دستورالعمل اندازه گیری ریزش و ضایعات ماشین کمباین غلات

دستورالعمل اندازه گیری ریزش و ضایعات ماشین کمباین غلات
ساعت ٧:۱٤ ‎ب.ظ روز ۱۳٩۱/۱٠/٢٤ : توسط : ابوالفضل معصومی زواریان

  مقدمه:

ماشین کمباین غلات در صورتیکه صحیح تنظیم شده و واحدهای مختلف آن بخوبی کار کنند نتایج کار بشرح زیر می باشد.

ماشین کمباین می تواند با حداکثر ظرفیت خود در مزرعه کار نماید.

محصول برداشت شده در مخزن، دانه شکسته کم داشته (حداکثر یک درصد) و مخلوط با بذر علف هرز و خوشه های نیمکوب نمی باشد.

دانه و خوشه ریخته شده در سطح زمین برداشت شده کم است.

·        دانه مخلوط با کاه کلش خروجی از کمباین حداقل می باشد.

·        محموع ریزش و ضایعات دانه انتهای کمباین و واحد درو حداکثر 3 تا 5 درصد میزان محصول در هکتار می باشد.

انواع ریزش و ضایعات محصول که با کمباین برداشت می شوند.

·    دانه و خوشه در سطح زمین برداشت شده مشاهده می گردد که مربوط به ضایعات واحد درو و ریزش طبیعی محصول و ریزش بدنه کمباین می باشد.

·        خوشه های کاملاً کوبیده نشده و دانه شکسته در مخزن دیده می شوند که مربوط به صحیح کار نکردن واحد کوبنده کمباین است .

·        دانه مخلوط با کاه و دانه با پوسته از انتهای کمباین خارج می شوند که مربوط به ضایعات غربالها است.

·        دانه مخلوط با کلش از کمباین خارج می شود که در ارتباط با صحیح کارنکردن واحد کاه پرانها می باشد.

لوازم مورد نیاز جهت ارزیابی نتیجه کار کمباین و تعیین ریزش و ضایعات

·    کادر چوبی با ابعاد مفید داخلی 33.5*60 سانتیمتر ، ضخامت دیواره کادر 2 سانتیمتر ، ارتفاع بدنه کادر چوبی 10 سانتیمتر و کف کادر چوبی با تور سیمی ریز پوشیده شده ، بطوریکه محموعاً تشکیل یک سینی را می دهد و مساحت مفید داخلی آن 2016 سانتیمتر مربع و یا تقریباً 2/0 مترمربع است که در محاسبات منظور می گردد.

·    کادر فلزی از جنس آهن پروفیل سبک به ضخامت 2 سانتیمتر با ابعاد مفید داخلی 38.5 *65 سانتیمتر و مساحت مفید داخلی 2502 سانتیمتر مربع و یا تقریباً 25/0 مترمربع که در محاسبات منظور می گردد .

توضیح اینکه کادر فلزی باید بنحوی ساخته شود که کادر چوبی کاملاً در داخل آن قرار گرفته و خارج شود.

-  ترازوی دقیق با دقت توزین یک گرم

·         متر 30 یا 50 متری

·        قیچی باغبانی ، داس

·        پارچه برزنتی با ابعاد تقریبی 4*2 متر مربع جهت جمع آوری نمونه ها و کوبیدن و جداسازی دانه و کاه

·        گونی حداقل دو عدد

·        وسیله توزین و یا نیروسنج فنری دستی

·        پیمانه و یا حلب بیست لیتری و چهار لیتری جهت پیمانه کردن نمونه ها و تعیین میزان محصول در هکتار

روش اجرایی اندازه گیری ضایعات

o       ریزش طبیعی:

o     دانه و خوشه که تحت تاثیر خصوصیات ژنتیکی و عوامل جوی مانند خشکی دانه ، باد قبل از شروع کار کمباین در مزرعه در سطح زمین ریخته شده به اضافه خوشه های غیر عادی که روی ساقه های کوتاه تشکیل و کمباین عملاً قادر به برداشت آنها نمی باشد ریزش طبیعی محسوب می شوند.جهت اندازه گیری ریزش طبیعی از کادر فلزی به ابعاد 38.5*65 سانتیمتر مربع با مساحت مفید 25/0 مترمربع استفاده می شود و کادر فلزی در چهار نقطه مزرعه قرار داده      می شود و نقاطی که کادر گذارده می شو ند باید در کنار مسیر حرکت کمباین انتخاب شوند تا در اندازه گیریهای بعدی تاثیر نداشته باشد.

