آفات مهم چغندر

شب پره زمستانی یا آگروتیس Agrotis Segetum

(Lep.: Noctuidae)



معرفی آفت

در تمام مناطق ایران انتشار داشته و علاوه بر چغندرقند به ریشه و طوقه گیاهان مختلفی مانند ذرت، پنبه، خیار، گوجه، سیب زمینی، یونجه، آفتابگردان و… حمله می نماید. لاروهای جوان از قسمتهای هوائی میزبان تغذیه کرده و چندان خسارتی ندارند. در سنین بالاتر از محله طوقه و یا کمی پائینتر تغذیه نموده و سبب قطع شدن گیاه می گردند. از این نظر به آن Cut worm یا کرم طوقه بُر گویند.

زیست شناسی:

زمستان را به صورت لارو سنین آخر در عمق 15-10 سانتی متری خاک می گذرانند. در بهار با مساعد شدن شرایط آب و هوا لاروهای بالغ از عمق زمین به طرف سطح خاک (حدود cm6-5) بالا می آیند و برای خود لانه از خاک به شکل گهواره تهیه می کنند و داخل آن تبدیل به شفیره می گردند. دورة شفیرگی 20-15 روز، سپس حشرات کامل ظاهر می شوند. خروج پروانه های نسل زمستانی در طول نیمه دوم فروردین ماه می باشد. حشرات کامل روزها زیر کلوخه ها و بوته ها پنهان شده و اوایل غروب به بعد شروع به پرواز و جفت گیری می کنند. تخمها به صورت تک تک یا در دسته های چند تائی (از 1 تا 8 تائی) در پشت برگ چغندرقند یا علفهای هرز مانند پیچک، سلمه و پنیرک قرار می دهند. یک پروانه ماده به طور متوسط 800 عدد تخم می گذارد. دورة جنینی تخم 5-4 روز سپس لاروهای جوان خارج، ابتدا از برگهای جوان تغذیه می کنند و از سن دوم به بعد از ناحیه طوقه تغذیه می نمایند. دورة لاروی حدود یک ماه و در این مدت 5 مرتبه پوست عوض می کنند و سپس در داخل خاک تبدیل به شفیره می شوند. دورة شفیرگی حدود دو هفته و بعد از آن حشرات کامل نسل دوم تقریباً در اواخر خرداد ماه ظاهر می شوند. در این موقع تقریباً ریشه های چغندرقند قوی گردیده است. لذا در این نسل آفت نمی تواند خسارت و صدمه شدیدی وارد کند بنابراین نسل دوم را بیشتر روی سایر محصولات زراعی و علفهای هرز می گذراند. شب پره های نسل سوم آفت که از اواخر مرداد ماه و اوایل شهریور ماه ظاهر می گردند. روی چغندرهای جوانی که به منظور بذرگیری کشت شده اند تخم ریزی می کنند و لاروهای این آفت در شهریور ماه خسارت شدیدی وارد می کنند. این لاروها که اکثراً کامل می گردند و زمستان را تا بهار سال بعد در اعماق خاک می گذرانند بنابراین 3 نسل در سال دارد.

کنترل:

1- جمع آوری و انهدام بقایای به جا مانده از محصول و شخم عمیق بلافاصله بعد از برداشت.

2- از بین بردن علفهای هرز داخل و حاشیه مزارع.

3- کارباریل ، طعمه مسموم(5%) در مراحل اولیه رشد، یک نوبت، شب هنگام

4- دیازینون EC60%و 1.5 لیتر در هکتار

5- کلرپیریفوس(دُرسبان) EC40.8% و 2لیتر

6- اتریمفوس(اکامت) EC50% و 2- 1.5 لیتر در هکتار

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

کرم اگروتیس Agrotis ipsilon

(Lep.: Noctuidae)



معرفی آفت

از لحاظ فعالیت، خسارت و نخوة زندگی و زیست شناسی تقریباً شبیه به گونه قبلی است ولی از لحاظ حشره کامل تفاوتهایی دارد که به صورت زیر است:

رنگ عمومی حشره زرد روشن تا خاکی است و در وسط بال جلوئی و نزدیک لبة فوقانی آن لکه گردی که رنگ آن روشن تر از متن بال است دیده می شود. در وسط بال خال کوچک سیاه رنگی وجود دارد که خط باریک کوچک سیاه رنگ از طرف قاعده بال و زیر آن به طرف لبة خارجی بال امتداد می یابد. در وسط بال جلو لکه لوبیائی شکل قرار دارد و از قسمت گود آن که به طرف لبه خارجی بال است خط باریک و کشیده ای به طرف لبة خارجی بال قرار گرفته است. روی سینه حشره را کرکهای قهوه ای روشن پوشانیده و مخملی به نظر می رسد. این کرکها در پشت سینه به صورت تیغه ای برجسته دیده می شود.



