سیکلمن

با مطالعه این مقاله می توانید سیکلمنی شاداب و سرحال داشته باشید و آن را در تمام فصول زنده نگه دارید.

خانواده سیکلمن از ابتدای فصل پاییز، زمستان و اوایل فصل بهار گل می‌دهند. این گیاهان به طرز شگفت انگیزی با سایه سازگار می‌باشند و بوته‌های پرگل سیکلمن، در سایۀ درختان و بوته‌ها به وفور یافت می‌شوند. گل‌های این گیاه دارای رنگ‌های متنوعی می‌باشند که طیف رنگی‌ آن شامل سفید، صورتی، قرمز و بنفش است. برگ‌های طرح‌دار آن باعث جذابیت هر چه بیشترش می‌شود.

شرایط کاشت 

سیکلمن به صورت طبیعی در جاهای نیمه خشک مثل ترکیه و شرق مدیترانه می‌روید. این گیاه توسط سایۀ گیاهان مجاور از نور شدید آفتاب محافظت می‌شود. همچنین در آب و هوای ایران خوب رشد می‌کند و حتی نوعی از سیکلمن، بومی ایران است.

در حیاط‌هایی که بوته و درختچه‌ای ندارند تا سیکلمن در زیر سایۀ آن‌ها کاشته شود، باید در بخشی از حیاط قرار داده شود که سایه باشد. این گیاه برای تغذیه، سالی یک بار به کود گیاهی همراه با خاک برگ نیاز دارد.

نیاز سیکلمن به سایه به این معنی است که این گیاه در زیر سایه درختان بهتر رشد می‌کند. این گیاه تا اواخر فصل بهار که گیاهان مجاور شروع به گل دادن می‌کنند، دارای برگ و گل‌های جذاب می‌باشد.

مراقبت از گیاه 

بعضی از انواع سیکلمن شکننده می‌باشند، به همین دلیل نمی‌توان آن‌ها را در تمام طول سال در فضای آزاد قرار داد. این گیاهان در گلدان و در شرایط محافظت شده از سرما و باران، بهتر رشد می‌کنند. می‌توان گلدان‌ها را با محفظه‌های شیشه‌ای محافظت کرد، سپس هنگام مهمانی خارج نموده و در خانه گذاشت.

بعضی از انواع بسیار شکنندۀ این گیاه را می‌توانید هنگامی که گل می‌دهند، از محافظ شیشه‌ای خارج کنید و از زیبایی این گل‌ها بهره‌مند شوید (به شرط اینکه احتمال سرما زدگی نرود). دانه‌های آن را باید خشک کرد، سپس از محفظۀ محافظ خارج نموده و آن‌ها را برای پاییز بعدی در یک گلدان جدید بکارید. انواعی که نیاز به این نوع محافظت دارد، شامل آفریکانوم که دارای طرح ملایم بر روی برگ‌های سبز پر رنگ و گل‌های سفید و صورتی می‌باشد، و گرایکام با برگ‌های سبز تیره و طرح نقره‌ای روی برگ‌ها و گل‌های صورتی روشن، هستند.

آبیاری

وقتی برگ‌ها هنوز وجود دارند، گیاه زنده و در حال رشد است و هر‌گاه خاک گلدان خشک شد، نیاز به آبیاری دارد. از ریختن آب بر روی تاج بوته پرهیز کنید. وقتی گل‌های گیاه ناپدید شدند و برگ‌ها شروع به زرد شدن و ریختن کردند، اجازه دهید ۲-۳ ماه گیاه کاملاً خشک بماند. در این مرحله گیاه وارد فاز خوابیدن شده است و هر گونه آبیاری ممکن است منجر به پوسیده یا فاسد شدن پیاز شود. رشد جدید گیاه از اواخر شهریور آغاز خواهد شد. در مرحله رشد مجدد، آبیاری و تغذیه گیاه را دوباره شروع کنید و قبل از فصل سرما گیاه را به داخل منزل منتقل کنید. رطوبت گیاه را نیز در طول زمستان تامین کنید. برای ایجاد محیط مرطوب می‌توانید در زیرگلدانی سنگ بچینید و همواره زیر گلدانی را از آب پر کنید، به طوری که آب به سوراخ‌های کف گلدان نرسد.

تغذیه

وقتی گیاه برگ دارد، آن را هر دو هفته یکبار با کود مایع کم نیتروژن، تغذیه کنید. در طول زمستان گیاه را در مجاورت نور غیر مستقیم قرار دهید.

دما 

سیکلمن‌ها اصلاً حرارت را دوست ندارند. دمای متعادل بهاری برای این گیاه مناسب‌ترین دماست.