ساقه و خوشه نقاط مورد عمل نمونه برداری که در داخل کادر فلزی قرار می گیرند با آرامی با قیچی بریده شده و از محدوده کادر خارج می نمایند تا دسترسی به سطح زمین مزرعه جهت بازدید وضعیت سطح زمین از نظر ریزش دانه و خوشه میسر باشد.در داخل کادر خوشه و دانه ها در حد امکان جمع آوری و توزین می شوند و در صورتیکه جمع آوری دانه مشکل باشد دانه های روی زمین شمارش و وزن آنها از محاسبه وزن هزار دانه نمونه محصول محاسبه می گردد .

خوشه های کوتاه که کمباین قادر به برداشت آنها نیست بریده و توزین شده و جزء ریزش طبیعی منظور می گردند.

ریزش انتهای کمباین

ریزش انتهای کمباین مربوط به صحیح کار نکردن واحدهای کوبنده ،غربالها و کاه پرانها می باشد. جهت اندازه گیری این نوع ریزش ها در زمان مناسب که رطوبت محصول در اثر شبنم صبحگاهی زیاد نیست اقدام می شود .

ابتدا کمباین مورد نظر در مزرعه کار عادی برداشت را شروع می نماید و راننده از صحیح و عادی کار کردن واحدهای کمباین اطمینان حاصل می نماید .

گروه مسئول اندازه گیری ریزش با استفاده از کادر بابعاد 33.5*60 سانتیمتر و با مساحت مفید 2/0 مترمربع کار اندازه گیری را شروع و انجام می دهند ،بدین ترتیب که راننده کمباین بکار عادی خود ادامه داده و مسئول اندازه گیری کادر چوبی را با یک حرکت سریع بلافاصله در وسط و پشت چرخهای عقب کمباین روی زمین برداشت شده قرار می دهد بطوریکه طول بزرگ کادر در جهت عمود بر جهت حرکت کمباین باشد.

پس از اینکه مواد خروجی کمباین داخل کادر چوبی ریخته شد و دنباله کمباین از روی کادر چوبی گذشت و دسترسی به کادر چوبی امکان پذیر شد،کادر فلزی که ابعاد آن بزرگتر از کادر چوبی است در اطراف کادر چوبی قرار داده      می شود و به آرامی کادر چوبی با محتویات آن که از خروجی کمباین در داخل آن ریخته شده است از محل خارج می شود و در صورت نیاز جهت جابجا نشدن محتویات کادر چوبی کلشهای بلند که از کادر بیرون می باشد با قیچی بریده می شوند .

کادر فلزی در روی زمین برداشت شده برای اندازه گیری  میزان ریزش واحد درو و ریزش طبیعی نگهداری می شود .

محتویات داخل کادر چوبی که کف آن با تور سیمی ریز پوشیده ممکن است شامل کلش بلند ، پوسته دانه ، کاه ، دانه سالم ، دانه شکسته ، خوشه های نیمکوب وتخم علف هرز باشد که هر یک از مواد فوق معرف ضایعات و ریزش واحد مربوط به بخود می باشد.

·        وزن کل ریزش دانه انتهای کمباین تشکیل شده از وزن دانه سالم ، دانه شکسته ، دانه موجود خوشه های نیمکوب .

·        وزن ریزش دانه واحد خرمنکوب کمباین شامل وزن دانه های شکسته ، دانه های موجود در خوشه های نیمکوب می باشد.

·        وزن ریزش دانه واحد غربالها و کاه پرانی شامل دانه سالم در نمونه جمع آوری شده می باشد.

·        نرمه کاه ، کاه ، بذر علفهای هرز و بقایای علف هرز در مخزن کمباین مربوط به ضایعات غربالها می باشد.

·        دانه های شکسته د رمخزن کمباین مربوط به ضایعات واحد کوبنده است .

جهت محاسبه کل ریزش دانه انتهای کمباین که به واحدهای مختلف کمباین مربوط است پس از جداسازی دانه ها و تمیز کردن آنها در روی پارچه برزنتی دانه های بدست آمده توزین و معدل آنها محاسبه و نسبت به عرض مفید کمباین وضلع بزرگ کادر چوبی وزن بدست آمده تصحیح خواهد شد چون برش در تمام طول تیغه انجام شده ولی جمع آوری نمونه در طول کمتر انجام شده است.

ضریب تصحیح خارج قسمت عرض برش مفید کمباین به ضلع بزرگ کادر چوبی است.در صورتیکه عرض مفید برش کمباین (الف) و ضلع بزرگ کادر چوبی (ب) باشد.