کنترل:

1- جمع آوری و انهدام بقایای به جا مانده از محصول و شخم عمیق بلافاصله بعد از برداشت.

2- از بین بردن علفهای هرز داخل و حاشیه مزارع.

3- کارباریل ، طعمه مسموم(5%) در مراحل اولیه رشد، یک نوبت، شب هنگام

4- دیازینون EC60% 1.5 لیتر در هکتار

5- کلرپیریفوس(دُرسبان) EC40.8% 2لیتر

6- اتریمفوس(اکامت) EC50% 2- 1.5 لیتر در هکتار

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

کک چغندرقند Chaetocnema tibialis

(Col.: chrysomelidae)

معرفی آفت

حشرت کامل این آفت علاوه بر چغندرقند به چغندر علوفه ای و وحشی و همچنین علفهای هرز، سلمک، گزنه، ترشک و ترتیزک حمله و از آنها تغذیه می کند. بیشترین صدمه و خسارت این آفت در مرحله 2 تا 4 برگی گیاه می باشد و بعد از مرحله 8 برگی به علت خشبی شدن برگهای خسارت آفت اهمیت اقتصادی ندارد. لاروها از ریشة گیاه تغذیه می کنند و خسارت قابل توجه ندارد ولی حشرات کامل از برگ تغذیه و در سطح برگ سوراخهای گرد و نامنظم ایجاد می نماید که در تراکمهای بالا این سوراخهای کوچک بهم متصل شده و حفره های بزرگتری را ایجاد می کنند. چنانچه تراکم جمعیت آفت در مراحل 4-2 برگی بالا باشد تمام مزرعه را از بین برده بطوریکه واکاری مجدد نیاز می باشد.

زیست شناسی:

زمستان را به صورت حشره کامل در زیر گیاهان خشکیده، کلوخه ها و شکافهای زمین و حتی داخل خاک به سر می برند. با مساعد شدن شرایط آب و هوائی وقتی که متوسط درجه حرارت به حدود 10 درجه سانتی گراد برسد حشرات کامل خارج و شروع به فعالیت می نمایند. ظهور حشرات کامل از اواسط فروردین ماه شروع و تراکم جمعیت آنها در اواخر اردیبهشت ماه به حداکثر خود می رسد. کک ها در روزهای گرم و آفتابی از برگها تغذیه نموده و خسارت می زنند. سپس جفت گیری نموده و حدود 6 روز بعد تخم ریزی می نمایند. تخمگذاری بیشتر در محل طوقه چغندرقند و سایر گیاهان میزبان و نیز در سطح خاک مجاور طوقه انجام می شود. تخمها به صورت انفرادی قرار داده می شوند و حداکثر تعداد تخم مشاهده شده در پای یک بوته چغندرقند 7 عدد می باشد. نشو و نمای لاروی حدود 27 وز به طول می انجامد. محل فعالیت لارو در خاک و بیشتر از عمق سه سانتی متر به پائین و در اطراف ریشه ها می باشد. دورة شفیرگی حدود 13 روز می باشد. محل تشکیل شفیره بیشتر به قسمتهای سطحی خاک و تا عمق دو سانتی متری می باشد. ککهای نسل جدید از اواخر خرداد ماه فعالیت خود را آغاز می کنند. جمعیت ککهای نسل جدید از اواخر خرداد ماه و اوائل تیرماه رو به افزایش نهاده و در اواخر تیرماه به حداکثر خود می رسد تراکم جمعیت کک چغندرقند مزارع دیرکاشت به علت وجود شرایط مناسب برای فعالیت حشره به مراتب بیشتر از مزارع زود کاشت و میان کاشت است. ککها پس از مقداری تغذیه با شروع سرما به تدریج در زیر کلوخه ها و خاک و یا بقایای چغندرقند یا سایر پناهگاهها تا بهار سال بعد زمستانگذرانی می کنند. بنابراین یک نسل در سال دارد.

