده که بوی خوبی دارن .

باقی گیاهان آکواریومی چون مناسب نیستن و باعث خرابی آب آکواریوم و بد نما شدن , بدلیل خورده شدن توسط ماهی ها میشن , شرح داده نمیشه !

نکته !! در موقع کاشت گیاهان باید توجه کنید که گیاهان رو بهتره در قسمت دیواره عقبی و ته آکواریوم و یا دیواره های کناری بکارید و قسمت وسط رو برای شنای ماهی ها باز بذارید تا هم دید و جلوه بهتری داشته باش و هم ماهی ها بین انبوه گیاهان محو نشن .

مجموعه آموزشی پرورش گیاهان آکواریومی
این مجموعه آموزشی زیر به معرفی و نحوه پرورش و تکثیر گیاهان آکواریومی رایج در ایران میپردازد
برخی سرفصل ها:
قرار دادن گیاهان در داخل آکواریوم،عمق ماسه کف آکواریوم،نحوه حمل و نقل گیاهان آکواریومی،نحوه کاشتن گیاهان در کف آکواریوم،لزوم کود دهی به گیاهان آکواریومی،کود و مواد مغذی مورد نیاز گیاهان،تامین دی اکسید کربن،اسیدیته مناسب رشد،ضد عفونی کردن محل رشد گیاهان آکواریومی،انتخاب گیاه مناسب،بستر و محل کاشت مناسب گیاه،نور مناسب گیاه در داخل آکواریوم،انواع مختلف گیاهان آکواریومی،معرفی و نحوه پرورش ده ها نمونه گیاه آکواریومی رایج رد ایران و....+ تصاویر