ضریب تصحیح= (ب)/(الف)

وزن ریزش دانه در مساحت 2/0 مترمربع زمین= ضریب تصحیح/وزن متوسط کل دانه در کادر چوبی

در مورد کمباین جاندیر مدل 955 که عرض برش مفید آن 3/4 متر است و ضلع بزرگ کادر چوبی 6/0 متر می باشد ضریب تصحیح در این مورد خاص (16/7) است یعنی وزن متوسط کل دانه جمع آوری شده در کادر چوبی به عدد 16/7 تقسیم می گردد تا وزن متوسط ریزش دانه در مساحت 2/0 متر مربع در روی زمین محاسبه شود در مورد سایر کمباینها که عرض برش متفاوتی دارند بهمین ترتیب محاسبه خواهد شد.

نمونه برداری و اندازه گیری فوق حداقل در 5 نقطه از مزرعه انجام خواهد شد تا در مجموع در یک مترمربع نمونه برداری انجام شده و متوسط جهت یک مترمربع حاصل شود.

ریزش واحد درو

در هر اندازه گیری انتهای کمباین از کادر فلزی نیز استفاده می گردد و در همان محل اندازه گیری ریزش انتهای کمباین کادر فلزی قرار می گیرد. در داخل کادر فلزی ریزش واحد درو ، ریزش طبیعی و ریزش بدنه قرار دارد.

پس از اینکه کادر چوبی با محتویات آن از محل اندازه گیری خارج شد در داخل کادر فلزی روی زمین مزرعه کلیه خوشه و دانه ها جمع آوری و توزین می شوند و همچنین جهت بدست آوردن عدد بهتر و ارزیابی صحیح تر در دو طرف چرخ جلو کمباین که برداشت شده است حداکثر به فاصله 70 سانتی متر از دیواره چرخهای جلو با کادر فلزی از دو طرف نمونه برداری حواهد شد و معدل گیری می شود و از نتیجه بدست آمده میزان ریزش طبیعی کسر تا ریزش واحد دور بدست آید.

در این نوع اندازه گیری دقت لازم باید اعمال شود و از عبور افراد در زمین برداشت شده که نمونه برداری خواهد شد جلوگیری تا دانه های روی زمین قابل رویت و شمارش باشند ، همچنین از نمونه برداری از محل عبور چرخهای جلو کمباین که دانه ها در محل اصلی خود قرار ندارد و احتمالاً جابجا شده و یا با خاک مزرعه مخلوط شده اند خودداری شود

o       ریزش بدنه کمباین

ریزش بدنه کمباین در اثر نقص فنی و فرسودگی قسمتهای کمباین بوجود می آید و مربوط به عدم تنظیم کمباین نمی باشد . کمبایندار موظف است در زمان شروع برداشت از کمباین رفع عیب نماید تا بدنه ریزش نداشته باشد و ناظرین برداشت در ضمن بازدید کمباین دقت نمایند تا کمباین سالم وارد مزرعه گردد.

تعیین عملکرد مزرعه

جهت تعیین درصد ریزش کمباین تعیین عملکرد در هکتار مزرعه مورد نظر ضروری است که اندازه گیری محاسبه شود.

جهت تعیین عملکرد در هکتار مزرعه ، کمباین را کاملاً تمیز کرده و مخزن آن خالی و در یک مسیر معین علامت گذاری شده برداشت را شروع می نمایند در صورتیکه وسایل توزین مناسب در محل باشد از آن استفاده می شود در غیر این صورت میزان محصول برداشت شده را در سر مزرعه با پیمانه که یک حلب بیست لیتری و قوطی چهار لیتری است اندازه گیری و محصول در هکتار تخمین زده همزمان  می توان با تعیین عملکرد مزرعه ریزش و ضایعات را نیز اندازه گیری کرد.

o       ارزیابی برداشت انجام شده قبلی

قبل از شروع کار اندازه گیری ریزش کمباین در صورتیکه کمباین در مزرعه و یا منطقه عملیات برداشت را انجام داده است جهت اطلاع و آگاهی از نحوه کار قبلی آن سه نقطه برداشت شده انتخاب و در هر نقطه ریزش محصول در مساحت 4.3*1 مترمربع در کمباین جاندیر مدل 955 با جمع آوری دانه خوشه های ریخته شده اندازه گیری می گردد.

در انتخاب محل اندازه گیری باید دقت شود که کاه کلش برداشت و جمع آوری شده در روی زمین در وسط طول 3/4 متر قرار گیرد