کنترل:

1- با توجه به طرز زندگی آفت که ککلها زمستان را در زمینی که چغندرقند بوده است و یا در حوالی آن بسر می برند بنابراین زدن شخم عمیق پس از برداشت محصول و یخ اب در صورتی که کلیه زارعین این برنامه را انجام دهند جمعیت آفت را برای سال بعد پائین می آورد.

2- از کشت متوالی چغندرقند در یک زمین باید خودداری شود زیرا که باعث بالا رفتن جمعیت ککها می گردد.

3- از بین بردن علفهای هرز میزبان آفت به خصوص سلمه تره، ترشک، گزنه، ترتیزک و بوته های چغندرقند خودرو در بهار از اطراف و کنار مزارع باعث کاهش جمعیت آفت می گردد.

4- آبیاری مرتب زراعت و ایجاد رطوبت که برای فعالیت آفت نامناسب می باشد باعث می شود که خسارت آن کاهش یابد.

5- تقویت گیاه با کودهای حیوانی و شیمیائی سبب رشد سریع گیاه و باعث می شود که تحمل آن در برابر آفت زیاد کند.

6- کارباریل(سوین) WP85%و 3کیلوگرم

7- فوزولن EC35% و2.5- 2 لیتر

8- اتریمفوس(اکامت) EC50% و 1لیتر درهکتار

نکته: از سموم فوق در مرحله 4- 2 برگی(حقیقی) میتوان استفاده کرد

-------------------------------------------------------------------------------------------------

خرطوم کوتاه چغندرقند Conorrhynchus brevirostris

(Col.: Curculionidae)



این سرخرطومی تقریباً در کلیه مناطق چغندرقند کاری کشور وجود دارد ولی شدت شیوع آن بیشتر در خراسان، فارس،‌ میاندوآب، کرمان، کرج مشاهده می گردد. خرطوم کوتاه چغندرقند یکی از آفات اختصاصی چغندر به حساب می آید زیرا فعالتی و خسارت این آفت به جز انواع چغندر (قندی-لبوئی-علوفه ای) و علفهای هرز سلمه تره-شور-خزنه، روی دیگر محصولات زرعی مشاهده نگردیده است.

طرز خسارت:

الف-حشره کامل خرطوم کوتاه:

به محض سبز شدن چغندر در اوایل بهار در مناطق سردسیر و همزمان با رویش دو برگ اولیه (کوتیلرون) حشرات کامل خرطوم کوتاه در مزرعه ظاهر گردیده و شروع به تغذیه از برگهای جوان می کنند. طرز خسارت بدین ترتیب است که سوسک خرطوم کوتاه خود را به بوتة جوان چغندر چسبانیده و از یک طرف شروع به خوردن می کند به طوری که برگ به شکل داس در می آید.

ب- لارو:

خسارت لارو به ریشة اصلی چقدر می باشد که در نتیجه تغذیه ریشة گیاه به دو قسمت تقسیم می شود و بوته می خشکد. طرز رسیدن لارو به ریشه بدین ترتیب است که از زیر خالهای سیاه که در واقع روپوش تخم می باشد لارو زرد رنگ کوچکی از تخم خارج می گردد. پس از جویدن قسمت زیر برگ به روی زمین می افتد و به تدریج از داخل خاک به طرف ریشه چغندر می رود و شروع به خوردن این اندام می کند و در نتیجه باعث پژمردگی و زرد شدن و بالاخره خشکیدن بوته می گردد.

زیست شناسی:

زمستان را به صورت حشره کامل (در زیر کلوخه ها و خاک) و در شرایط مساعد گاهی به شکل لارو (در داخل خاک و ریشه های چغندر باقیمانده) به سر می برد. در مناطقی که شرایط جوی برای فعالیت آفت مساعد می باشد خرطوم کوتاه را به اشکال مختلف (تخم، لارو، شفیره، حشره کامل) می توان دید ولی به هر حال در مناطق سردسیری که یخبندان های زمستانی وجود دارد اکثراً این آفت زمستان را به صورت حشره کامل و در زیر کلوخه های خاک، بقایای گیاهی و داخل شکاف زمین به سر می برد. در مناطق سردسیر در اوایل بهار که هوا گرم شد، سوسکهای خرطوم کوتاه از پناهگاههای زمستانی خود بیرون می آیند و به طرف مزارع چغندری که تازه سبز گردیده و دو برگی هستند می روند. موقع ظهور حشرات کامل در بهار بسته به شرایط آب و هوائی و رویش چغندر در هر منطقه ای فرق می کند. در آب هوائی نظیر کرج ظهور خرطوم کوتاه و تقریباً از اواسط فروردین ماه می باشد ولی به هر حال موقع ظهور این آفت همزمان با سبز شدن چغندر است. حشرات کامل زمستان گذرانی کرده پس از ورود به زراعت چغندر شروع به تغذیه می کنند و تعدادی را که زمستان را به صورت لارو باقی مانده بودند تبدیل به شفیره و سپس حشره کامل گردیده و به دنبال حشرات کامل اولی، وارد زراعت چقدر می گردند و به همین جهت است که پیدایش این آفت در مزارع چغندر در بهار تدریجی و طولانی است. سوسکهای خرطوم کوتاه روزهای آفتابی و گرم فعالیت زیادتری دارند و در روزهای ابری و بارانی حرکت و تغذیه زیادی ندارند و در زیر کلوخه ها و بوته پنهان می گردند. حشرات کامل خرطوم کوتاه در بهار پس از مختصر تغذیه ای جفت گیری و سپس تخم ریزی را شروع می‌کنند. تخمها در اول بهار روی دو برگ اولیه (کوتیلدون) و دمبرگها گذاشته می شود. به این ترتیب که سوسک خرطوم کوتاه ابتدا با خرطوم خود حفره کوچکی در برگ ایجاد می کند و سپس حشره کامل ماده در داخل این حفره یک عدد تخم می گذراد، بعد روی آن را با ترشح مخصوص دهان (بزاق) خود می پوشاند به طوری که روی تخم به صورت یک پولک یا خال سیاهی در می آید. رنگ خالها ابتدا سبز و پس از چند روز در مجاورت هوا و آفتاب سیاه می گردند. تعداد خالهای سیاه روی هر بوته جوان چغندر بسته به شدت و ضعف آفت متفاوت است. حداقل یک عدد و حداکثر تا 15 عدد در هر بوته مشاهده گردیده است. دورة نشو و نمای تخم حدود 10 روز طول می کشد. سپس از داخل آن لارو کوچک زرد رنگی خارج می گردد. این لارو یکی دو روز در همان محل تخمگذاری از برگ تغذیه و قسمت زیر برگ را سوراخ می کند و به روی زمین می افتد که به داخل خاک فرو می رود و خود را به ریشه گیاه میزبان می رساند. لاروها وقتی که به ریشه چغندر رسیدند اول برای خودشان لانه ای از گل شبیه کوزه در مجاورت ریشه درست می کنند. به طوری که این لانه به ریشه چغندر چسبیده و لارو از قسمت داخل به تدریج از ریشه تغذیه می کند. در ابتدا بوته های آلوده به لارو حالت زرد و پژمردگی دارند که با قطع کامل ریشه در اثر تغذیه لاروها بوته خشکیده و از بین می رود. دورة لاروی حدود 2 ماه طول می کشد که پس از آن در همان لانه ای که لارو از ابتدا برای خود درست کرده تبدیل به شفیره می گردد. دورة شفیرگی حدود 2 هفته طول می کشد تا حشرات کامل خرطوم کوتاه خارج گردند و این موقع در آب و هوایی نظیر کرج تقریباً مصادف با اوایل تیر ماه می باشد. پس از پایان دورة شفیرگی حشرات کامل خرطوم کوتاه با شکستن لانه های گلی از زیر خاک خارج می گردند. رنگ این حشرات در ابتدا قهوه ای روشن و بدن آنها نرم می باشد که به تدریج در مجاورت آفتاب حشره به رنگ خاکی در می آید و بدن آن نیز سفت و سخت می شود. چنانچه شرایط آب و هوایی مساعد باشد (فارس) حشرات کامل مجدداً جفت گیری و تخم ریزی می کنند ولی تخمها در نسل دوم بیشتر روی دمبرگها و طوفه گیاه قرار داده می شود که لاروها پس از خروج از تخم روی خاک می افتند و به داخل ریشه فرو می روند. ضمناً تعداد آنها در یک ریشه چغندر به چند عدد هم می رسد. در صورتی که ریشه ها قوی باشند. با وجود تغذیه لارو، گیاهان مقاومت کرده و خشک نمی شود. مگر اینکه در اثر تغذیه لارو و ایجاد راه نفوذ عوامل بیماریزا چغندر بپوسد، ولی به هر حال از وزن ریشه و میزان قند چغندر به تعداد زیادی کاسته می شود. علاوه بر این ریشه های آسیب دیده خاصیت انباری خوبی نداشته و در سیلوهای کارخانه بیشتر به عارضة پوسیدگی مبتلا می گردند. آفت خرطوم کوتاه در شرایط کاملاً مساعد می تواند تا 3 نسل در سال تولید مثل کند ولی در مناطق سردسیری 1 نسل بیشتر ندارد و مهمترین خسارت این آفت در نسل اول به زراعت چغندر وارد می گردد.