شیوه تکثیر 

این گیاه، گره دار و چند ساله می‌باشد و بهتر است در گلدان و خاک برگ کاشته شود. غدۀ خفته باید در پاییز کاشته شود. اگر چه مدتی زمان می‌برد تا این گیاه در جای خود مستقر شود، اما زمانی که چنین اتفاقی بیفتد، به خودی خود تخم تولید کرده و در فضای وسیعی پخش می‌کند. برای پرورش گیاهان جدید می‌توان زمانی که کپسول تخم‌های قهوه‌ای طلایی آن در تابستان، شکافته می‌شود، آن‌ها را جمع کرد. تخم‌ها را به مدت ۲۴ ساعت خیس کرده و در کمپست بکارید (در عمق ۲. ۵ سانتی متری). سپس آن را در سایه در دمای ثابت (حدود ۱۶ درجه) قرار دهید. در هر صورت ممکن است جوانه‌ها به صورت نامنظم رشد کنند. پس از یک سال جوانۀ آن را در گلدان قرار دهید و یک سال دیگر هم به آن فرصت دهید، سپس آن را در فضای ثابت بکارید.

تنوع 

پاییزی

بیشتر انواع سیکلمن، خودشان تخم می‌دهند و زمان گل دادن آن‌ها در اوایل پاییز شروع می‌شود.

هدرفولیوم ((Hederifolium:

از نوعی است که در محیط باز گل می‌دهند. گل‌های صورتی کم رنگ دارند، در حدود ۱۵ سانتی متر رشد می‌کنند و دارای برگ‌های سبز- نقره‌ای گرد یا نوک تیز هستند. سطح زیرین گلبرگ‌های آن بنفش رنگ است. این گیاه از انواعی می‌باشد که خودشان تخم ایجاد می‌کنند و رنگ برگ و گلشان بر اساس گیاه مادر و میزان نور متفاوت است.

دو نوع از این گیاه وجود دارد:

• آلبوم هدریفولیوم (hederifolium album): دارای گل‌های سفید ساده بوده و به راحتی رشد می‌کند.
• آپولو بولز هدریفولیوم (hederifolium «Bowles» Apollo «): این گیاه به خاطر برگ‌هایش که بافت مرمری دارند و ظاهر بسیار زیبایی که ایجاد می‌کنند، معروف می‌باشد.

بهاره

بسیاری از انواع سیکلمن در طول بهار در بهترین شرایط خود قرار دارند. سیکلمن برگ‌های خود را تا اواخر بهار حفظ می‌کند، ولی از این مرحله به بعد به تدریج برگ‌های خود را از دست می‌دهد و خود را برای تابستان آماده می‌سازد.

کام (coum):

این نوع، یکی از انواع حساس سیکلمن است، گل‌های قرمز رنگ دارد که دارای لکه‌هایی در مرکزشان می‌باشند. این گیاه برای خاک برگی و خاک‌های غنی از کربن (خاک تیره) مناسب است. کام در کنار دیگر گل‌های زمستانی که از خاک مشابه استفاده می‌کنند، بسیار زیباست. گل زعفران مثال مناسبی برای همراهی با این سیکلمن است. کام دارای انواع متعددی با طرح‌های نقره‌ای بسیار زیبا بر روی برگ‌هایشان می‌باشد.

نای منز (Nymans): نوعی از سیکلمن کام است که گل‌های بنفش با برگ‌های بزرگ نقره‌ای دارد. این نوع گیاه به سر پناهی برای جلوگیری از سرما و باد شدید نیاز دارد.

تایل بارن الیزابت (Tile Barn Elizabeth): نوعی دیگر از سیکلمن کام که برگ‌های کوچک تولید می‌کند و گل‌های دو رنگ صورتی دارد. این نوع سیکلمن نیاز به سر پناه دارد.

انواع دیگر

• لیبانوتیکام (libanoticum): برای نواحی معتدل مناسب‌تر می‌باشد، این نوع، از انواع سالانه و خاص می‌باشد که دارای برگ‌های خاکستری و سبز هستند. گل‌های سفید آن در اثر گذشت زمان صورتی می‌شوند.
• سودیبریکام (pseudibericum): دارای برگ‌های تیرۀ جذاب با رنگ‌های سبز و خاکستری است که حالت مرمری جالبی ایجاد می‌کند. گل‌های آن سرخ با زمینه بنفش رنگ می‌باشند که دارای رایحه ملایمی هستند. این گیاه بیشتر در محیط‌های بسته‌ای مثل پاسیو نگهداری می‌شود تا از سرمای شدید محافظت شود.
• تروچوپترانتام (trochopteranthum): این نوع دارای گل‌هایی با رگه‌های در هم پیچیده سرخ و صورتی و برگ‌هایی به شکل قلب با لبۀ نقره‌ای است. زمانی که همراه با سودیبریکام کاشته شود، ترکیب بسیار زیبایی ایجاد می‌کند.
• پورپوراسنس (purpurascens): از جنگل‌های اتریش و سویس می‌باشد و همیشه سبز است. این گل در تمام طول سال برگ‌های گرد خود را که رگه‌های نقره‌ای دارند، نگه می‌دارد. در طول تابستان دارای گل‌هایی است که به رنگ بنفش کم رنگ، صورتی، قرمز، بنفش که کمی هم معطر است، هستند. این گل‌ها روی ساقه‌هایی به ارتفاع ۱۰ سانتی متر رشد می‌کنند. از آنجایی که این گیاه کوتاه قد است، دقت کنید در کنار گیاهان بلند گذاشته نشود تا نور به آن برسد.