کنترل

1- شخم عمیق پس از برداشت چغندر و دادن یخ آب در فصل زمستان برای از بین بردن سوسکهای خرطوم کوتاه و لاروها و شفیره های باقی مانده در زمین

2- عدم کاشت چغندر در زمینی که سال قبل به زیر کشت این محصول بوده و همچنین عدم کشت در زمینهائی که شنی هستند و آب را به خوبی نگهداری نمی کنند و در نتیجه موجب فعالیت خوب آفت می گردند.

3- آبیاری مرتب و به موقع زراعت جهت نامناسب ساختن محیط فعالیت برای افت.

4- وجین و از بین بردن علفهای هرز سلمه تره، شور، خرفه در بهار که از میزبانها و پناهگاههای این آفت می باشند.

5- در زمانی که تفریخ تخمها (خال سیاه) شروع شده باشد در صورتی که زراعت آبیاری گردد. لاروهای زیر این آفت اکثراً در گل و لای مدفون شده و از بین می روند و نمی توانند در چنین شرایطی خود را به ریشه چغندر برسانند و اگر لازم باشد می توان آبیاری را برای مرتبة دوم نیز به فاصله کوتاهی از آبیاری مرحله اول تکرار نمود.

6- کارباریل(سوین) WP85% و 3کیلوگرم

7- فوزولن EC35%و 2.5- 2 لیتر

8- اتریمفوس(اکامت) EC50% و 1لیتر درهکتار

نکته: از سموم فوق در مرحله 4- 2 برگی(حقیقی) میتوان استفاده کرد

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

خرطوم بلند چغندر قند Linxus incanescens

(Col.: Curculionidae)


معرفی آفت

در دو مرحله حشره کامل و لارو خسارت می زند حشرات کامل در اوایل بهار از قسمت دمبرگ تغذیه نموده و در نسلهای بعدی به تعداد زیاد در وسط بوته های چغندر جمع می شوند و به شدت برگهای جوان را مورد تغذیه قرار می دهند و آنها را مشبک می کنند. لاروهای حشره نیز از مقر دمبرگ چغندر تغذیه می کنند که در نتیجه باعث خالی شدن قسمت داخلی دمبرگها و پژمردگی و زردی برگها می گردند. دمبرگهای آلوده در اثر تغذیه لارو از بیرون قهوه ای و سیاهرنگ می شوند و در اثر باد و یا تکان خوردن به زودی می شکنند. این حشره علاوه بر چغندرقند از علفهای هرز خزنه و سلمه تره نیز تغذیه می نماید.

زیست شناسی:

زمستان را به صورت حشره کامل در زیر کلوخه ها و بقایای گیاهان باقی مانده و گاهی تا عمق چند سانتی متری زیر خاک بسر می بنرد. در بهار پس از گرم شدن هوا که در آب و هوایی نظیر کرج حدود اواخر فروردین ماه می باشد، حشرات کامل به تدریج از پناهگاه زمستانی خود خارج می گردند و روی چغندرهای بذری و علفهای هرز، چغندرهای بهاره هراکشت که چهار برگی شده و دارای دمبرگ باشند می روند و شروع به تغذیه از دمبرگ می نمایند. پس از چند روز تغذیه حشرات کامل جفت گیری و تخم ریزی را شروع می نمایند. سر خرطومی ماده با فرو بردن خرطوم خود در داخل دمبرگ حفره ای ایجاد می کند و سپس یک عدد تخم در داخل آن می گذارد. تخمها بسته به حرارت محیط حدود 7 روز بعد باز می شوند و از داخل آنها لاروهای سفید کوچکی بیرون می آیند که در همانجا از قسمت داخلی ساقه تغذیه و دالانی در آن تولید می کنند. در هر دمبرگ از یک تا ده عدد لارو ممکن است وجود داشته باشد. دورة لاروی حدود 22 روز طول می کشد که پس از رشد کافی در داخل دمبرگ تبدیل به شفیره می گردند. دورة شفیرگی حدود 8 روز طول می کشد که پس از آن به حشره کامل تبدیل می شوند و با سوراخ کردن دمبرگها خارج می گردند. بطور کلی دورة زندگی یک نسل کامل در شرایط مساعد حدود 35 روز طول می کشد. خرطوم بلند چغندر تا 3 نسل در سال تولید می کند و تخمریزی اولین نسل آفت روی چغندر موقعی است که بوته ها 6-4 برگی شده و دارای دمبرگ باشند و این موقع تقریباً اواسط اردیبهشت ماه می باشد. خسارت نسلهای دوم و سوم آفت از نسل اول بیشتر است زیرا با رشد دمبرگهای چغندر و ضخیم شدن آنها محل مناسبی برای تخمریزی حشرات کامل و تغذیه لاروها بوجود می آید.

کنترل:

1- شخم عمیق پس از برداشت محصول و یخ آب زمستانه.

2- وجین علفهای هرز خرنه و سلمک در بهار در خارج یا داخل مزرعه.

3- از سموم اتریمفوس و دیازینون به مقدار 1 لیتر در هکتار، به محض دیدن حشره بالغ میتوان استفاده کرد.

-----------------------------------------------------------------------------------------------

کفشدوزک چغندر Bulea lichastchovi

(Col.: Coccinelidae)


معرفی آفت

بیشترین خسارت این آفت توسط حشرات کامل صورت می گیرد که از برگ و گلهای چغندر به خصوص چغندر بذری تغذیه می نماید. به عقیده برخی از محققین لارو این آفت از شته ها تغذیه نموده و مفید می باشد. برخی معتقدند این کفشدوزک از گیاهان خانواده “Chenopodiaceae” تغذیه می نموده ولی اخیراً با توسعه کشت چغندر به این گیاه منتقل گردیده است.

حشرات کامل به رنگ زرد صدفی یا زرد نارنجی است که روی سینه دارای 6 لکه تیره و روی هر بالپوش 10 لکه تیره دارد که دو لکه که در کنار سپرچه در قاعده بالپوشها قرار دارند. هر یک به تنهائی نیم دایره بوده و در موقع استراحت حشره با هم لکه گرد مشترکی می سازند.

زمستان به صورت حشرات کامل در پناهگاههای مختلف به سر می برند. تخمها به صورت دسته های 20-15 عددی در زیر برگ چغندر گذاشته می شود. دورة جنینی 9-5 روز، دوره لاروی 40-35 روز و دورة شفیرگی 6-4 روز به طول می انجامد.

------------------------------------------------------------------------------------------------------

مگس چغندر Pegomyia betae

(Dip.: Anthomyiidae)

 

معرفی آفت

در اکثر چغندرکاریها وجود داشته و لارو آن از گیاهان زراعی بیشتر به چغندر و اسفناج و از علفهای هرز اغلب به سلمه و ترشک و سایر علفهای هرز خانوادة Chenopodiaceae حمله می کند. لاروها داخل برگ چغندر می شوند و از قسمت گوشتی سبز بین دو اپیدرم زیری و رویی برگ تغذیه می کنند. لاروها در ابتدا تولید دالانهائی می کنند که به تدریج در اثر تغذیه به هم متصل شده و لکه های سفید بزرگی در برگ تولید می شود. قسمتهای آلوده مانند تاول باد می کنند و زرد رنگ می گردند و در نتیجه برگها خشکیده و از بین می روند.

زیست شناسی:

زمستان را به صورت پویاریوم (شفیره) در خاک به سر می برد و در بهار پس از گرم شدن هوا حشرات کامل ظاهر شده و ماده ها تخمهای خود را در پشت برگهای گیاه میزبان در دسته های 10-5 عددی به دنبال هم قرار می دهند. تخمها در مدت 5-2 روز باز شده و لاروها از همان محل شروع به تغذیه می نمایند. طول مدت زندگی لاروی از یک تا سه هفته بر حسب شرایط محیط متغیر است. لاروها پس از سه بار تغییر جلد، در خاک تبدیل به شفیره می گردند و پس از 3-2 هفته مگس های نسل دوم ظاهر می گردند. این آفت بر حسب شرایط محیط 4-2 نسل در سال دارد.

کنترل:

1- شخم عمیق بعد از برداشت محصول برای از بین بردن شفیره ها.

2- وجین و انهدام علفهای هرز سلمه و ترشک.

3- جمع آوری برگهای محتوی لارو از داخل مزرعه و از بین بردن آنها.

4- سمپاشی علیه سایر آفات باعث کنترل مگس چغندر نیز میشود.

--------------------------------------------------------------------------------------------

کنه ترکستانی Tetranychus turkestani

(Acari.: Tetranychidae)



معرفی آفت

تقریباً به تمام نباتات زراعی مخصوصاً صیفی جات، پنبه، سویا، کرچک، چغندرقند، بادمجان، گیاهان زینتی، درختان میوه و علفهای هرز حمله می کند. در مزارع چغندرقند علف هرز پیچک شدیداً به این آفت آلوده می گردد. کنة مزبور از شیره گیاهی برگها تغذیه نموده که در اثر شدت حمله برگها زرد و قهوه شده و برگهای آلوده خاک آلود به نظر می آید و در چنین وضعیتی میزان محصول و عیار قند به طور قابل توجهی کاهش می یابد. زمستان را به صورت کنة ماده جفت گیری کرده در پناهگاههای مختلف زیر و لابه های برگها و علفهای هرز و شکاف زمین و زیر کلوخه ها به سر برده و فعالیت خود را در بهار شروع می نماید.

کنترل:

1-شخم عمیق بعد از برداشت محصول.

2-وجین علفهای هرز حاشیه مزارع.

3-استفاده از بروموپیلات (نئورون) به مقدار 1.2 لیتر در هکتار یا پروپارژیت (اومایت) به مقدار یک لیتر در هکتار.

----------------------------------------------------------------------------------------------------

شته سیاه باقلا Aphis fabae

(Hom: Aphididae)



معرفی آفت
به تمام اندامهای هوائی گیاه اعم از برگ، ساقه و گل حمله می نماید و با تغذیه از شیره گیاهی باعث ضعف و زردی در گیاه می شود و با ترشحات عسلک و تجمع گرد و خاک روی گیاه موجب اختلالات فیزیولوژیک در گیاه می شود. خسارت غیر مستقیم این آفت انتقال بیماریهای ویروسی است. در دنیا بیش از 200 میزبان دارد و یکی از این گروه میزبانها گیاهان خانوادة Chenopodiaceae و بویژه چغندر قند می باشد.

زیست شناسی:

این شته دو میزبانه بوده که میزبان اول آن شمشاد زینتی و میزبان دوم آن گیاهان پهن برگ یکساله است. از مرحلة تخم تا تولید شته های بالدار دخترزا روی میزبان اول و از مرحله شته های بالدار دختر زا تا تولید افراد جنسی نر و ماده روی میزبان دوم سپری می شود.

زمستان را به صورت تخم در روی میزبان اول بسر می برد. در بهار شته های بالدار زنده زا میزبان اول را ترک کرده و به روی میزبانهای دوم از قبیل صیفی جات، حبوبات، همچنین گیاهان خانوادة Chenopodiaceae بویژه چغندرقند می روند. در اواخر تابستان ماه های بالدار Sexupare ظاهر می شوند که بالدارند و به روی میزبان اول برمی گردند و افراد نر و ماده را بوجود می آورند که پس از جفت گیری ماده ها در حاشیة برگها و پائین جوانه ها تخم ریزی می کنند و بدین ترتیب که در یک سال چندین نسل بوجود می آورند.

کنترل:

تیومتون(اکاتین) EC25%

اکسی دیمتون متیل(متاسیستوکس) EC25%

دیمتوآت(روکسیون) EC40%

نکته: از سموم بالا به میزان 1لیتر در هکتار ، در اوایل و اواخر فصل می توان استفاده کرد.

-------------------------------------------------------------------------------------

زنجرک های چغندرقند

Empoasca decipiens

Circulifer (=Neoaliturus) heamatoceps

Circulifer (=Neoaliturus) tenellus

(Hom: Cicadellidae)


زنجرک های فوق از مهمترین ناقلین عوامل بیماریزای ویروسی بوده و ناقل بیماری کرلی تاپ در چغندرقند می باشند.

تیومتون(اکاتین) EC25%

اکسی دیمتون متیل(متاسیستوکس) EC25%

دیمتوآت(روکسیون) EC40%

نکته: از سموم بالا به میزان 1لیتر در هکتار ، در اوایل و اواخر فصل می توان استفاده کرد